Војната за Чако (1932–1935; шпански: Guerra del Chaco, гварански: Cháko Ñorairõ[12]) бил вооружен судир помеѓу Боливија и Парагвај за превласт и контрола на северните делови на слабонаселениот регион Гран Чако во Јужна Америка. Во тогашно време се сметало дека регионот е богат со нафта. Оваа војна во книжените кругови се нарекува и „Војната за жед“ бидејќи битките се одвивале во полусушни предели.

Војна за Чако
Дел од меѓувоениот период

Прагвајски војници во Алиуата (1932)
Датум 9 септември 1932 – 12 јуни 1935
(2 години, 9 месеци и 3 денови)
Место Гран Чако, Јужна Америка
Исход Прагвајска победа
Територијални
промени
Поголем дел од оспорената територија била припоена кон Парагвај
Завојувани страни
 Боливија
Поддржано од:

 Чехословачка[1]

 Парагвај
Поддржано од:

 Аргентина[2][3][4]

Команданти и водачи
Сила
210,000[5] 150,000[5]
Жртви и загуби
50,000–80,000 убиено 21,000 заробени 40,000+ повредени[7][8][9] 35,000–50,000 убиено[10][11]
2,556 заробено[9]

Војната за Чако е една од најкрвавите војни во Јужна Америка во 20 век и се одвивала помеѓу двете најсиромашни јужноамерикански држави во тоа време, а воедно и двете држави кои изгубиле своја територија во минатото за сметка на соседите. Двете држави се без излез на море и имале потешкотии за внесување на оружје преку соседните држави. Боливија имала и дополнителен проблем со слабата внатрешна комуникација во државата. Иако Боливија имала подобро опремена и обучена армија, сепак сплетот на настаните резултирале со победа на Парагвај. Војната завршила со мировен договор, со кој две третини од оспорената територија им припаднале на Парагвај.

Литература уреди

  • de Quesada, A. M. (2011). The Chaco War 1932–1935: South America's Greatest Modern Conflict. Osprey Publishing.
  • English, Adrian (2007). The Green Hell: A Concise History of the Chaco War between Bolivia and Paraguay, 1932–1935. Spellman.
  • Farcau, Bruce (1996). The Chaco War: Bolivia and Paraguay, 1932–1935. Praeger.
  • Finot, Enrique (1934). The Chaco War and the United States. L&S Print Co.
  • Garner, William (1966). The Chaco Dispute; A Study in Prestige Diplomacy. Public Affairs Press.
  • Zook, David (1960). The Conduct of the Chaco War. Bookman.

Наводи уреди

  1. Zapomenuté vojenské mise československé armády
  2. Abente, Diego. 1988. Constraints and Opportunities: Prospects for Democratization in Paraguay. Journal of Interamerican Studies and World Affairs.
  3. La ayuda argentina al Paraguay en la guerra del Chaco, Todo es Historia magazine, n° 206. julio de 1984, pág. 84 (шпански)
  4. Atkins, G. Pope (1997) Encyclopedia of the Inter-American System. Greenwood Publishing Group, p. 71. ISBN 0313286000
  5. 5,0 5,1 Victimario Histórico Militar DE RE MILITARI
  6. 6,0 6,1 The Gran Chaco War: Fighting for Mirages in the Foothills of the Andes, article from Chandelle Magazine availeable at The World at War site.
  7. Bruce Farcau, The Chaco War (1991)
  8. Singer, Joel David, The Wages of War. 1816-1965 (1972)
  9. 9,0 9,1 Sienra Zabala, Roberto (2010). Síntesis de la Guerra del Cjhaco. Francisco Aquino Zavala, Concepción (шпански)
  10. Marley, David, Wars of the Americas (1998)
  11. Dictionary of Twentieth Century World History, by Jan Palmowski (Oxford, 1997)
  12. Mombe’uhára Paraguái ha Boliviaygua Jotopa III, Cháko Ñorairõ rehegua. Secretaría Nacional de Cultura de Paraguay

Надворешни врски уреди