Винатовача

Винатовача е стара букова шума во централно-источна Србија. Тоа е единствената прашума во Србија, оставена недопрена неколку векови. Се наоѓа во општина Деспотовац и е ставен под државна заштита како строг природен резерват, кој зафаќа површина од 0.37 квадратни метри.

Винататовача се наоѓа во централните планини Кучај во регионот Горна Ресава, на надморска височина помеѓу640 и 800 метри. Изолирана е и тешко достапна, што помогна да се зачува. Се верува дека во Винатовача не се сечени дрвја од в. 1650 година. Да се биде под строга заштита значи не само дека дрвјата што умираат од старост не се расчистуваат или отстрануваат, туку дури и берењето билки или печурки е забрането. Се смета за пример за тоа каков е природниот изглед на централна и источна Србија. Буковите дрвја се до45 метри високи, а некои примероци се проценува дека се постари од 350 години.

Шумата била една од истражувачките локации во проект на Институтот за биолошки истражувања на Белградски универзитет „Синиша Станковиќ“. Целта на проектот била да се документираат живеалиштата на дивите пчели во Србија, со цел да се заштити нивната природна средина и нивниот генетски фонд со цел да се зачува сè помалата популација на домашни пчели. Винататовача се покажа како совршено живеалиште за дивите пчели, кои населуваат бројни шупливи стебла. Документирани се и неколку други локалитети богати со пчели, но Винатовача била најголема.

Дождовната шума е означена како „Елдорадо“ за биолозите и генетичарите, додека Меѓународната унија на организации за истражување на шумите ја прогласи Винатовача за „претставителен резерват“ и „европска реткост“.

Надворешни врски

• Фотографии на Винатовача Архивирано на 11 февруари 2017 г.