Адаманзаните (скратено Adz ) се соединенија кои содржат четири атоми на азот поврзани со јаглерод (аналогно на Aдамантан со азот во разгранетата положба).

Структура на 1,3,6,8-тетраазатрицикло(4.4.1.1(3,8))додекан; [14.22]adz

Често координирани во однос на централен лиганд, азотите ги зафаќаат темињата на тетраедарот, со потенцијално четири лица и шест рабови, со јаглеродните синџири кои се движат приближно по должината на рабовите. Тие можат да имаат структура на „сад“ или „кафез“, со различна должина или пропуст на јаглеродните синџири. Во номенклатурата на Springborg et al. (1996) тие може да се опишат според бројот на синџири со одредена должина: така, на пример, [1 4 .2 2 ]адаманзан е 1,3,6,8-тетраазатрицикло[4.4.1.1 3,8 ]-додекан, соединение кое содржи четири еднојаглеродни синџири и два двојаглеродни синџири што ги поврзуваат азотите. [1]

[3 6 ] Адаманзанот наоѓа посебна употреба во подготовката на „инверзен натриум хидрид“, соединение во кое коегзистираат јоните Na - и H +, поради способноста на адаманзанот да го инкапсулира H + и да го направи кинетички инертен на реакција со Na . [2]

Наводи

уреди
  1. Yonggang He; и др. (2005). „Structure of Gas Phase Radical Cation of 1,3,6,8-Tetraazatricyclo[4.4.1.13,8] Dodecane Determined from Zero Kinetic Energy Photoelectron Spectroscopy“ (PDF). J. Phys. Chem. A. 109: 959–961. Bibcode:2005JPCA..109..959H. doi:10.1021/jp0444619. PMID 16833400. Архивирано од изворникот (PDF) на 2012-01-03.
  2. Mikhail Y. Redko; и др. (2002). „"Inverse Sodium Hydride": A Crystalline Salt that Contains H+ and Na“. J. Am. Chem. Soc. 124 (21): 5928–5929. doi:10.1021/ja025655+. PMID 12022811.