Теса Кан (англиски: Tessa Khan) — адвокатка за животната средина која живее во Обединетото Кралство. Таа е соосновач и е содиректор на мрежата за климатски спорови, која поддржува правни случаи поврзани со ублажување на климатските промени и климатска правда.

Кан тврди дека националните влади свесно профитирале од зголемувањето на нивото на јаглерод диоксид и предизвикале штета на животната средина, вклучително и како дел од глобално важниот преседан климатски случај Ирска.[1]

Биографија уреди

 
Врховниот суд на Холандија, Хаг

Теса Кан била вклучена во законот за човекови права и кампања за застапување.[2]

Во Тајланд работела за непрофитна организација за заштита на човековите права на жените.[3] Додека била таму во 2015 година, таа дознала за судската пресуда во Хаг со која се наложува на Холандија да ги намали своите емисии на стакленички гасови. Инспирирана од случајот, Кан се преселила во Лондон за да се приклучи на правниот тим на Фондацијата Ургенда.[3][4]

Кан е соосновач на мрежата за климатски спорови со фондацијата Ургенда за да ги поддржи климатските случаи ширум светот. Таа служи како содиректор на мрежата за климатски спорови. Преку организацијата, таа успешно им помогнала на активистичките групи да ги тужат сопствените влади.[5] Се справува со случаи ширум светот, вклучително и Канада, Холандија, Нов Зеланд, Норвешка, Пакистан и Јужна Кореја.[5]

Таа ги поддржала случаите во Холандија и Ирска кои успешно ја оспоруваа адекватноста на владините планови за намалување на емисиите.[5][6] Во декември 2019 година, во Државата Холандија спроти во случајот на Фондацијата Ургенда, Врховниот суд на Холандија ѝ наредила на владата да го намали капацитетот на електраните на јаглен и да надгледува околу 3 милијарди евра инвестиции за намалување на емисиите на јаглерод.[5] Победата е опишана од Гардијан како „најуспешна климатска тужба до сега“.[7]

Во август 2020 година, во она што е познато како Климатски случај Ирска, Врховниот суд на Ирска пресуди дека нејзината влада мора да направи нов и поамбициозен план за намалување на јаглеродот.[5][8] Ирска е на третото место по емисии на стакленички гасови по глава на жител меѓу земјите од Европската унија.[5]

Теса Кан ја доби наградата „Climate Breakthrough“ во 2018 година.[9] „Тајм“ ја вклучи во својата листа од 15 жени за 2019 година што ја предводат борбата против климатските промени.[3]

Наводи уреди

  1. Harvey, Fiona (2020-06-12). „Climate crisis to blame for $67bn of Hurricane Harvey damage – study“. the Guardian (англиски). Посетено на 2021-03-14.
  2. „Tessa Khan“. Climate Breakthrough Project (англиски). Архивирано од изворникот на 2022-07-20. Посетено на 2021-03-14.
  3. 3,0 3,1 3,2 „Meet 15 Women Leading the Fight Against Climate Change“. Time. Посетено на 2021-03-14.
  4. Timperley, Jocelyn (July 8, 2020). „The law that could make climate change illegal“. BBC (англиски). Посетено на 2021-03-14.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Kusmer, Anna (August 13, 2020). „Activists took the Irish govt to court over its national climate plan — and won“. The World from PRX (англиски). Посетено на 2021-03-14.
  6. Khan, Tessa (2020-08-16). „Tessa Khan: 'Litigation is a powerful tool in the environmental crisis'. The Guardian (англиски). Посетено на 2021-03-14.
  7. Watts, Jonathan (2020-04-24). „Dutch officials reveal measures to cut emissions after court ruling“. The Guardian (англиски). Посетено на 2021-03-14.
  8. Kaminski, Isabella (2020-07-31). „Ireland forced to strengthen climate plan, in supreme court win for campaigners“. Climate Home News (англиски). Посетено на 2021-03-14.
  9. „Climate Breakthrough Awardees“. Climate Breakthrough Project (англиски). Архивирано од изворникот на 2022-04-01. Посетено на 2021-03-14.