Стелата Нигде — неохетитски споменик од современиот турски град Нигде, кој датира од крајот на 8 век пр. н. е.

Стела Нигде
Материјалбазалт
Висина2.18 метри
Ширина1 метар
Создаден8 век пр. н. е.
ОткриенНигде, Нигде, Турција
Сегашна локацијаНигде, Нигде, Турција

Откритие

уреди
 
Детал
 
Хиероглифски натпис

Стелата била пронајдена на 24 септември 1975 година во близина на тврдината Нигде во џамијата Челеби Хусаметин-бег, каде што била повторно употребена, издлабена надолу, како чекор пред влезот во џамијата.[1] Сега се наоѓа воАрхеолошкиот музеј Нигде (инвентар бр. 22.1.75).

Опис

уреди

Црната базалтна стела е висока 2,18 метри и широка околу еден метар и припаѓа на тип кој се развил во 10-ти век пр. н. е. Го прикажува временскиот бог Тархунзас, кој држи секира и гром во кренатите раце. Виновата лоза која никнува од земјата е лево, а зрната се десно, слично на релјефот во Ивриз. Многу сличен приказ на истиот бог се појавува на релјефот во селото Гокбез, околу 22 км на југ. Фигурата е прикажана со облека, коса и брада во асирски стил. Крилестиот соларен диск, традиционален симбол на владетелот, лебди над неговата глава.

На десниот раб на камениот блок има натпис со лувиски хиероглифи, на кој е запишано посветувањето на стелата на Тархунзас од страна на кралот Мувахаранис, синот на кралот Варпалавас:

Овој Тархунзас Мувахаранис [ма]де (?), херојот, кралот, сакан од Тархунзас (и) боговите, синот на Варпалавас, владетелот, херојот.[1]

Мувахаранис го наследил својот татко Варпалавас на тронот на доцното лувиско кралство Тувана, држава наследничка на Хетитската Туванува, во јужниот дел на модерната провинција Нигде. Бидејќи е познато дека Варпалавас сè уште владеел во 709 пр. н. е., стелите датираат некое време по таа година, што го прави најновиот познат и податлив пример за таков релјеф, можеби и последниот познат лувиски натпис, со можен исклучок на двојазичниот Азативада натпис на Каратепе.[1]

Наводи

уреди
  1. 1,0 1,1 1,2 Hawkins, John David (2000). Corpus of Hieroglyphic Luwian Inscriptions I: Inscriptions of the Iron Age. 1. Berlin: De Gruyter. стр. 526–527. ISBN 311010864-X.

Библиографија

уреди
  • Џон Бордман (Уред.): Античка историја на Кембриџ. Плочи до том III: Блискиот Исток, грчкиот свет и Балканот до шестиот век п.н.е. Cambridge University Press, Cambridge 1984 pp.85–87ISBN 9780521242899

Надворешни врски

уреди