Стела Нигде
Стелата Нигде — неохетитски споменик од современиот турски град Нигде, кој датира од крајот на 8 век пр. н. е.
Стела Нигде | |
---|---|
Материјал | базалт |
Висина | 2.18 метри |
Ширина | 1 метар |
Создаден | 8 век пр. н. е. |
Откриен | Нигде, Нигде, Турција |
Сегашна локација | Нигде, Нигде, Турција |
Откритие
уредиСтелата била пронајдена на 24 септември 1975 година во близина на тврдината Нигде во џамијата Челеби Хусаметин-бег, каде што била повторно употребена, издлабена надолу, како чекор пред влезот во џамијата.[1] Сега се наоѓа воАрхеолошкиот музеј Нигде (инвентар бр. 22.1.75).
Опис
уредиЦрната базалтна стела е висока 2,18 метри и широка околу еден метар и припаѓа на тип кој се развил во 10-ти век пр. н. е. Го прикажува временскиот бог Тархунзас, кој држи секира и гром во кренатите раце. Виновата лоза која никнува од земјата е лево, а зрната се десно, слично на релјефот во Ивриз. Многу сличен приказ на истиот бог се појавува на релјефот во селото Гокбез, околу 22 км на југ. Фигурата е прикажана со облека, коса и брада во асирски стил. Крилестиот соларен диск, традиционален симбол на владетелот, лебди над неговата глава.
На десниот раб на камениот блок има натпис со лувиски хиероглифи, на кој е запишано посветувањето на стелата на Тархунзас од страна на кралот Мувахаранис, синот на кралот Варпалавас:
Овој Тархунзас Мувахаранис [ма]де (?), херојот, кралот, сакан од Тархунзас (и) боговите, синот на Варпалавас, владетелот, херојот.[1]
Мувахаранис го наследил својот татко Варпалавас на тронот на доцното лувиско кралство Тувана, држава наследничка на Хетитската Туванува, во јужниот дел на модерната провинција Нигде. Бидејќи е познато дека Варпалавас сè уште владеел во 709 пр. н. е., стелите датираат некое време по таа година, што го прави најновиот познат и податлив пример за таков релјеф, можеби и последниот познат лувиски натпис, со можен исклучок на двојазичниот Азативада натпис на Каратепе.[1]
Наводи
уреди- ↑ 1,0 1,1 1,2 Hawkins, John David (2000). Corpus of Hieroglyphic Luwian Inscriptions I: Inscriptions of the Iron Age. 1. Berlin: De Gruyter. стр. 526–527. ISBN 311010864-X.
Библиографија
уреди- Џон Бордман (Уред.): Античка историја на Кембриџ. Плочи до том III: Блискиот Исток, грчкиот свет и Балканот до шестиот век п.н.е. Cambridge University Press, Cambridge 1984 pp.85–87ISBN 9780521242899