Класична индиска музика: Разлика помеѓу преработките

[непроверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Создадено преведувајќи ја страницата „Indian classical music
 
Нема опис на уредувањето
Ред 2:
 
[[Податотека:Sawai.jpg|мини| Индиска класична музичка изведба. ]]
{{Indian music|state=collapsed}} '''Индиската класична музика''' е [[класична музика]] на [[Индиски Потконтинент|индискиот потконтинент]].{{Sfn|Nettl et al.|1998}} Има две главни традиции: северноиндиската класична музичка традиција се нарекува ''Хиндустани'', додека јужноиндискиот израз се нарекува ''Карнатик''.{{Sfn|Sorrell|Narayan|1980}} Овие традиции не биле различни до околу 16 век. За време на периодот на исламското владеење на индискиот потконтинент, традициите се разделиле и се развиле во различни форми. Хиндустанската музика ја нагласува импровизацијата и истражувањето на сите аспекти на рагата, додека карнатските претстави имаат тенденција да бидат кратки и базирани на композиции.{{Sfn|Sorrell|Narayan|1980}} Сепак, двата системи продолжуваат да имаат почести карактеристики отколку разликите. {{Sfn|Sorrell|Narayan|1980}}
 
Корените на класичната музика на Индија се наоѓаат во ведската литература за [[Хиндуизам|хиндуизмот]] и античката ''Натјашастра'', класичен санскритски текст на изведувачките уметности од Бахарата Муни.{{Sfn|Rowell|2015}} Санскритскиот текст од 13 век ''Сангита-Ратнакара'' на Сарангадева се смета за конечен текст и од хиндустанистичката музика и карнератичката музичка традиција.<ref name="bod116">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=321oAgAAQBAJ&pg=PA116|title=A New History of the Humanities: The Search for Principles and Patterns from Antiquity to the Present|last=Rens Bod|publisher=Oxford University Press|year=2013|isbn=978-0-19-164294-4|page=116}}</ref> <ref name="MasseyMassey1996">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=yySNDP9XVggC&pg=PA42|title=The Music Of India|last=Reginald Massey|last2=Jamila Massey|publisher=Abhinav Publications|year=1996|isbn=978-81-7017-332-8|page=42|access-date=23 July 2013}}</ref>
Ред 21:
 
Најистакнати и највлијателни меѓу овие текстови се ''Сама Веда'', ''Натја шастра'' (класичен трактат за музичка теорија, Гандарва), ''Датилам'', ''Брихадизи'' (трактат за регионални класични музички форми) и ''Сангита Ратанкара'' (дефинитивен текст за карнематички и хиндустански традиции). <ref name="bod116">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=321oAgAAQBAJ&pg=PA116|title=A New History of the Humanities: The Search for Principles and Patterns from Antiquity to the Present|last=Rens Bod|publisher=Oxford University Press|year=2013|isbn=978-0-19-164294-4|page=116}}</ref> {{Sfn|Gautam|1993}} {{Sfn|Randel|2003}} Повеќето историски текстови за теорија на музиката биле од хиндуисти научници. Некои текстови на класична музика биле исто така компонирани од будисти и научници на ainаин, а во 16 век од муслимански научници. Овие се наведени во приложената табела.
 
{| class="wikitable" align="center" style=" background: transparent; "
| colspan="5" |
{| class="wikitable collapsible collapsed"
! colspan="5" style="background: #ffcd66;" |Classical Indian music texts{{Sfn|Gautam|1993}}
|- style="text-align: center;"
| style="background: #ffcd66;" |Title
|Author
|Century
|Religion
|Notability{{Sfn|Gautam|1993}}
|-
|''Samaveda''
|Unknown
|c.&nbsp;1000 BCE
|[[Хиндуизам|Hinduism]]
|Scripture set to music
|-
|''Natyasastra''
|Bharata Muni
|c.&nbsp;200 BCE-200 CE
|Hinduism
|Oldest surviving complete Hindu text on music theory and performance arts
|-
|(Lost texts)
|Vishakhila, Sardula, Visnudharmottara
|c.&nbsp;300–500 CE
|Hinduism
|Cited by medieval authors
|-
|(Lost text)
|Rahul
|c.&nbsp;5th century CE
|[[Будизам|Buddhism]]
|Cited by medieval authors
|-
|''Brihaddesi''
|Matanga
|c.&nbsp;800–900 CE
|Hinduism
|Survives in parts, theory of regional music forms (entertainment), Murchana system
|-
|''Abhinavabharati''
|Abhinavagupta
|c.&nbsp;900–1000 CE
|Hinduism
|Theory of rasa{{Sfn|Schwartz|2004}}
|-
|''Sarasvati Hridyalankara''
|Nanyadeva
|c.&nbsp;1080 CE
|Hinduism
|Music theory,<br /><br />appendix on Natyashastra bhasya
|-
|''Sangita Sudhakara''
|Haripala
|c.&nbsp;1175 CE
|Hinduism
|
|-
|''Abhilasitartha Cintamani''
|Somesvara
|c.&nbsp;12th century CE
|Hinduism
|Survives in parts,<br /><br />Murchana system, ragas
|-
|''Sangita Ratnavali''
|Somabhupala
|c.&nbsp;1180 CE
|Hinduism
|
|-
|''Sangita Samayasara''
|Parsvadeva
|c.&nbsp;1200 CE
|Hinduism
|Theory of gamakas
|-
|''Sangita Ratnakara''
|Sarngadeva
|c.&nbsp;1230 CE
|Hinduism
|Systematizes raga, prakirnaka, prabandha, tala, vadya and nritya;{{Sfn|Sastri|1943}}<br /><br />Definitive text to Carnatic and Hindustani classical music
|-
|''Sringarahara''
|Raja Sakambhari
|c.&nbsp;1300 CE
|Hinduism
|Directory of ancient ragas, 89 derivative ragas and 120 talas
|-
|''Rasatatvasamuccaya''
|Allaraja
|c.&nbsp;1300 CE
|Hinduism
|Four chapters to classical music
|-
|''Sangitopanisadasara''
|Suddhakalasa
|c.&nbsp;1350 CE
|[[Џаинизам|Jainism]]
|Music theory, includes rare talas
|-
|''Balabodhan''
|unknown
|c.&nbsp;1350 CE
|Hinduism
|Review and quotes music texts believed to be lost
|-
|''Visvapradip''
|Bhuvanananda
|c.&nbsp;1350 CE
|Hinduism
|A major review on raga, tala, musical instruments
|-
|''Sangitacandra''
|Allaraja
|c.&nbsp;14th century CE
|Hinduism
|Commented by 17th century [[Непал|Nepalese]] king Jyotirmal
|-
|''Sangita Dipika''
|Madhava Bhatta
|c.&nbsp;1400 CE
|Hinduism
|Raga-ragini system
|-
|''Sangita Raj''
|Kumbhakarna
|c.&nbsp;1449 CE
|Hinduism
|A review
|-
|''Svaramelakalanidhi''
|Ramamatya
|c.&nbsp;16th century CE
|Hinduism
|Carnatic music, mela system
|-
|''Raga Mala'',<br /><br />''Raga Manjari'',<br /><br />''Sadraga Candrodaya''
|Pundarika Vittala
|c.&nbsp;16th century CE
|Hinduism
|Carnatic music, mentions Persian maqam
|-
|''Lahjat-i Sikandar Shahi''
|Umar Sama Yahya
|c.&nbsp;16th century CE
|[[Ислам|Islam]]
|Hindustani music, includes a review of Natya Shastra and Sangita Ratnakara{{Sfn|Te Nijenhuis|1974}}
|-
|''Rasakaumudi''
|Srikantha
|c.&nbsp;16th century CE
|Jainism
|A review of music systems
|-
|''Sangita Sudha''
|Raghunatha Thanjavur
|c.&nbsp;1620 CE
|Hinduism
|Carnatic, Three languages, musical instruments, 264 ragas, 50 popular ragas
|-
|''Sangita Cudamani''
|Govinda
|c.&nbsp;1680 CE
|Hinduism
|Carnatic, 72 melakartas, musical instruments innovations
|}
|-
|}
{{Повеќе слики}} Пурандара Даса (1484 - 1564) бил хинду композитор и музиколог, кој живеел во Хампи на империјата Вијајанагара . <ref name="Swain2016p228">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=Ad7dDAAAQBAJ&pg=PA228|title=Historical Dictionary of Sacred Music|last=Joseph P. Swain|publisher=Rowman & Littlefield|year=2016|isbn=978-1-4422-6463-2|pages=228–229}}</ref> Тој се смета за ''Питамаха'' (буквално, „дедо“) на карнематската музика. Пурандара Даса беше монах и приврзаник на хинду-богот Кришна (Вишну, аватар на Витал ). <ref name="Rao2015p70">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=yfCICwAAQBAJ&pg=PT70|title=Intercultural Communication: The Indian Context|last=Ramesh N. Rao|last2=Avinash Thombre|publisher=SAGE Publications|year=2015|isbn=978-93-5150-507-5|pages=69–70}}</ref> Тој ја систематизираше класичната индиска теорија за музика и разви вежби за музичарите да ја научат и усовршуваат својата уметност. Тој патувал широко споделувајќи ги и ги подучувал своите идеи и влијаел на бројни музичари од движењето во Јужна Индија и Махараштра Бакти . Овие вежби, неговите учења за ''рага'' и неговата систематска методологија наречена ''Сулади Сапта Тала'' (буквално, „исконска седум тала“) останува во употреба во современото време. {{Sfn|Nettl et al.|1998}} Напорите на Пурандара Даса во 16 век го започнале карнематскиот стил на индиската класична музика. <ref name="Smith1982p153">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=IY8fAAAAIAAJ&pg=PA153|title=Hinduism: New Essays in the History of Religions|last=Bardwell L. Smith|publisher=BRILL Academic|year=1982|isbn=978-90-04-06788-2|pages=153–154}}</ref>
[[Податотека:Saraswati.jpg|мини| Сарасвати е божица на музиката и знаењето во индиската традиција. ]]