|
[[Image:Balduineum Wahl Heinrich VII.jpg|thumb|right|350px|Илустрација на средба на курфирстите каде што говршат избираатизбор императорот [[Хенри VII (Свето Римско Царство)|Хенри VII]]. Потеклото на курфирстите може да се идентификува според грбот што се наоѓа над секој од нив (од лево на десно): Архиепископите на Келн, Мајнц и Трир, Крупфалц (Палатин на Рајна), Војводство Саксонија, Грофот на Бранденбург и кралот на Бохемија]]
'''Курфирст''' на [[Свето Римско Царство|Светото Римско Царство]] ({{lang-de|Kurfürst}} ({{Audio|De-Kurfürst-pronunciation.ogg|listen}}), {{lang-la|Princeps Elector}}) — член на [[избирачкиизборен колегиум|избирачкиотизборен колегиум]] на Светото Римско Царство.
Од XII век па натаму, курфирстите ја имале привилегијата да го [[ИзбирањеОдбирање на император|изберат]] [[Крал на Римјаните|кралот на Римјаните]], кој подоцна бил крунисан од страна на папата како император на Светото Римско Царство. [[Карло V (Свето Римско Царство)|Карло V]] бил последниот крунисан император (избран 1519, крунисан 1530). Неговите наследници биле избирани за императори директно од страна на избирачкиот колегиум и секој избран император ја носел титулата „''избран Император на Римјаните''“ ({{lang-de|erwählter Römischer Kaiser}}; {{lang-la|electus Romanorum imperator}}). Во пракса, сите освен еден император по 1440 биле од австриската династија [[Хабсбуршка династија|Хабсбурговци]], па затоа историчарите сметаат дека поради тоа курфирстите само го ратификувале наследството во хабсбуршката династија.
Достоинството на курфирстот носело голем престиж и се сметало дека е второ по она на кралот или императорот.<ref>[http://www.heraldica.org/topics/royalty/nations.htm Precedence among Nations]</ref> Курфирстите имале ексклузивни привилегии кои што ги немале останатите кнезови во империјата. Паралелно со титулата курфирст, тие исто така ја држеле и титулата кнез. Престолонаследникот на секуларните курфирсти бил познат како '''избирачкиизборен кнез''' ({{lang-de|Kurprinz}}).
== Историја ==
[[File:Philipp Veit 008.jpg|thumb|Грбовите кои ги претставуваат оригиналните курфирсти прикажани заедно со [[Германија (персонификација)|Германија]]]]
Германската практика на избирањевршење на избор на [[монарх|монарси]] започнала кога античките [[германи|германски]] племиња формирале ''ад-хок'' коалиции и ги избиралеодбирале лидерите на истите. Изборите биле нерегуларно извршувани од страна на [[франки]]те чии земји-наследнички ги вклучувале [[Франција]] и [[Свето Римско Царство|Светото Римско Царство]]. [[Список на француски кралеви|Француската монархија]] со текот на времето станала [[наследство|наследна]], но императорите на Светото Римско Царство останале избираниодбирани, барем теоретски поради тоа што најголем број од монарсите произлегувале од Хабсбушката династија. Покрај тоа што слободните мажи на почеток го изразувале своето право на глас на избори, правото на глас постепено станало ограничено на владеачките фигури во царството. Во изборот на [[Лотар II]] во 1125, мал број на еминентни [[благородност|благородници]] го избиралеодбирале монархот, а потоа го доставувале нивниот избор на одобрување на останатите аристократи кои се наоѓале во повисоките слоеви од општеството.
Подоцна правото да се избираврши избор на монархот станало практика на ексклузивна група од кнезови, а процедурата за барање на одобрение од останатото благородништво згаснала. Колегиумот од курфирсти се споменувал во 1152 и повторно во 1198. Составот на курфирсти во тоа време бил нејасен, но се смета дека бил составен од претставници на црквата како и [[Војвода|војводи]] од [[Племенско војводство|четирите нации на Германија]]: [[франки]]те ([[Војводство Франконија]]), [[шваби]]те ([[Војводство Швабија]]), [[саксонци]]те ([[Војводство Саксонија]]) и [[баварци]]те ([[Војводство Баварија]]).
=== 1257 до Триесетгодишната војна ===
Во писмото на [[Папа Урбан IV|папата Урбан IV]] се вели дека од „[[памтивек]]“ традицијата се состоела во тоа што седум кнезови го имале правото да го избираатодбираат кралот и идниот император. Овие седумина кнезови биле споменувани како личностите кои дале глас во изборот во 1257 што резултирал со избор на два крала.
* Тројца црковни курфирсти:
Тројцата архиепископи ги надгледувале моќните [[Епископски престол|престол]]и во Германија, додека другите четворица ги претставувале четирите војвотства. Грофот Палатин на Рајна владеел на поголемата територија од поранешното Војводство Франконија по смртта на последниот војвода во 1039. Грофот на Бранденбург станал курфирст кога војвотството Швабија се распаднало по обезглавувањето на последниот војвода на Швабија во 1268. Саксонија, и покрај намалената територија останала на својата еминентна позиција.
Палантин и Баварија на почеток биле под владетелство на една личност, но во 1253, тие се поделиле на две членки во склоп на [[Вителсбаховци|династијата Вителсбах]]. Останатите курфирсти одбиле да дозволат двајца кнезови од една иста династија да имаат избирачкоизборно право, па поради тоа настанало големо ривалство помеѓу војводата од Крупфалц и војводата од Баварија за тоа кој треба да го заземе столот на Вителсбах.
Во меѓувреме, кралот на Бохемија, кој ја бил на древната империјалистичка функција Главен Пехарник, го потврдил неговото право на учество на изборите.
[[Категорија:Изборни кнезови]]
[[Категорија:ИзбирачкиИзборни колегиуми]]
| 