Резолуција на Советот за безбедност на Обединетите нации
Резолуција на Советот за безбедност на Обединетите нации е Резолуција на Обединетите нации усвоена од петнаесетте членки на Советот за безбедност (СБОН) -- органот на Обединетите нации задолжен за „примарната одговорност за одржување на меѓународниот мир и безбедност“.[1]
Повелбата на ООН прецизира (во член 27) дека нацрт-резолуцијата за непрецедурални прашања се усвојува ако девет или повеќе од петнаесетте членови на Советот гласаат за резолуцијата, и ако не се стави вето од кој било од петте постојани членки. Нацрт-резолуциите за „процесни работи“ можат да бидат донесени врз основа на позитивното гласање од страна на сите девет члена на Советот.[1] Петте постојани членки се Народна Република Кина (која ја заменила Република Кина во 1971 година), Франција, Русија (која го заменила распаднатиот Советски Сојуз во 1991 година), Велика Британија и САД.[2]
До октомври 2020 година, Советот за безбедност усвоил 2,547 резолуции.[3][4]
Терминологија и функции споменати во Повелбата на ООН уреди
Терминот „резолуција“ не се појавува во текстот на Повелбата на Обединетите нации. Содржи бројни формулации, како што се „одлука“ или „препорака“, кои подразбираат усвојување резолуции кои не го одредуваат методот што треба да се користи.
Повелбата на ООН е мултилатерален договор. Тоа е уставниот документ кој ги распределува овластувањата и функциите меѓу различните органи на ООН. Го овластува Советот за безбедност да преземе активности во име на членовите и да донесува одлуки и препораки. Повелбата не споменува ниту обврзувачки ниту необврзувачки резолуции. Советодавното мислење на Меѓународниот суд на правдата (МСП) во случајот „Репарации“ од 1949 година посочиле дека Организацијата на Обединетите нации има и експлицитни и имплицитни овластувања. Судот ги цитирал членовите 104 и 2(5) од Повелбата и забележал дека членовите и го доделија на Организацијата потребното правно овластување за извршување на нејзините функции и исполнување на нејзините цели, како што е наведено или подразбирачко во Повелбата, и дека се согласиле да помогнат на Обединетите нации при какво било дејствие преземено во согласност со Повелбата.[5]
Членот 25 од Повелбата вели дека „Членките на Обединетите нации се согласуваат да ги прифатат и спроведат одлуките на Советот за безбедност во согласност со оваа Повелба“. Репертоарот на пракса на органите на Обединетите нации, правното списание на ООН, вели дека за време на Конференцијата на Обединетите нации за меѓународна организација, што се состанала во Сан Франциско во 1945 година, обидот да ги ограничи обврските на членовите според членот 25 од Повелбата на оние одлуки донесени од Советот во вршењето на своите специфични овластувања според Поглавјата VI, VII и VIII од Повелбата не успеал. Во тоа време било наведено дека тие обврски произлегуваат и од овластувањата доделени на Советот според член 24 (1) да постапува во име на членовите додека ја извршува својата одговорност за одржување на меѓународниот мир и безбедност.[6] Член 24, толкуван во оваа смисла, станува извор на овластувања што можат да се искористат за да се исполнат ситуации што не се опфатени со подеталните одредби во следните написи.[7] Репертоарот за член 24 вели: „Прашањето дали членот 24 дава општи овластувања на Советот за безбедност престанува да биде предмет на дискусија по советодавното мислење на Меѓународниот суд на правдата донесено на 21 јуни 1971 година во врска со прашањето за Намибија (Извештај на МСП, стр. 16, 1971 година)“.[8]
При вршење на своите овластувања, Советот за безбедност ретко се мачи да наведува одреден член или членови од Повелбата на ООН врз кои се засноваат неговите одлуки. Во случаи кога никој не е споменат, потребно е уставно толкување.[9] Ова понекогаш претставува двосмисленост за тоа што претставува одлука или препорака, и исто така за релевантноста и толкувањето на фразата „во согласност со оваа Повелба“.[10]
Резолуциите на Советот за безбедност се законски обврзувачки. Ако советот не може да постигне консензус или гласање за нова резолуција, тие можат да изготват необврзувачка претседателска изјава наместо Резолуција. Тие се усвојуваат со консензус. Се користат за да извршат политички притисок - предупредување дека Советот обрнува внимание и може да следат понатамошни активности.
Изјавите на печатот обично ги придружуваат и резолуциите и претседателските изјави, носејќи го текстот на документот усвоен од телото, како и одреден текст со објаснување. Тие исто така може да бидат издадени независно, по значителен состанок.
Наводи уреди
- ↑ 1,0 1,1 „UN Charter (full text)“. The United Nations (англиски). 2016-04-15. Посетено на 2020-04-05.
- ↑ „Current Members“. United Nations Security Council. Посетено на 2016-09-16.
- ↑ „Resolutions adopted by the Security Council in 2020“. United Nations. Посетено на July 1, 2020.
- ↑ „VTCs of the Security Council members and outcomes during the COVID-19 pandemic“. United Nations. Посетено на July 1, 2020.
- ↑ See ICJ Advisory Opinion, Reparation for Injuries Suffered in the Service of the United Nations „Архивиран примерок“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2015-05-22. Посетено на 2014-11-19.
- ↑ See page 5, The Repertory of Practice of United Nations Organs, Extracts Relating to Article 25
- ↑ see The Repertory of Practice of United Nations Organs, Extracts Relating to Article 24,
- ↑ See Note 2 on page 1 of Sup. 6, vol. 3, Article 24
- ↑ See Repertoire Of The Practice Of The Security Council, introductory note regarding the contents and arrangement of Chapter VIII
- ↑ Schweigman, David "The authority of the Security Council under Chapter VII of the UN Charter". 2001. Martinus Nijhoff Publishers: The Hague