Претседател на Сирија

Претседател на Сирија (арапски: رئيس سوريا) — шеф на државата Сириска Арапска Република и нејзината извршна власт. Има многу широки овластувања кои може да ги делегира (по сопствено наоѓање) на потпретседателите. Има право да ги назначи и разреши премиерот, другите членови на Министерскиот совет (кабинетот) и воените старешини.[1]

Претседател на
Сириската Арапска Република
رئيس سوريا‎‎
Функционер
Башар ел-Асад

од 17 јули 2000 г.
СедиштеПретседателски дворец и Октомвриски дворец (Тишрин), Дамаск
Мандат7 г., еднаш повторливо
Прв функционерШукри ел-Куватли
Создадена17 април 1946

Избирање

уреди

Услови

уреди

Уставот на Сирија пропишува дека мандатот на претседателот може да трае 7 години и да се повтори еднаш. Условите за кандидатура во претседателските услови се следниве:

  1. лицето мора да е муслиман
  2. лицето мора да ја ужива поддршката на барем 35 пратеници
  3. лицето мора да има барем 34 години
  4. лицето мора да има живеено во Сирија барем 10 години
  5. лицето мора да е Сириец по род или да има родители кои се Сиријци по род
  6. лицето не смее да е во брак со сопружник од друга националност

Овластувања

уреди

Претседателот ја има врховната извршна власт во државата, што се однесува на најразлични управни функции како надворешните односи, има право да го распушти Народниот совет (парламентот), во кој случај се избира нов состав во законски рок од 90 дена од распуштањето.

Список на претседатели

уреди
Значење
вршител на должноста претседател
Национален блок
Сириска социјална националистичка партија
воен управник
Арапско ослободително движење
Национален сојуз
Народна партија
Баас - Сириски огранок
Сириски Баас

Држава Сирија во состав на Францускиот мандат (1922–1930)

уреди
Бр. Портрет Име
(роден-починал)
Стапил Отстапил Партија Белешки
1   Субхи Баракат
(1883–1939)
28 јуни 1922 21 декември 1925 независен
Франсоа Пјер-Алип
(1853–1932)
9 февруари 1926 28 април 1926 независен
2
Ахмад Нами
(1840–1928)
28 април 1926 15 февруари 1928 независен
  Таџ ел-Дин ел-Хасани
(1885–1943)
15 февруари 1928 14 мај 1930 независен

Сириска Република во состав на Францускиот мандат (1930–1946)

уреди
Бр. Портрет Име
(роден-починал)
Стапил Отстапил Партија Белешки
  Таџ ел-Дин ел-Хасани
(1885–1943)
14 мај 1930 19 ноември 1931 независен
Леон Соломјак
(1873–1960)
19 ноември 1931 11 јуни 1932 независен
3   Мухамед Али ел-Абид
(1867–1939)
11 јуни 1932 21 декември 1936 независен
4   Хашим ел-Атаси
(1875–1960)
21 декември 1936 7 јули 1939 Национален блок
5   Бахиџ ел-Хатиб
(1895–1981)
10 јули 1939 4 април 1941 независен
  Халид ел-Азм
(1903–1965)
4 април 1941 16 септември 1941 независен
6   Таџ ел-Дин ел-Хасани
(1885–1943)
16 септември 1941 17 јануари 1943 независен Починал на служба.[2]
  Џамил ел-Улши
(1883–1951)
17 јануари 1943 25 март 1943 независен
7   Ата ел-Ајуби
(1877–1951)
25 март 1943 17 август 1943 независен
8   Шукри ел-Куватли
(1891–1967)
17 август 1943 17 април 1946 Национален блок

Сириска Република (1946–1958)

уреди
Бр. Портрет Име
(роден-починал)
Стапил Отстапил Партија Белешки
8   Шукри ел-Куватли
(1891–1967)
17 април 1946 29 март 1949 Национален блок /
Национална партија
Сменет со преврат на 29 март 1949 г. од Хусни ел-Заим (началникот на ГШ).[3]
9   Хусни ел-Заим
(1897–1949)
30 март 1949 14 август 1949 Сириска социјална националистичка партија Сменет во 1949 г. со државен преврат под водство на Адиб Шишакли и подоцна погубен по наредба од новата влада.[4]
10   Сами ел-Хинави
(1898–1950)
14 август 1949 15 август 1949 воен управник
4   Хашим ел-Атаси
(1875–1960)
15 август 1949 2 декември 1951 Национална партија
  Адиб Шишакли
(1909–1964)
2 декември 1951 3 декември 1951 Сириска социјална националистичка партија
11   Фаузи Селу
(1905–1972)
3 декември 1951 11 јули 1953 воен управник
12   Адиб Шишакли
(1909–1964)
11 јули 1953 25 февруари 1954 Арапско ослободително движење Дал оставка во 1954 г. поради заканите за државен преврат.[5] Пребегнал во друга земја, тврдејќи дека не сакал земјата да западне во граѓанска војна.[5]
  Маамун ел-Кузбари
(1914–1998)
25 февруари 1954 28 февруари 1954 независен
4   Хашим ел-Атаси
(1875–1960)
28 февруари 1954 6 септември 1955 Национална партија
8   Шукри ел-Куватли
(1891–1967)
6 септември 1955 22 февруари 1958 Национална партија

Обединета Арапска Република (1958–1961)

уреди
Бр. Портрет Име
(роден-починал)
Стапил Отстапил Партија Белешки
13   Гамал Абдел Насер
(1918–1970)
22 февруари 1958 29 септември 1961 Национален сојуз

Сириска Арапска Република (1961–)

уреди
Бр. Портрет Име
(роден-починал)
Стапил Отстапил Партија Белешки
  Маамун ел-Кузбари
(1914–1998)
29 септември 1961 20 ноември 1961 независен
Изат ел-Нус
(1900–1972)
20 ноември 1961 14 декември 1961 воен управник
14   Назим ел-Кудси
(1906–1998)
14 декември 1961 8 март 1963 Народна партија ел-Кудси е сменет со државниот преврат во 1963 г. познат како Осмомартовска револуција. На власт дошол Националниот совет за револуционерна команда, иако вистинската власт ја имал баасовскиот воен комитет, кој го приредил превратот.[6]
15   Луај ел-Атаси
(1926–2003)
9 март 1963 27 јули 1963 независен Назначен за претседател од воениот комитет бидејќи не претставувал закана за власта на комитетот.[7] Си дал оставка по читската на високите небаасовски офицери.[8]
16   Амин ел-Хафиз
(1921–2009)
27 јули 1963 23 февруари 1966 Баас
(Сириски огранок)
Сменет со превратот во 1966 г. приреден од Воениот комитет поради поддршката за Мишел Афлак and the Националната комнда на Арапски Социјалистички Баат.[9]
17   Нуредин ел-Атаси
(1929–1992)
25 февруари 1966 18 ноември 1970 Сириски Баас Сменет со преврат предизвикан од несогласувањата со Салах Џедид, кој ја имал вистинската власт во државата од 1966 до 1970 г. и министерот за одбрата, Хафиз ел-Асад.[10] Асад покренал државен удар во 1970 г.[11]
  Ахмад ел-Хатиб
(1933–1982)
18 ноември 1970 22 февруари 1971 Сириски Баас
18 Хафиз ел-Асад
(1930–2000)
22 февруари 1971 10 јуни 2000 Сириски Баас Починал на служба.[12]
  Абдул Халим Хадам
(1936-2020)
10 јуни 2000 17 јули 2000 Сириски Баас
19   Башар ел-Асад
(р. 1965)
17 јули 2000 на власт Сириски Баас

Поврзано

уреди

Наводи

уреди
  1. Претседателот и кабинетот (англиски)
  2. Moubayed 2006, стр. 345.
  3. Moubayed 2006, стр. 311.
  4. Moubayed 2006, стр. 610.
  5. 5,0 5,1 Moubayed 2006, стр. 339.
  6. Moubayed 2006, стр. 133.
  7. Moubayed 2006, стр. 175.
  8. Rabinovich 1972, стр. 72.
  9. Seale 1990, стр. 99–101.
  10. Seale 1990, стр. 142–144.
  11. Seale 1990, стр. 162–163.
  12. Moubayed 2006, стр. 154–155.

Надворешни врски

уреди