Површина на телото

Површината на телото (англиски: body surface area, скратено BSA) е надворешната површина на телото покриена со кожа.

Познавањето на површината на телото на една личност е од голема важност за дозирање на одредени лекови (како на пример цитостатици и други активни состојки кои се користат во онкологијата), како и за проценка на кожни лезии (изгореници).

Емпириски формули за одредување на површината на телото

Врз основа на емпириски податоци можеа да се добијат некои формули за проценка на површината на телото $S$ врз основа на телесната тежина $M$ и големината на телото $L$ . Во пракса многу често се користат номограми.

Мостеларовата формула ^*): $S=0{,}01666667\cdot L^{0{,}5}\cdot M^{0{,}5}$
Формула Гехан-Џорџ
- за деца < 5 години: $S=0{,}02667\cdot L^{0{,}42246}\cdot M^{0{,}51456}$
- за деца и млади на возраст од 5-19 години: $S=0{,}03050\cdot L^{0{,}35129}\cdot M^{0{,}54375}$
- за возрасни > 19 години ^*): $S=0{,}01545\cdot L^{0{,}54468}\cdot M^{0{,}46336}$
Хејкок формула ^*): $S=0{,}024265\cdot L^{0{,}3964}\cdot M^{0{,}5378}$
ДуБоис формула ^*): $S=0{,}007184\cdot L^{0{,}725}\cdot M^{0{,}425}$
Формула според Бојд ^*): $S=0{,}0332965\cdot L^{0{,}3}\cdot M^{0{,}6157-0{,}00816474\;\ln(M)}$
Шлих формула
- за жени ^*): $S=0{,}000975482\cdot \mathrm {L} ^{1{,}08}\cdot M^{0{,}46}$
- за мажи ^*): $S=0{,}000579479\cdot \mathrm {L} ^{1{,}24}\cdot M^{0{,}38}$
Формула Фуџимото ^*): $S=0{,}008883\cdot L^{0{,}663}\cdot M^{0{,}444}$
Такахира формула ^*): $S=0{,}007241\cdot L^{0{,}725}\cdot M^{0{,}425}$
Формула Ливингстон-Ли:
- со телесна маса ≥ 10 килограм: $S=0{,}1173\times M^{0{,}6466}$
- со телесна маса < 10 килограм: $S=0{,}1037\times M^{0{,}6724}$
Формула Шутер и Аслани ^*): $\mathrm {S} =0{,}00949\times W^{0{,}441}\times H^{0{,}655}$

Симболите на формулата ги имаат следните значења

$S$ – површина на телото во м²
$L$ – висина во цм
$M$ – телесна маса во кг

Формулите Мостлер и Хејкок главно се користат за одредување на површината на телото кај децата.

Оригиналната Бојдова формула е:

S=0{,}0003207\cdot L^{0{,}3}(M\cdot 1000)^{0{,}7285-0{,}0188\log _{10}(M\cdot 1000)}

.

Во претставувањето на формулата погоре, таа е малку преобликувана со цел да се постигне подобра споредливост помеѓу различните формули.

Исто и формулата Мостлер (во оригиналот $S={\sqrt {\tfrac {L\cdot M}{3600}}}$ ) може да се претстави алтернативно како погоре.

Формулите на Шлих ја земаат предвид, меѓу другото, различната градба на телото на жените и мажите. Во оригиналот, тие ја пресметуваат релативната површина на телото (т.е. површината на телото по кг телесна маса) како нелинеарна функција на индексот на телесна маса^[1].

^*) за означените формули може да се најде онлајн пресметувач на следниов линк Pschyrembel Online за пресметување на телесната површина според висина на телото и телесна тежина (страницата е достапна на германски јазик). Види веб-врски.

Просечни вредности

Просечната површина на телото на здрави возрасни лица во 1926 година била 1,73 m².^[2]
Кај мажите, просекот е 1,9 m².
Кај жени: 1.6 m²
Предвремено родени бебиња: 0,10 m² со тежина од 1000 g
Предвремено родени бебиња: 0,15 m² со тежина од 2000 g ^[3]
Новороденчиња: 0,25 m²
2-месечно новороденче: 0,3 m²
Деца од 2-4 години: 0,5 m²
5-годишни деца: 0,75 m²
9-годишни деца: 1.07 m²
10-годишни деца: 1.14 m²; друга индикација: 1.0 m² ^[4]
Деца на возраст од 12-13 години: 1,33 m²

Информации/формули за делови од телото

За возрасни може грубо да се користи правилото на девет:^[5]

глава 9 % + 2 x рака 9 % + 2 x нога 18 % (9 % за предната страна и 9 % за задната страна на ногата) + трупот 36 % (по 9% за левата односно десната половина за предна и задна страна) + гениталии 1 % = 100 %

Во принцип, исто така важи за дланката се околу 1 % од површината на телото.

Кај децата, односот на горната и долната површина на телото се менува во корист на горната. Тоа значи дека новороденчињата имаат 21 % од телесната површина припаѓаат на главата, за трупот припаѓаат само 1/3 и за нозите 1/3.

глава 20 % + раце 20 % + нозе 30 % + труп 30 % = 100 %

Веб-врски

Pschyrembel Online: Површина на телото . Автоматско пресметување по внесување на висина и тежина со различни формули.

Наводи

↑ Schlich E, Schlich M: Zur Bedeutung der relativen Körperoberfläche und der Körperzusammensetzung für die Wärmebilanz des Menschen. Aktuelle Ernährungsmedizin 2021; 46: 380-390. doi:10.1055/a-1502-6133
↑ Eugene Lyman Fish, J. Ramser Crawford: How to Make the Periodic Health Examination, Macmillan Company, New York 1927, S. 345.
↑ Markus Daschner: Tabellarum nephrologicum, 3. Auflage, Shaker Verlag, Aachen 2009, ISBN 978-3-8322-7967-7, S. 67.
↑ Markus Daschner: Tabellarum nephrologicum, 3. Auflage, Shaker Verlag, Aachen 2009, ISBN 978-3-8322-7967-7, S. 67.
↑ notmed.info

[1] Schlich E, Schlich M: Zur Bedeutung der relativen Körperoberfläche und der Körperzusammensetzung für die Wärmebilanz des Menschen. Aktuelle Ernährungsmedizin 2021; 46: 380-390. doi:10.1055/a-1502-6133

[2] Eugene Lyman Fish, J. Ramser Crawford: How to Make the Periodic Health Examination, Macmillan Company, New York 1927, S. 345.

[3] Markus Daschner: Tabellarum nephrologicum, 3. Auflage, Shaker Verlag, Aachen 2009, ISBN 978-3-8322-7967-7, S. 67.

[4] Markus Daschner: Tabellarum nephrologicum, 3. Auflage, Shaker Verlag, Aachen 2009, ISBN 978-3-8322-7967-7, S. 67.

[5] tmed.info

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]