Кантонот Обвалден, исто така Кантон Обвалд (германски: Kanton Obwalden) е кантон во Швајцарија. Сместен е во средината на Швајцарија. Главен град е Зарнен. Кантонот го содржи географското средиште на Швајцарија

Обвалден
Кантон
Грб на Обвалден
Карта
Местоположба во Швајцарија
ПрестолнинаЗарнен
Единици7 општини
Управа
 • ИзвршнаРегиерунгсрат (5)
 • ЗаконодавнаКантонсрат (55)
Површина[1]
 • Вкупна490,58 км2 (18,941 ми2)
Население (декември 2018)[2]
 • Вкупно37,841
 • Густина77/км2 (200/ми2)
ISO 3166CH-OW
Највисока точка3,238 м: Титлиз
Најниска точка434 м: Езеро Луцерн
Примен1291 година
Јазицигермански
Мреж. местоow.ch

Историја уреди

Овалден е една од двете долини, заедно со Нидвалден, кои го сочинуваат Унтервалден. Во текот на својата историја, политичката состојба и точната количина на независност се разликувале многу. Помеѓу 1291 и 1309 година, Унтервалден се придружил на новосоздадената Швајцарска Конфедерација. За тоа време, Оввалден бил познат како Unterwalden ob dem Kernwald, а Нидвалден бил Unterwalden nit dem Kernwald.[3] Гласовите на Унтервелден во Таготстунг“ биле поделени меѓу двете долини. Помеѓу 1798 и 1803 година станал Округ Зарнен во кантонот Валдштатен . Од 1803 до 1999 година тој бил полукантон Обвалден. Во 1999 година, новиот Федерален устав ја елиминирал полукантонската ознака и го направил Обвалден да стане целосен кантон, иако тие сепак ја делеле застапеноста во Советот на државите и имале само половина глас.[4] Поради сложената историја на Обвалден, има одредено преклопување меѓу историите на Обавалден, Нидвалден и Унтервалден.

Географија уреди

 
Планината Ледник Титлис

Највисока точка: Титлис ( Урнерски Алпи), 3238 м.

Езера во кантонот вклучуваат: делови од Езерото Луцерн (Виевалдштатерзее), Езерото Зарнен (Зарнензее), Езерото Лунгерн (Лунгернзее), Вихелзее, Танензее и Мелхзее.

Вкупната површина на кантонот е 490,5 квадратни километри. Од 2006 , 197,3 км2 или околу 40,2% од кантонот е шумска површина. 185,8 км2, или околу 37,9% се користи за земјоделство. Од остатокот од областа, 15,8 км2 или 3,2% е развиен (структури и патишта) и 91,6 км2 или 18,7% е класифициран како непродуктивен (реки, планини или ледници).[4]

Политика уреди

Во рамките на Швајцарскиот Сојуз Овалден е половина кантон. Ова му дава на Овалден сите права и должности на целосните кантони, со исклучок на тоа дека кантонот може да испрати само еден заменик во Советот на државите. Малата големина на кантонот овозможува мала влада со само пет члена.

Федерални избори уреди

На федералните избори во 2011 најпопуларна била Христијанската социјална партија на Овалден која добила 56,9% од гласовите. Другата партија на изборите беше Швајцарската народна партија (СВП) со 43,1%. Христијанската партија скокнала од тоа да нема кандидат или гласови во 2007 година, на мнозинство во 2011 година.[5]

Култура уреди

Традиционалната култура во Одвалден сочувувана од многу мештански организации. Има традиционална музика, карневал, танци, костуми, театри и фестивали. Исто така, има голем број на современи уметници, меѓу кои и Јозеф Гарови (композитор), Каспер Дителм (композитор), Јулијан Дилиер (поет), Франц Бухер (сликар), Курт Зигрист (вајар) и Алоис Спихтиг (вајар).

Позначајни луѓе уреди

  • Доротеја Вис (* околу 1430/32, † по 1487 година) се оженила со Никлаус фон Флие, светецот-заштитник на Швајцарија.[6]

Белешки и наводи уреди

  1. Arealstatistik Land Cover - Kantone und Grossregionen nach 6 Hauptbereichen accessed 27 October 2017
  2. Сојузна статистичка служба на Швајцарија — STAT-TAB Ständige und Nichtständige Wohnbevölkerung nach Region, Geschlecht, Nationalität und Alter (германски)
  3. „Nidwalden“ на германски, француски и италијански во „Историски речник на Швајцарија“.
  4. 4,0 4,1 „Obwalden“ на германски, француски и италијански во „Историски речник на Швајцарија“.
  5. Swiss Federal Statistical Office, Nationalratswahlen 2007: Stärke der Parteien und Wahlbeteiligung, nach Gemeinden/Bezirk/Canton (германски) посетено на 30 април 2020
  6. Roland Sigrist (26 јануари 2005). „Flüe [-Wyss], Dorothea von“ (германски). HDS. Посетено на 30 април 2020.

Надворешни врски уреди