Невенлив Цвет

Икона на Пресвета Богородица

„Невенлив Цвет“ ( „Благомирисен Цвет“ ) е икона на Богородица, почитувана во православната црква. Создавањето на иконата датира од XVII век на Света Гора (според други извори, местото на создавање е Константинопол). Литературната основа на мотивот на иконата се текстовите на византиските акатисти, во кои Дева Марија (па дури и Христос) се споредуваат со невенливи и благомирисни цвеќиња. Уметничкиот елемент е формиран под влијание на западната традиција на иконографија.

Икона на Пресвета Богородица
„Невенлив Цвет”
(16 Април / 3 Април)
Икона Пресвета Богородица „Невенлив Цвет”
Година XVII век

Иконите на Пресвета Богородица „Невенливиот Цвет” се исклучително разновидни, што е карактеристично за иконографијата од подоцнежно потекло. Истовремено имаат и еден задолжителен детаљ - цвеќиња кои се ставаат во вазни или се плетат во венци, украсуваат расцутени прачки или се постамент на кој се прикажани Христос и Богородица. Понекогаш овие икони имаат долги натписи. Најчесто, Марија и Младенецот на иконите на Пресвета Богородица „Невенлив Цвет” се облечени во кралски одежди и круни. Марија може да биде претставена и до половината и да седи на престол, може да има и непокриена глава. Тоа укажува на хетерогеноста на иконографските извори на икони.

Пресвета Дева Марија со Свети Георгиј и Свети Димитриј (1754)
Пресвета Дева Марија со Свети Георгиј и Свети Димитриј (1754)

Еден од иконографските типови е Богородица која на левата рака го држи бебето Христос, а бели лалиња (понекогаш рози или други цвеќиња) ги држат или Богородица или Христос. Лалињата во иконографијата се симболичен цвет на Богородица, нејзината чистота и непорочност, и на нејзината невенлива и вечна девственост , тие ѝ ги подарува архангелот Гаврил на Богородица на денот на Благовештението. Розата, како кралица на цвеќето и универзален симбол на љубовта, истотака е цвет на Богородица. Друг тип - Богородица е свртена кон Младенецот, кој стои во царски одежди на висока нога (трон), таа го поддржува со левата рака, а во десната е жезол расцутен со рајски цвеќиња (алегорија на Старо Заветната слика на Богородица како „жезол од коренот на Јесеј “). Има и други опции на толкувања.

Празнувањето во чест на иконата во Православната црква се одржува 16 април по Грегоријански календар, исто така 3 април по Јулијански календар.

Од гледна точка на иконографијата, оваа икона е слична на иконата на Богородица „Благоухан Цвет“.

Храмови во чест на иконата на Богородица „Невенлив Цвет“ биле осветени во Рубљов, селото на шумскиот парк Уљлјановск, Сумароков, област Руски во Русија.