Манастир Ѓурѓеви Ступови
Манастирот Ѓурѓеви Ступови е српски православен манастир кој се наоѓа во околината на денешниот град Нови Пазар, во Рашката област во Србија.[1]
Историја уреди
Манастирот се наоѓа во близина на Нови Пазар, на врвот на истакната кота покриена со шуми. Тој бил подигнат во околу 1170 година како заклон на великиот кнез Стефан Немања, посветен на Свети Ѓорѓи, познат е како „Трактите на Свети Ѓорѓи“. Манастирот е исклучителен не само по својата положба и значење што го имал според средновековните летописи и ракописи, туку и по својата посебна архитектура. Името го добила по црквата посветена на Свети Ѓорѓи и нејзините две поранешни камбанарија, две високи кули – столбови (старословенски јазик – столп, никулец). Имено, според Стефан Првокрунисан, Немања ја изградил оваа црква за да ја одбележи својата благодарност до Свети Ѓорѓи што го спасил од занданите-пештери каде што бил сместен од неговите браќа.[1]
Манастирскиот комплекс се состоел од црквата Свети Ѓорѓија, трпезарија, трпезарија, резервоари за вода и ѕидови околу влезната кула. Архитектурата на манастирот „Св. Манастирот е објект со збир на архитектонско-градежни иновации во тој период, меѓу кои има две забележителни кули, странични предворја, купола со елипсовидна основа, неправилна форма на олтарниот простор, како и специфично уредување на централниот куполен простор на црквата. Еднокорабниот храм со олтарот составен од три апсиди, наос и нартекс, во својот надворешен изглед го отсликува духот на римската градба. Комбинацијата на византиско просторно уредување и римска архитектура резултираше во оригинална симбиоза која беше основа за посебен архитектонски стил. Влезната кула, по дополнителната изградба на апсидите на источната страна во 1282–83 година, била претворена во капела што кралот Драгутин ја дизајнирал за неговиот гроб. Внатрешноста на капелата е покриена со фрески со историска содржина и портрети на Немањиците. Особена вредност имаат фреските на овој манастир, изведени според најдобрата традиција на Комниновиот стил и вешто прилагодени на архитектурата на храмот, која е особено изразена во сеопфатната купола. Највпечатлива е сликата на Свети Ѓорѓи на коњот, која се наоѓа над главниот влез во црквата. Покрај овој многу карактеристичен има фрески на четири српски државни совети каде се носеле важни одлуки поврзани со српската историја. Пред манастирот е подигнат мал објект кој се користи како музеј за заштита и изложба на најважните фрагменти од црковни и други објекти, каде што некои се целосно компонирани и реконструирани. Како дел од ентитетот Стари Рас со Сопочани, манастирот Свети Ѓорѓи Пиларс е на листата на светско наследство на УНЕСКО од 1979 година и се наоѓа на патеката Трансроманица.
Погребувања уреди
Поврзано уреди
Наводи уреди
- ↑ 1,0 1,1 „ĐURĐEVI STUPOVI MONASTERY“. Стазама Немањића (англиски). 2020-08-24. Архивирано од изворникот на 2021-03-05. Посетено на 2021-03-25.