Клара Рокмор (9 март 1911 – 10 мај 1998) била литвански музичар, виртуоз на теремин, електронски музички инструмент.

Рокмор и Термен во 1929 година

Животопис

уреди

Рани години

уреди

Родена е како Клара Реисенберг во Вилнус (во денешна Литванија, а тогаш во состав на големата Руска Империја), во семејството на литванските Евреи, како најмлада од трите ќерки. Во детството станала чудо од дете на виолина и како таква се узапишала на Санкт-Петербуршки конзерваторијум со четири години и до денес останала најмлада студентка некодаш примена во таа установа. Студирала и виолина кај маестро Леополда Ауера. Година 1921. Клара со семејството се преселила во Соединетите американски држави. На жалост, имала проблеми со костумите во детството поради тоа што била слаба била приморана во тинејџерските години да ја напушти виолината. Во оваа околност, како и познанството со уште еден емигрант, Лавом Сергејевичем Термен (Лев Сергéевич Термéн), дошло до тоа да Клара го запознае тогаш новонастанатиот електронски инструмент теремин (терменвокс) и да стане можеби најпознатиот изведувач на него.

Кариера

уреди

Рокморова настапувала во Њујорк и Филаделфија и ја изненадила целата јавност на турнејата од брег до брег, на која настапувала со Полом Робесон, но бидејќи во 1977. година го објавила својот прв комерцијален албум под името Уметност Теремина (The Art of the Theremin). Албумот бил снимен во продукција на Роберт Муга, а Рокморова го снимила со клавирска придружба на својата сестра Нађе Реизенберг, на која и се придружила и на неколку концерта.

Лични живот

уреди

Иако е Лав Сергејевич Термен, измислител на теремин, ја побарал неколкупати, сепак Клара Реисенберг се омажила за адвокатот Роберт Рокмор и потоа професионално настапувала под името Клара Рокмор. Рокморови немале деца.

Умрла во Њујорк 10 мај 1998. година, на 87. години. Иако нејзината здравствена состојба забрзано и се влошувала во текот на скоро една година она , по сопствени зборови, одлучила да живее како би дочекала да и се роди внука, која се родила два дане пред Кларината смрт.

Придонеси со тереминот

уреди

Класичното образование и дало на Рокморовој предност над многу други изведувачи на термен во тоа време. Она била со јак слух, што и овозможил да си игра со овој нов инструмент. Имала голема прецизна контрола над своите движења, што е могу важно коај свирењето на овој инструмент, на кој извоедуначот не произвоедува звук со директно допирање туку со помали или поголеми блиски движења. Она је развила единствената техника на свирење на овој инструмент, вклучувајќи систем на движење со прстите, што и овозможило прецизно да ги изведе брзите пасажи и големи нотни скокови.

Влиание на развојот на инструментот

уреди

Рокморова го согледала ограничувањето на оригиналнијот инструмент и помогнала тереминот да се развие до ниво које ќе ги задоволи нејзините изведувачки потреби. Благодарение на блиските односи со Лав Терменоммогла да влиае на дизајнот и еволуцијата на инструментот, инсистирајќи на промени како што се смлување на вголемината на инструменто, како би се изведувачот подобро гледал, зголемување на осетливоста на полето на антените и зголемено опфаќање на тонови од три на пет октави.

Јавно влиание

уреди

До моментот кога почнува да организира голем концерт, каков што бил тој во њујоршкиот Таун холу (The Town Hall) 1938. године, Клара Рокмор станувала се попозната по тоа што ги воодушевувала критичарите со својата уметност со свирењето на теремин и тоа во време во кое најголемиот дел од јавноста имала негативен став спрема можностите на овој инструмент.

Албуми

уреди

•The Art of the Theremin, 1977.

•Clara Rockmore's Lost Theremin Album, 2006.

•Music In and On The Air, 2011

Филм и видео

уреди

Martin, Steven M. (Director) (1995). Theremin: An Electronic Odyssey (Film and DVD). MGM. Пристапено 11. 9. 2009.

Moog, Robert (Producer) (1998). Clara Rockmore: The Greatest Theremin Virtuosa (Videotape (VHS)). Moog Music and Little Big Films.

Moog, Robert (Producer) (2005). Two Theremin Classics (DVD). Moog Music and Little Big Films.

Популарна култура

уреди

Ирска електропоп група The Garland Cult ја ставиле песната на "Клара Рокмор" во својот албум Protect Yourself from Hollywood од 2007. Роман Шона Мичела Us Conductors се занимава со фиктивним однос помеѓу Кларе Рокмор и Лав Термена. 9 марта 2016 Гугл објавил Гугл дудл посветен на Клари Рокмор, баш како што тоа го направил и за Роберта Муга 2012. година.