Бидијоански јазик

Бидијоанскиот е афроазиски јазик, дел од групата на чадски јазици од подгрупата на источночадски јазици.

Бидијоански јазик
Застапен во	Чад
Подрачје	централен
Говорници	(14,000 во 1981 г.)
Јазично семејство	афроазиско чадски источночадски источночадски B данглански (B.1.1) бидијоански јазик
Јазични кодови
ISO 639-3	bid

Преглед

Според податоците од 1981 година, јазикот го зборувале околу 14.000 луѓе. Јазикот се зборува јужно од Монго и западно до Абу Телфане во регионот Гера во Чад. Јазикот е составен од следниве дијалекти: гаравгиноански, џекиноански, бигавуноансоо, налгуноански и обојгуноански. Првите два се сметаат за источни дијалекти, а останатите за западни. За јазикот има издадено граматика и речник и се пишува на латиница. Луѓето се муслимани и зборуваат и арапски.

Литература

• Alio, Khalil . 1986. Essai de description de la langue bidiya du Guéra (Tchad). Berlin: Reimer.
• Alio (Aliyo Daouchane), Khalil. 1987a. Les classes verbales en bidiya. In: Herrmann Jungraithmayr and Henry Tourneux (eds.), Etudes tchadiques, Classes et extensions verbales, 11–16. Paris: Geuthner.
• Alio (Aliyo Daouchane), Khalil. 1987b. Extensions figées et productives en bidiya. In: Herrmann Jungraithmayr and Henry Tourneux (eds.), Etudes tchadiques, Classes et extensions verbales, 43–48. Paris: Geuthner.
• Alio, Khalil. 1988a. Emprunts et intégration en bidiya. In: Daniel Barreteau and Henry Tourneux (eds.), Le milieu et les hommes: recherches comparative et historiques dans le bassin du lac Tchad. Actes du 2ème colloque Méga-Tchad, 265–273. Paris: ORSTOM.
• Alio, Khalil. 1988b. La conjugaison du bidiya (langue tchadique du Guéra, Tchad) et l'intégration des emprunts verbaux au français et à l'arabe. Cahiers du LACITO 3:81–93.
• Alio, Khalil. 1988c. Transitivité et conjugaison à suffixes en bidiya. In: Herrmann Jungraithmayr and Henry Tourneux (eds.), Études tchadiques: transitivité et diathèse, 21–32. Paris : Librairie Orientaliste Paul Geuthner pour la Laboratoire de Langues et Civilisations à Tradition Orale (LACITO).
• Alio, Khalil. 2004. Sússúnà. Contes bidiya (Guéra, Tchad). Westafrikanische Studien, 30. Cologne: Rüdiger Köppe.
• Alio, Khalil. 2009. Remarques comparatives sur le consonantisme entre le bidiya et le dangaléat. language Posnaniensis, vol. LI/2009, 7–18. The Poznan Society for the Advancement of the Arts and Sciences.
• Alio, Khalil, and Jungraithmayr. 1989. Lexique Bidiya. Frankfurt-am-Main: Klostermann.
• Bagwell, Rosalind, Stephen Bagwell, and David Faris. 1992. Enquête sociolinguistique de la langue bidiyo de la prefecture du Guera, Tchad. N'Djaména: Association SIL. Manuscript
• Baldi, Sergio. 2004. Arabic loans in Bidiya. Studi Magrebini NS 2:71–87.
• Fédry, Jacques. 1977. Aperçu sur la phonologie et la tonologie de quatre langues du groupe "Mubi-Karbo" (Guéra): dangaléat est, dangaléat ouest, bidiyo, dyongor. In: Jean-Pierre Caprile (ed.), Études phonologiques tchadiennes, 87–112. Paris: Société des Etudes Linguistiques et Anthropologiques de France (SELAF).
• Hutchinson, Noelle, and Eric Johnson. 2006. A sociolinguistic survey of the Ubi language of Chad. SIL Electronic Survey Reports 2006-002. Dallas: SIL International. Online. URL: http://sil.org/silesr/abstract.asp?ref=2006-002 Архивирано на 19 октомври 2012 г..
• Jungraithmayr, Herrmann. 1991. Essai sur la subordination en Bidiya et en Mubi. In: Herrmann Jungraithmayr and Henry Tourneux (eds.), Études tchadiques: la phrase complexe, 9–13. Paris: Geuthner.
• Jungraithmayr, Herrmann. 2005. Prefix and suffix conjugation in Chadic. In: Pelio Fronzaroli and Paolo Marrassini (eds.), Proceedings of the 10th Meeting of Hamito-Semitic (Afroasiatic) Linguistics, 411–419. Florence: Dipartimento di Linguistica, Università di Firenze.
• Takács, Gábor. 2009. Dangla-Migama and Afro-Asiatic II: Bidiya c- and ǯ-. language Posnaniensis vol. LI/2009, 119–124. Warsaw: Versita.
• Voigt, Rainer M. 1988. Das Bidiya – eine neue osttschadische Sprache. Anthropos 83:554–557.

Надворешни врски

• Бидијоански јазик на „Етнолог“.