Бања Османчевиќа во (Бања Лука)
Османчевиќа Бања е една од зградите во рамките на Архитектонскиот ентитет - Бањата во населбата Илиџа во Горњи Шехер во Бања Лука, денес Месната заедница Српске Топлице, која е прогласена за национален споменик на Република Српска и Босна и Херцеговина.[1] Формиран е покрај изворите на термална вода (просечните температури се движат од 33 ° до 36 °C) во Отоманскиот период во Горен Шехер (Српске Топлице).
Зградата на куќата е едноспратна зграда со конструкција од масивни камени ѕидови и перфорирани (функција за вентилација на бања) куполи од тули, поврзани со варов малтер со додаток на јајце од пиле. Базенот е обложен со дрвени клупи, а дното на базенот е со камчиња. Овој тип на бања има различно просторно решение во однос на решението на турската бања, што е резултат на различен технолошки процес (бањите Горен Шехер користат термална вода).
Име
уредиБањата Османчевиќ го добила името по нејзиниот последен сопственик Османчиќ.
Заштита
уредиСо одлука на Комисијата за зачувување на националните споменици, согласно член V став 4 од Анекс 8 од Општиот рамковен договор за мир во Босна и Херцеговина и член 39 став 1 од Деловникот за работа на Комисијата за зачувување на националните споменици, одржана од 25 до 31 јануари 2005 година. Бањата Османчевиќ како дел од Градителска целина - Бања во населбата Илиџа во Горњи Шехер, Бања Лука, била прогласена за национален споменик на Босна и Херцеговина.[1]
Позиција
уреди
Бањата Османчевиќа се наоѓа во населбата Илиџа во Горен Шехер во рамките на комплексот бањи во Горен Шехер на десниот брег на Врбас. Тој во овој дел ги изгубил одликите на планина и има одлики на рамничарска река, во рамките на просторот, во кој опсег бил дефиниран со следните граници:[2]
- од северозападната страна се граничи со коритото на реката Врбас долго околу 200 метри низводно од новиот железен мост и со границата на улицата Од Змијања Рајка (поранешно име: улица Браќа Алагиќ) на околу 100 метри југозападно од мостот;
- југозападната граница на к.ч. број 662, к.о. за Бања Лука III-8 (парцела на која се наоѓа Бањско-рекреативниот центар „Шехер“);
- од југоисточната страна, природната граница на преминот на падините на Шехитлук во рамничарскиот дел, со падините на ридот Бањ (старото име Шехетлуци), обраснат со даб, габер и црн бор.
- на североисточната страна од к.ч. број 700, к.о. за. Бања Лука III-8 (куќата на Хаџи-Исаковиќ).
На оддалеченост од околу 40 m североисточно од куќата во куќата на Бисера Шераниќ и околу 25 m југоисточно од куќата на Османчевиќ (која е изградена на к.ч. број 685/1, к.о. за Бања Лука III-8) во приземјето на зградата, изградена на к.ч. број 686/1, к.о. за Бања Лука III-8, се наоѓа бања позната како бања Османчевиќа.
Опис на имотот
уредиПоради природните ресурси на родниот крај, спецификите на населбата Илиџа, каде што е изграден бањскиот објект Османчевиќ, има директна врска со овој објект. Присуството на термални извори на релативно малата површина во голема мера се одразило на градителите на бањскиот објект Османчевиќа, кои со употреба на природни фактори го обликувале просторот за живеење и обилно ги користеле термалните води каде просечни температури има од 33 ° до 36 °C. Имено, тие изградиле посебна куќа во специјално изграден објект и во неа поставиле бањи.
Од приемната соба со димензии 2,33 m x 3,07 m, која служи како соблекувална, влегувате во фоајето на бањата, со димензии 1,42 m x 2,33 m, што води до крајната просторија со димензии 2,50 x 2,33 m во која се наоѓа бањата.
Од галеријата, широка 70 см и долга околу 2,33 м, се спуштаат едно дрвени скалила до базенот, чие дно е за 1,50 m пониско од нивото на галеријата. Висината од дното на базенот до таванот е околу 3,60 m.
Состојба на објектот
уредиБањскиот базен е затворен во приземна зграда која нема архитектонски вредности. Бањската зграда се користи, но вентилацијата е слабо решена, така што во сите простории има висока концентрација на влага во воздухот, а на сите ѕидови и тавани се создава многу силна кондензација на влага, а впечатокот за објектот е без услови.
Извори
уреди- ↑ 1,0 1,1 „Graditeljska cjelina - Banje u mahali Ilidža u Gornjem Šeheru, Banja Luka,“ (PDF). aggf.unibl.org.
- ↑ „Istorija Graditeljska cjelina - Banje u mahali Ilidža u Gornjem Šeheru, Banja Luka,“ (PDF). aggf.unibl.org.
Надворешни врски
уреди- Бања Диреклија на mapio.net
- Решение на комисија за заштита на имот Архивирано на 22 октомври 2021 г.
- Српске Топлице наместо Бања во Горњи Шехер? - www.slobodnaevropa.org од: 9 јули 2020 година
- Атракција во Бања Лука: Комбинација на топла минерална вода и ладен Врбас
- Атракција во Бања Лука: Комбинација на топла минерална вода и ладен Врбас