Џејмс Болтон
Џејмс Болтон (1735 – 7 јануари 1799) бил англиски природонаучник, ботаничар, миколог и илустратор.
Заднина
уредиЏејмс Болтон е роден во близина на Варли во Западниот Рајдинг во Јоркшир во 1735 година, син на Вилијам Болтон, ткајач. Џејмс првично го следел занаетот на неговиот татко, но подоцна станал самоук учител по уметност и на крајот бил споственик на паб во неговото родно село Ворли.[1] Тој се оженил со Сара Блекбурн во 1768 година и парот имал четири деца. Тој и неговото семејство живееле цел живот во областа Халифакс.
Џејмс и неговиот постар брат, Томас Болтон (1722-1778), биле жестоки натуралисти, а Томас имал посебен интерес за ентомологијата и орнитологијата.[1] Едвард Донован го нарекол вилинското коњче Cordulegaster boltonii по примерок собран од Томас Болтон.[2] Двајцата браќа придонесоа за делот за природна историја во Историјата и антиквитетите на парохијата Халифакс во Јоркшир, објавена во 1775 година од Џон Вотсон. Џејмс Болтон последователно го разви својот интерес со пишување или илустрација на голем број важни книги за природна историја.
Папрати и цветни растенија
уредиВо 1785 година, Болтон ги дал илустрациите за Flora Cantabrigiensis на Ричард Релхан. Истата година, тој го објавил и првото свое дело, првиот дел од Filices Britannicae, илустриран извештај за британските папрати во два тома. Џејмс Болтон не само што ги нацртал илустрациите, туку и самиот ги врежал. Освен тоа, тој не само што ги собрал постоечките информации за папратите, туку презел оригинално истражување и теренска работа. Книгата вклучува опис и илустрација на нов вид папрат, сега познат како Woodsia alpina (Болтон) Греј. Во тоа време, Болтон бил нарачан од богатата Маргарет Бентинк, војвотката од Портланд (1715–1785) да ги илустрира растенијата во нејзината музејска колекција.[1]
Дополнителните илустрации на Џејмс Болтон за домашни и егзотични цветни растенија никогаш не беа објавени. Сепак, има голем број од неговите оригинални акварели, вклучувајќи ги и Педесет цвеќиња извлечени од природата во Халифакс (1785–1787) во Природонаучниот музеј,[3] албум од 1794 година наречен „Дванаесет пози собрани на полињата“ одржан во Ливерпул. Музеј,[4] и збирка ботанички слики во библиотеката Линдли во Кралското хортикултурно друштво.
Во 1788 година родот Boltonia (Compositae) бил именуван во негова чест од Чарлс Луис Наследникот на брутела.[5]
Габи
уредиГлавниот интерес на Болтон бил за габите, кои тој напорно ги собирал, ги носел дома во својот васкулум и ги илустрирал. Тој, исто така, се допишувал со многу значајни миколози од неговото време, вклучувајќи ги Жан Булијард, Џејмс Диксон, Џон Лајтфут и Карл Вилденов. Резултатот бил објавувањето на првото дело на англиски јазик посветено на габите, Болтоновата три томна Историја на габи околу Халифакс, објавена 1788-1790 година, со додаток во 1791 година.[6] Делото било посветено на Хенри Ноел, 6-ти Ерл од Гејнсборо (1743–1798), кој бил еден од покровители на Болтон и помогна во финансирањето на проектот.[7] Како и со претходната книга за папрати, Болтон не само што ги презедол илустрациите, туку ги направи и офорциите за работата, кои потоа беа рачно обоени. Меѓу опфатените видови, многу биле новоопишани, вклучително и такви познати габи како Wood Woollyfoot Gymnopus peronatus (Bolton) P. Kumm. Coprinellus domesticus (Bolton) Vilgalys et al., Daldinia concentrica (Болтон) Цес. & De Not. Daedaleopsis confragosa (Болтон) J. Schröt., Lepiota cristata (Болтон) P. Kumm. и Champignon Marasmius oreades (Болтон) Fr.[7][8]
Дополнителен албум од 233 необјавени слики на габи, познат како Icones fungorum circa Halifax nascentium, се чува во библиотеката со специјални колекции на Министерството за земјоделство на Соединетите Држави. Збирка од 36 „илустрации на габи“ (околу 1780 г.) се чува и во Природонаучниот музеј[9] и некои дополнителни скици се во библиотеката на Ерл од Дерби во Ноузли Хол.[1]
Неколку од габичните збирки на Болтон преживеале, но некои од неговите примероци се во миколошкиот хербариум во Кралската ботаничка градина, Кју[10] и други во хербариумот Едвард Робсон во музејот Сандерленд.[11]
Песнопојки
уредиПоследното објавено дело на Болтон беше Harmonia ruralis, „есеј кон природната историја на британските птици песнопојки“, издаден во два тома (1794–1796). Птиците и нивните гнезда биле опишани во нивниот живот, додека текстот содржел многу набљудувања на Болтон од прва рака. Популарноста на темата довела до две последователни, но постхумни изданија во 1830 и 1845 година.
Дела
уреди
- Историја на габите, кои растат околу Халифакс, 4 тома, Хадерсфилд, 1788-1791.
Џејмс Болтон денес
уредиИзложба посветена на Џејмс Болтон и неговите дела била одржана во Музејот на Ливерпул во 1995-6 година[12] и тој бил еден од уметниците претставени на изложбата Обсервирана Природа на Универзитетот во Лондон во 2006 година. Книгите за папрат и габи на Болтон, со нивните описи на нови видови, остануваат од научна вредност и денес, додека неговите студии за птици од Harmonia ruralis ја задржаа својата привлечност - и биле репродуцирани како отпечатоци, на душеци за маса и подлоги, па дури и на крпи за чај.
Поврзано
уреди- Edmondson, J. (1995). Џејмс Болтон од Халифакс. Ливерпул: Национални музеи и галерии
Наводи
уреди- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Edmondson, J. (1995) New insights into James Bolton of Halifax. Mycologist 9: 174-178
- ↑ Hélart, Jean, Mistakenly Known As Jacques. Benezit Dictionary of Artists. Oxford University Press. 2011-10-31.
- ↑ Thayer, Emma (Homan) (1887). Wild flowers of the Pacific coast. From original water color sketches drawn from nature; by Emma Homan Thayer. New York :: Cassell & company, limited,.CS1-одржување: излишна интерпункција (link)
- ↑ „Zoology collection - World Museum, Liverpool museums“. Liverpoolmuseums.org.uk. Посетено на 2014-03-02.
- ↑ Seaward, Mark. „Bolton, James“. Оксфордски речник на национални биографии (online. изд.). Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/2803.CS1-одржување: ref=harv (link) (бара Претплата или членство во британска јавна библиотека .)
- ↑ James Bolton (1788). An history of fungusses, growing about Halifax. 2. Halifax: James Bolton. стр. 58. doi:10.5962/bhl.title.5394.
- ↑ 7,0 7,1 Bolton, J. (1788). An History of Fungusses growing about Halifax. Vol. 1. 1. Printed for the author and sold in Halifax by him. Посетено на 2014-03-02.
- ↑ „Search Page“. Index Fungorum. Посетено на 2014-03-02.
- ↑ „"Original Art - James Bolton (1735-1799) collection of 50 flowers drawn from nature, at Halifax"“. nhm.primo.exlibrisgroup.com (англиски). Посетено на 2022-04-12.
- ↑ Roberts, P.J. & Legon, N.W. (2003). Fungal specimens of James Bolton at Kew. Kew Bulletin 58: 759-761
- ↑ Legg, A. W. (1997). The significance of Edward Robson's fungal herbarium - a provisional assessment. The Vasculum 82: 69-88
- ↑ „James Bolton of Halifax“. Fungus.org.uk. Посетено на 2014-03-02.