Википедија

Јужноафриканска Република против Нов Зеланд, рагби натпревар (1992)

Рагби натпреварот во 1992 година, каде Јужнаоафриканските Спрингбокс одиграле тест натпревар во рагби унија против Нов Зеланд Ол Блекс, подоцна станал познат како Тест за враќање. Натпреварот се одиграл на стадионот Елис Парк во Јоханесбург на 15 август 1992 година. Бил именуван како повратен тест бидејќи бил првиот тест натпревар во Јужноафриканска Република откако Меѓународниот рагби одбор им дал забрана поради апартхејдот.

Историја

уреди

Помеѓу 1984 и 1992 година, Јужноафриканската Република била изолирана од играње тест рагби поради политиката на апартхејдот на Јужноафриканска Република, нагласена со кампањи како Запрете ги сите расистички турнеи. Тие одиграле голем број неофицијални тестови против бунтовничките тимови како Нов Зеланд Кавалирс, но биле осудени од организационите тела на рагбито и играчите кои учествувале во нив често добивале забрана за националниот избор.[1]

Во 1990 година, претседателот ФВ де Клерк започнал преговори за ставање крај на апартхејдот во Јужноафриканска Република со Африканскиот национален конгрес (АНЦ) на Нелсон Мандела. За време на преговорите, белиот јужноафрикански рагби одбор и нерасната Јужноафриканска рагби унија се споиле за да создадат Јужноафриканска фудбалска унија за рагби (САРФУ).[2] Рагбито во тоа време го гледале многу црни Јужноафриканци како симбол на белата надмоќ. АНЦ побарала од новиот САРФУ да го подобри развојот на црните играчи. Тоа било поради тимот на Спрингбокс кој се состоел само од бели играчи во тоа време, иако црните играчи биле подобни за избор за Спрингбокс по спојувањето на двете раководни тела.[3] По гласањето на референдумот за апартхејд во Јужноафриканска Република во март 1992 година, ИРБ ги укинал ограничувањата за турнеи низ Јужноафриканска Република. Најавено било дека тест ќе биде против Нов Зеланд.[3] Ова било критикувано во Јужноафриканска Република бидејќи Спрингбокс неиграл целосно меѓународно рагби 11 години и се сметало дека нема да биде натпреварувачки, но Нов Зеланд бил поканет затоа што се чувствувал соодветно по настаните околу турнејата на рагби сојузот во Јужноафриканска Република во 1981 година.

Пред натпревар

уреди

АНЦ се согласил да го поддржи натпреварот под три услови: да не се вее официјално јужноафриканското знаме, да не се свири државната химна, и да имало едноминутно молчење за сеќавање на жртвите на насилството во населено место во Јужноафриканска Република.[4] САРФУ се согласил на овие барања, но барањето за да се посетат тимови и да го посетат Боипатонг - каде што неодамна се случил масакрот во Боипатонг - не било одобрено.[4]

Меѓутоа, пред натпреварот, Конзервативната партија издала летоци со кои се одобрувало пеењето на химната како протест против црниот национализам.[3][5] било забележано дека голем број од претежно бели африкански толпи вееле јужноафрикански знамиња кои Конзервативната партија исто така ги објавила.[3][6] Минутниот молк исто така бил нарушен од толпата која се потсмевала и пеејќи ја химната.[3] По изведбата на „Бог го брани Нов Зеланд “; Претседателот на САРФУ Луис Лујт го прекршил договорот со АНЦ и свирел инструментална верзија на Јужноафриканската химна преку системот за разгласна со толпата и неколку јужноафрикански играчи кои се приклучиле.[7] Потоа следела традиционалната хака на Ол Блекс.[4]

Натпреварот

уреди

Прва половина

уреди

Првите поени на натпреварот ги постигнал Новозеланѓанецот Грант Фокс со гол од пенал, за време на кој јужноафриканските приврзаници ги избројале чекорите на Фокс[8] во спротивност од бонтонот во рагби каде што вообичаено се молчи за време на ударите.[9] Јужноафриканска Република имала и пенал кон голот, но тој го промашил Наас Бота. Првиот обид на мечот дошол од Новозеланѓанецот Зинзан Брук по пенал со брз удар кој Фокс го реализирал. Јужноафриканска Република потоа ги притиснала Ол Блекс, но не успеала да постигне гол, со резултат 10-0 за Нов Зеланд на крајот на првото полувреме.

Второ полувреме

уреди

Второто полувреме започнало со шутирање на пенал Бота за резултат 10-3. Сепак, Бота промашил уште два пенали кои се покажале клучни за резултатот на натпреварот. По расчистувањето на Роберт ду През, Џон Кирван постигнал обид за Нов Зеланд со реализација на Фокс, правејќи го резултатот 17-3, пред Фокс да постигне уште еден пенал за да ги зголеми 20-3. Подоцна во натпреварот Дани Гербер постигнал обид за Спрингбокс што Бота го претворил во гол. По неколку лоши удари, Џон Тиму постигнал гол за Ол Блекс, а обидот повторно бил реализиран од Фокс. Во последните 5 минути од мечот, Јужноафриканска Република постигнала два обиди од Питер Мулер и Гербер, при што и двата биле реализирани од Бота со последниот удар од натпреварот за конечниот резултат 27–24.

Пост-натпревар

уреди

Иако мечот требало да биде прослава на единството, акциите пред натпреварот предизвикале политички спор. Фактот дека „Die Stem van Suid-Afrika“ се играл пред мечот и реакцијата на претежно белата публика биле сфатени како чин на бел инает. Лујт ја бранел својата одлука да ја свири јужноафриканската химна, велејќи: „Никој нема да ми се заканува и не ми е гајле ако одредени луѓе, без рагби во душата, се вознемирени поради мојата одлука“.[5] Во извештајот од натпреварот следниот ден, Стар напишал: „Во тој момент во бетонскиот сад, се чинело како опколено племе се собрало да земе сила во нивниот број и да испрати, од заштитената тврдина, порака на пркос до нивните перцепирани прогонувачи“.[10]

АНЦ се заканила дека ќе ја повлече поддршката за следниот тест натпревар на Јужноафриканска Република против Австралија, што можело да доведе до откажување на натпреварот поради безбедносни причини и Австралија изјавила дека нема да игра доколку натпреварот нема поддршка од АНЦ.[5][11] Сепак, идниот јужноафрикански министер за спорт Стив Тшвете побара од АНЦ да им дал нова шанса на поддржувачите и АНЦ не ја повлекле нивната поддршка.[11] Наместо тоа, тие издале предупредување дека ако тоа се повтори, тие ќе се спротивстават на сите идни турнеи и Светскиот куп во рагби во 1995 година.[4]

Повратниот тест се сметал за прв чекор кон Светскиот куп во рагби во 1995 година, на кој Јужноафриканска Република била домаќин и победила со Нов Зеланд со 15–12 во финалето. Пред тој натпревар, двете национални химни на Јужноафриканска Република – „ Nkosi Sikelel' iAfrika “ и „Die Stem van Suid-Afrika“ – биле отсвирени и испеани и од играчите и од навивачите.[12] Тестот од 1992 година се сметал за прв чекор кон поимот Јужноафриканска Република како „нација со виножито“ откако апартхејдот почнал да добива поддршка од сите раси.[13]

Наводи

уреди
  1. ↑ „The rebel rugby tour: Boots and all“. New Zealand Herald. 2011-09-07. Посетено на 2016-02-28.
  2. ↑ Buhlungu, Sakhela (1997). State of the Nation: South Africa 2007. A&C Black. стр. 414. ISBN 0-7185-0072-5.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Black 1998.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 „South Africa: Nick Farr Jones reflects on his experiences as Wallabies captain in South Africa“. ESPN. Архивирано од изворникот на 2016-03-04. Посетено на 2016-02-28.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 „ANC Threatens Call for Renewal of Rugby Boycott“. The Washington Post (бара претплата). 1992-08-15. Архивирано од изворникот на 2016-05-29. Посетено на 2016-04-14.
  6. ↑ „The Early History of Rugby in South Africa“. Sahistory.org.za. Посетено на 2016-02-28.
  7. ↑ Nauright, John (1997). Sport, Cultures, and Identities in South Africa. A&C Black. стр. 164–165. ISBN 0-7185-0072-5.
  8. ↑ {{{title}}}.
  9. ↑ John Beattie. „To boo or not to boo? That is the Murrayfield question“. BBC. Посетено на 2016-02-28.
  10. ↑ Nauright, John (1996). „"A Besieged Tribe"?: Nostalgia, White Cultural Identity and the Role of Rugby in a changing South Africa“ (PDF). International Review for the Sociology of Sport. 31 (1): 69–86. doi:10.1177/101269029603100104. Посетено на 2016-04-23.
  11. ↑ 11,0 11,1 Claiborne, William (20 August 1992). „ANC Drops Its Objections To S. African Rugby Game; White Fans Admonished Not to Sing Anthem“. The Washington Post (бара претплата). Архивирано од изворникот на 29 May 2016. Посетено на 11 June 2018.
  12. ↑ Carlin, John (2008). Playing the Enemy. New York: Penguin. стр. 173–178. ISBN 978-1-59420-174-5.
  13. ↑ Black, 117

Библиографија

уреди
  • Black, David Ross (1998). Rugby and the South African Nation. Manchester University Press. ISBN 0-7190-4932-6.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Јужноафриканска_Република_против_Нов_Зеланд,_рагби_натпревар_(1992)&oldid=5287027“