Википедија

Семаглутид

хемиско соединение

Семаглутид е антидијабетичен лек кој се користи во третманот на тип 2 дијабетес и лек против обезност кој се користи за долгорочно менаџирање на телесната тежина.[17][18][19] Тој е пептид сличен на хормонот глукагонолик пептид-1 (GLP-1), модифициран со додавање на страничен синџир.[20][21] Може да се администрира со субкутано или да се зема орално.[22][14][15][16] Достапен е под заштитните имиња Ozempic[14] и Rybelsus[15] за дијабетес, и Wegovy за намалување на телесна тежина.[16]

Семаглутид
Structure of Semaglutide
Experimentally determined structure of semaglutide while complexed with the GLP-1 receptor. PDB: 7KI0 
Систематско (IUPAC)
18-[[(1R)-4-[2-[2-[2-[2-[2-[2-[[(5S)-5-[[(2S)-2-[[(2S)-2-[[(2S)-5-amino-2-[[2-[[(2S)-2-[[(2S)-2-[[(2S)-2-[[(2S)-2-[[(2S)-2-[[(2S)-2-[[(2S)-2-[[(2S)-2-[[(2S,3R)-2-[[(2S)-2-[[(2S,3R)-2-[[2-[[(2S)-2-[[2-[[(2S)-2-amino-3-(1H-imidazol-5-yl)propanoyl]amino]-2-methylpropanoyl]amino]-4-carboxybutanoyl]amino]acetyl]amino]-3-hydroxybutanoyl]amino]-3-phenylpropanoyl]amino]-3-hydroxybutanoyl]amino]-3-hydroxypropanoyl]amino]-3-carboxypropanoyl]amino]-3-methylbutanoyl]amino]-3-hydroxypropanoyl]amino]-3-hydroxypropanoyl]amino]-3-(4-hydroxyphenyl)propanoyl]amino]-4-methylpentanoyl]amino]-4-carboxybutanoyl]amino]acetyl]amino]-5-oxopentanoyl]amino]propanoyl]amino]propanoyl]amino]-6-[[(2S)-1-[[(2S)-1-[[(2S,3S)-1-[[(2S)-1-[[(2S)-1-[[(2S)-1-[[(2S)-1-[[(2S)-5-carbamimidamido-1-[[2-[[(2S)-5-carbamimidamido-1-(carboxymethylamino)-1-oxopentan-2-yl]amino]-2-oxoethyl]amino]-1-oxopentan-2-yl]amino]-3-methyl-1-oxobutan-2-yl]amino]-4-methyl-1-oxopentan-2-yl]amino]-3-(1H-indol-3-yl)-1-oxopropan-2-yl]amino]-1-oxopropan-2-yl]amino]-3-methyl-1-oxopentan-2-yl]amino]-1-oxo-3-phenylpropan-2-yl]amino]-4-carboxy-1-oxobutan-2-yl]amino]-6-oxohexyl]amino]-2-oxoethoxy]ethoxy]ethylamino]-2-oxoethoxy]ethoxy]ethylamino]-1-carboxy-4-oxobutyl]amino]-18-oxooctadecanoic acid
Клинички податоци
Заштитени имињаOzempic, Rybelsus, Wegovy, others
AHFS/Drugs.commonograph
MedlinePlusa618008
Licence dataEMA:[[[:Предлошка:Infobox drug/EMA-EPAR]] врска], US Daily Med:врска
Бременосна
категорија
Начин на издавање
Начин на
примена		Subcutaneous, oral
Фармакокинетички податоци
Биорасположливост89%
МетаболизамProteolysis
Полувреме на елиминација7 days
Времетраење на дејството63.6 h
ЕкскрецијаUrine and feces
Назнака
CAS-број910463-68-2
ATC кодA10BJ06
DrugBankDB13928
ChemSpider34981134
UNII53AXN4NNHX
KEGGD10025
ChEBICHEBI:167574
Хемиски податоци
ФормулаC187H291N45O59
Моларна маса4.113,64 g·mol−1

Семаглутидот е глукагонолик пептид-1 рецепторен агонист.[14][15][16] Најчести несакани ефекти вклучуваат гадење, повраќање, дијареа, абдоминална болка, и констипација.[14][9][10][11][23]

Бил одобрен за медицинска употреба во САД во 2017 година.[14][24] Во 2021, бил 90-ти најчесто пропишуван лек во САД, со повеќе од 8 милиони рецепти.[25][26]

Структура и фармакологија уреди

Семаглутидот е хемиски случен на хуманиот GLP-1.[27] Првите шест аминокиселини од GLP-1 отсуствуваат.[27] Супституции се напревени на позициите 8 и 34 од GLP (односно на позициите 2 и 28 од семаглутид), каде што аланинот и лизинот се заменети со 2-аминоизобутерна киселина и аргинин, соодветно.[27] Супституцијата на аланинот го превенира хемиското разложување со помош на дипептидил пептидаза-4.[28] За лизинот на позиција 26 е поврзан долг ланец составен од 17 јаглеродни атоми и карбоксилна група.[28] Тоа го зголемува врзувањето на лекот за плазматските протеини (албуминот), што овозможува подолго присуство на лекот во системската циркулација.[28]

Полуживотот на семаглутидот во крвта изнесува околу седум дена (165–184 часа).[29][30]

Наводи уреди

  1. ↑ 1,0 1,1 Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име AusPAR: Semaglutide.
  2. ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име TGA Ozempic.
  3. ↑ 3,0 3,1 „Rybelsus APMDS“. Therapeutic Goods Administration (TGA). 22 February 2022. Посетено на 23 February 2022.
  4. ↑ „Summary for ARTG Entry: 346198 Rybelsus semaglutide 3 mg tablet blister pack“. Therapeutic Goods Administration (TGA). Архивирано од изворникот 24 February 2022. Посетено на 23 February 2022.
  5. ↑ „Wegovy (Novo Nordisk Pharmaceuticals Pty Ltd)“. Therapeutic Goods Administration (TGA). 7 October 2022. Архивирано од изворникот 14 April 2023. Посетено на 7 April 2023.
  6. ↑ Product Monograph Including Patient Medication Information – Ozempic semaglutide injection (PDF) (Report). Novo-Nordisk Canada. 21 August 2020. Архивирано (PDF) од изворникот 7 June 2021. Посетено на 6 June 2021. Занемарен непознатиот параметар |orig-date= (help)
  7. ↑ Product Monograph Including Patient Medication Information – Rybelsus semaglutide tablets (PDF) (Report). Novo-Nordisk Canada. 30 March 2020. Архивирано (PDF) од изворникот 14 December 2021. Посетено на 6 June 2021.
  8. ↑ „Regulatory Decision Summary – Rybelsus“. Health Canada. 23 October 2014. Архивирано од изворникот 5 June 2022. Посетено на 4 June 2022.
  9. ↑ 9,0 9,1 Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име Ozempic EPAR.
  10. ↑ 10,0 10,1 Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име Rybelsus EPAR.
  11. ↑ 11,0 11,1 Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име Wegovy EPAR.
  12. ↑ „Ozempic 0.25 mg solution for injection in pre-filled pen – Summary of Product Characteristics (SmPC)“. (emc). 9 April 2021. Архивирано од изворникот 6 June 2021. Посетено на 6 June 2021.
  13. ↑ „Rybelsus – Summary of Product Characteristics (SmPC)“. (emc). 25 November 2020. Архивирано од изворникот 6 June 2021. Посетено на 6 June 2021.
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име Ozempic FDA label.
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име Rybelsus FDA label.
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 16,3 Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име Wegovy FDA label.
  17. ↑ Singh G, Krauthamer M, Bjalme-Evans M (January 2022). „Wegovy (semaglutide): a new weight loss drug for chronic weight management“. Journal of Investigative Medicine. 70 (1): 5–13. doi:10.1136/jim-2021-001952. PMC 8717485 Проверете ја вредноста |pmc= (help). PMID 34706925 Проверете ја вредноста |pmid= (help).
  18. ↑ Phillips A, Clements JN (February 2022). „Clinical review of subcutaneous semaglutide for obesity“. Journal of Clinical Pharmacy and Therapeutics. 47 (2): 184–193. doi:10.1111/jcpt.13574. PMID 34964141 Проверете ја вредноста |pmid= (help). S2CID 245538758 Проверете ја вредноста |s2cid= (help).
  19. ↑ Amaro A, Sugimoto D, Wharton S (January 2022). „Efficacy and safety of semaglutide for weight management: evidence from the STEP program“. Postgraduate Medicine. 134 (sup1): 5–17. doi:10.1080/00325481.2022.2147326. PMID 36691309 Проверете ја вредноста |pmid= (help). S2CID 256192982 Проверете ја вредноста |s2cid= (help).
  20. ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име doggrell.
  21. ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име goldenberg.
  22. ↑ Hughes S, Neumiller JJ (January 2020). „Oral Semaglutide“. Clinical Diabetes. 38 (1): 109–111. doi:10.2337/cd19-0079. PMC 6969659. PMID 31975761.
  23. ↑ „Ozempic Drug Trial Snapshot“. U.S. Food and Drug Administration (FDA). 5 December 2017. Архивирано од изворникот 31 December 2023. Посетено на 31 December 2023. Оваа статија содржи текст од овој извор, кој е во јавна сопственост.
  24. ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име Ozempic FDA approval.
  25. ↑ „The Top 300 of 2021“. ClinCalc. Архивирано од изворникот 15 January 2024. Посетено на 14 January 2024.
  26. ↑ „Semaglutide - Drug Usage Statistics“. ClinCalc. Архивирано од изворникот 8 October 2022. Посетено на 14 January 2024.
  27. ↑ 27,0 27,1 27,2 Lau J, Bloch P, Schäffer L, Pettersson I, Spetzler J, Kofoed J, Madsen K, Knudsen LB, McGuire J, Steensgaard DB, Strauss HM, Gram DX, Knudsen SM, Nielsen FS, Thygesen P, Reedtz-Runge S, Kruse T (September 2015). „Discovery of the Once-Weekly Glucagon-Like Peptide-1 (GLP-1) Analogue Semaglutide“. Journal of Medicinal Chemistry. 58 (18): 7370–80. doi:10.1021/acs.jmedchem.5b00726. PMID 26308095. S2CID 20228358.
  28. ↑ 28,0 28,1 28,2 Gotfredsen CF, Mølck AM, Thorup I, Nyborg NC, Salanti Z, Knudsen LB, Larsen MO (July 2014). „The human GLP-1 analogs liraglutide and semaglutide: absence of histopathological effects on the pancreas in nonhuman primates“. Diabetes. 63 (7): 2486–97. doi:10.2337/db13-1087. PMID 24608440. S2CID 35102048.
  29. ↑ Goldenberg RM, Steen O (March 2019). „Semaglutide: Review and Place in Therapy for Adults With Type 2 Diabetes“. Canadian Journal of Diabetes. 43 (2): 136–145. doi:10.1016/j.jcjd.2018.05.008. PMID 30195966.
  30. ↑ Kapitza C, Nosek L, Jensen L, Hartvig H, Jensen CB, Flint A (May 2015). „Semaglutide, a once-weekly human GLP-1 analog, does not reduce the bioavailability of the combined oral contraceptive, ethinylestradiol/levonorgestrel“. Journal of Clinical Pharmacology. 55 (5): 497–504. doi:10.1002/jcph.443. PMC 4418331. PMID 25475122.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Семаглутид&oldid=5204865“