Љубомир Ненадовиќ
Љубомир Ненадовиќ (14 септември 1826 — 21 јануари 1895) бил српски писател, поет, преведувач, дипломат, министер за образование и член на Српската кралска академија.
Биографија уреди
Љубомир е роден во Бранковина, Ваљево, Кнежевство Србија, од татко Прота Матеј Ненадовиќ, од богатото семејство Ненадовиќ. Неговиот татко бил српски протоереј, писател и водач во Првото српско востание; тој бил назначен за премиер на 27 август 1805 - јануари 1807 година од претседателот Караѓорѓе. Вујкото на Љубомир, Сима и братот на неговиот дедо, Јаков, исто така се бореле во Српската револуција и служеле на српската револуционерна власт. Неговиот дедо бил Алекса Ненадовиќ (1749–1804), една од првите жртви на колежот на кнезовите на 31 јануари 1804 година.
Завршил гимназија во Белград и се запишал на Лицеј. Во периодот помеѓу 1844 и 1848 година студирал на универзитетите во Прага, Берлин и Хајделберг. Откако се вратил во Србија во 1848 година станал професор на Ликеј.[1]
Во 1850 година Ненадовиќ ја основал книжевната ревија Шумадинка. Ова списание го уредувал и издавал меѓу 1850 и 1857 година, понекогаш заедно со алманах Шумадинче во кој ги објавил ракописите на својот татко за Првото српско востание, (Rukopisi Prote Mateje Nenadovica). До 1857 година бил вработен во Министерството за образование и внатрешни работи. Се допишувал со писателите Ѓорѓе Рајковиќ (1825–1886), Лудвиг Август фон Франкл, Вук Караџиќ и Милица Стојадиновиќ-Српкиња на коja ѝ посветил поема. Во 1857 година отишол во Цетиње во Црна Гора. Имал чести преписки со Црногорецот Данило II Петровиќ Његош и му организирал достава на една печатница. Во 1858 година бил секретар на мисијата на Кнежевството Србија во Истанбул. Во 1859 година бил назначен за шеф на Министерството за образование. Во 1868 година се пензионирал и живеел во Ваљево до 1874 година кога заминал за Црна Гора каде останал до 1878 година. Од 1878 година до неговата смрт во 1895 година живеел во Ваљево.[1]
Српската академија на науките и уметностите уреди
Првите академици кои биле назначени во Српската академија на науките и уметностите на 5 април 1887 година биле четворица за секоја професионална академија. Први членови на Академијата на науките биле Јосиф Панчиќ, Димитрије Нешиќ, Љубомир Клериќ и Јован Жујовиќ; во Академијата за филозофски науки тоа беа Стојан Новаковиќ, Милан Кујунџиќ Абердар, Светислав Вуловиќ и Светомир Николајевиќ; првите членови на Академијата за општествени науки биле Чедомиљ Мијатовиќ, Милан Милиќевиќ, Љубомир Ковачевиќ (1848–1918) и Панта Среќковиќ; а во Академијата за уметности: Љубомир Ненадовиќ, Матија Бан, Михаило Валтровиќ и Даворин Јенко. За претседател беше назначен најстариот член Јосиф Панчиќ, а за постојан секретар најмладиот Јован Жујовиќ.
Избрана библиографија уреди
Првите текстови што ги напишал биле објавени во списанието „ Подунавка “ во 1843 година.
Неговите прозни дела вклучуваат:
- Писма из Немачке
- Писма из Италије
- Писма из Швајцарске
- Путописи
- Рукописи Проте Матеје Ненадовиќа
- Разговори с Његошем
Наследство уреди
По него е именувана библиотека во Ваљево. Има плочка по име Љубомир П Ненадовиќ. Се доделува секоја година од 1994 година од страна на магазинот Колубара на Ваљево граѓанин на годината.[2]
Наводи уреди
- ↑ 1,0 1,1 Skerlić, Jovan (1912), Istorija nove srpske književnosti (српски), Belgrade: Cvijanović, OCLC 215920077
- ↑ Ranković, Zdravko (2001). „Priznanje novinaru "Vremena" Draganu Todoroviću“. Vreme. 525. Архивирано од изворникот на 2016-03-03. Посетено на 26 July 2012.