Тома Славјанинот
Тома Славјанинот е византиски војсководец од словенско потекло. Роден е во Мала Азија, во тогашната тема Арменијакон. Бил близок пријател со византискиот цар Лео V. Штом разбрал дека Михаил II го убил Лео V и си го обезбедил престолот, Тома одлучил да крене бунт. Бунтот започнал во Мала Азија, а подоцна се проширил и на целата територија на Византиското Царство. Историчарите сметаат дека поддршката што ја добил, била резултат на лошата социјална и економска состојба во државата. Тома се прогласил себеси за заштитник на сиромашните и затоа имал голем број приврзаници. Исто така, на негова страна се приклучиле скоро сите Словени од Мала Азија, како и Ерменците, Персијанците, Грузијците,Арапите и други народи кои биле во составот на Византија. Востанието имал и верски аспект, бидејќи востаниците биле противници на владејачките иконоборци. Со помош на Багдадскиот Калифат, Тома ја освоил власта речиси на цела територија на Мала Азија. Борбите се префрлиле и на европското подрачје на царството, па Тома во декември 821 година го опсадил Цариград, опсада која траела скоро цела година. Меѓутоа, неорганизираните востаници кои ги предводел Тома не успеале да ги пробијат градските ѕидини, и опсадата била прекината во пролетта 823 година, што се должи на несогласувањата во редовите на востаниците, но и на воената интервенција на бугарскиот хан Омуртаг. Тома после тоа, се повлекол во Аркадиопол, со многу помал број бунтовници. Од таму пружал отпор уште неколку месеци, за на крајот, да биде фатен и после свирепото мачење да биде убиен во октомври истата година.
| Тома Славјанинот | |
|---|---|
 Miniature from the Madrid Skylitzes version of the chronicle of John Skylitzes depicting Thomas, on horseback and dressed as a Byzantine emperor, negotiating with the Arabs. The rebellion of Thomas is one of the most richly illustrated episodes in the chronicle.[1][2] | |
| Починал | 823 AD Arcadiopolis |
| Држава | Byzantine army |
| Служба | ca. 803–820 |
| Чин | tourmarches |
Наводи
уреди- ↑ Hollingsworth & Cutler 1991, стр. 2079.
- ↑ Winkelmann и др. 2001, стр. 34.
- Bury, John Bagnell (1912). A History of the Eastern Roman Empire from the Fall of Irene to the Accession of Basil I (A.D. 802–867). London: Macmillan and Company. OCLC 458995052.
- Hollingsworth, Paul A.; Cutler, Anthony (1991). „Thomas the Slav“. Во Kazhdan, Alexander Petrovich (уред.). Oxford Dictionary of Byzantium. New York; Oxford: Oxford University Press. стр. 2079. ISBN 978-0-19-504652-6.
- Kaegi, Walter Emil (1981). Byzantine Military Unrest, 471–843: An Interpretation. Amsterdam: Adolf M. Hakkert. ISBN 90-256-0902-3.
- Kiapidou, Irini-Sofia (April 28, 2003). „Rebellion of Thomas the Slav, 821–23“. Encyclopaedia of the Hellenic World, Asia Minor. Athens: Foundation of the Hellenic World.
- Lemerle, Paul (1965). „Thomas le Slave“. Travaux et mémoires 1 (француски). Paris: Centre de recherche d'histoire et civilisation de Byzance. стр. 255–297. OCLC 457007063.
- Ostrogorsky, George (1963). Geschichte des Byzantinischen Staates (германски) (3. изд.). Munich: C. H. Beck'sche Verlagsbucchandlung. OCLC 301446486.
- Treadgold, Warren T. (1988). The Byzantine Revival, 780–842. Stanford, California: Stanford University Press. ISBN 0-8047-1462-2.
- Vasiliev, A.A. (1935). Byzance et les Arabes, Tome I: La Dynastie d'Amorium (820–867) (француски). Brussels: Éditions de l'Institut de Philologie et d'Histoire Orientales. стр. 22–49.
- Winkelmann, Friedhelm; Lilie, Ralph-Johannes; и др. (2001). „Thomas "der Slawe" (#8459)“. Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit: I. Abteilung (641–867), 5. Band: Theophylaktos (#8346) – az-Zubair (#8675), Anonymi (#10001–12149) (германски). Berlin; New York: Walter de Gruyter. стр. 33–38. ISBN 978-3-11-016675-0.