Сувенир (француски: souvenir) е предмет кој се купува на патување за спомен[1] на одреден  настан, место или лице. Сувенирите треба да носат посебна ознака за туристичките одредишта од каде што потекнуваат, автентичност и лесна препознатливост, како и да даваат една поширока слика за земјата, регионот или местото од каде потекнуваат. Бидејќи сувенирот е вистински доказ за таа средина, значи дека треба да е во неа произведен.[2]

Сувенири од Јукатан, Мексико
Продавница за сувенири во Мостар

Основни одлики уреди

Цел на патувањето не е купување на сувенир, но помага што подолго да останат во сеќавање пријатните доживувања од тоа патување. Сувенирот  треба да биде:

  • со релативно мала големина (лесен за пренесување)
  • погоден за масовно производство
  • особено естетски изработен
  • релативно евтин

Предметите што служат како сувенири уреди

  • Разгледница
  • храна и пијалаци типични за посета на крајот, во точно пакување, во мала амбалажа: ракија или вино, тегла мед, компоти, џемови или слатка
  • најчесто купувани сувенири се: маици, капи, шапки, пенкала, пепељари, запалки, приврзоци, календари, обележувачи на страници, со име или слика на местото или настанот
  • во современи сувенири спаѓаат: CD, DVD презентации, видео материјали, книги, брошури, монографии, графики, поштенски марки, магнети за фрижидери
  • предмети од занаетчии, како: делови од народни носии или кукли во народни носии, музички инструменти или нивни минијатури
  • индустриски производи, особено кога процесот на производство е карактеристичен за одреден регион[3]
  • предмети кои биле користени порано или денес се користат во домашна употреба: престилки, дрвено лажиче, даска за сечкање, крпи за кујна, чаши, шољи, подметачи за чаша, бокали, декоративни чинии.
  • реплика на културни и историски споменици, скулптури, објекти кои го претставуваат симбол на посетените места[4]
  • музејски сувенири и сувенири од други посетени културни институции, како што се библиотеките, можат да бидат копии на она што се чува во таквите институции[5][6]

Значење на сувенирите уреди

Сувенирите имаат функција на задоволување на туристичките потреби, што влијае врз зголемувањето на туристичката потрошувачка и може да претставуваат значаен извор на приход за месните жители.

Штетни сувенири уреди

Сувенирите се штетни доколу туристите однест културно или природно богатство, ретки и загрозени животни, растенија, а понекогаш и „само“ одредени камења. Некои држави даваат високи казни за лов или намалување на заштитените типови, за тоа ги известуваат јавните медиуми, односно ги советуваат туристите да не купуваат или не земаат такви подароци, дури и кога не се работи за загрозени видови, со цел да се зачува природата, биоразновидноста или културното богатство.[7][8]

Освен тоа некои сувенири, сами по себе, можат да бидат штетни, особено кога посетителите немаат доволно информации за она што сакаат да го земат со себе.[9][10][11]

  1. Иван Клајн, Милан Шипка (2008). Велики речник страних речи и израза (четврто. изд.). Нови Сад: Прометеј. стр. 593, 1498. ISBN 978-86-515-0311-8.
  2. Анђелија Ивков-Џигурски; Ковачевић, Тамара; Лолита Закић (2008). „Сувенири као део културног наслеђа становништва у функцији туристичког производа Оригиналан научни рад“ (пдф). doiserbia.nb.rs. Гласник српског географског друштва, свеска LXXXVIII- Бр. 4. Посетено на 8 септември 2013.
  3. „Пријава за сувенир - формулар“ (PDF). suvenirisrbije.com. Посетено на 9 септември 2013.
  4. „Београдски сувенир“. tob.rs. Архивирано од изворникот на 21 септември 2013. Посетено на 9 септември 2013.
  5. „Сувенири помажу музеје“. РТС.рс. РТС. 29 јули 2013. Посетено на 9 септември 2013.
  6. „Представљени сувенири Народне библиотеке Србије“. nb.rs. Народна библиотека Србије. 18 мај 2012. Архивирано од изворникот на 2012-10-31. Посетено на 9 септември 2013.
  7. Залена Истра. „Ровињ - заштићене морске врсте“. inforovinj.com. Инфо Ровињ. Посетено на 9 септември 2013.
  8. Залена Истра (27 јули 2009). „Правилник о проглашњвању дивљих својти заштићеним и строго заштићеним“. narodne-novine.nn.hr бр. 70/05. narodne-novine.nn.hr. Посетено на 9 септември 2013.
  9. „Аврам Израел - Добио сам рак као сувенир из бомбардовања“. opstinasokolac.net. Општина Соколац. 25 март 2013. Посетено на 9 септември 2013.
  10. веле, Дојче (31 март 2013). „Осиромашени уранијум отровао БиХ: Срби из Хаџића масовно умиру од рака“. rtrs.tv. РТРС. Посетено на 9 септември 2013.
  11. „Гипс као сувенир: Кристијано Роналдо 11-годишњем фану сломио руку“. srednja.hr. 26 јули 2013. Посетено на 9 септември 2013.

Литература уреди

  • Иван Клајн, Милан Шипка (2008). Велики речник страних речи и израза (четврто. изд.). Нови Сад: Прометеј. стр. 593, 1498. ISBN 978-86-515-0311-8.

Наводи уреди

Надворешни врски уреди