Кубер: Разлика помеѓу преработките

[непроверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Sashko1999 (разговор | придонеси)
сНема опис на уредувањето
Sashko1999 (разговор | придонеси)
сНема опис на уредувањето
Ред 3:
== Владеењето со Срем ==
[[Податотека:Kuver sr.png|мини|десно|Подрачјето под управа на Кубер во Срем]]
Византискиот цар [[Јустин II]] ([[565]]-[[578]]) им отстапил на [[Авари]]те половината од денешната територија на [[Срем]], а тие го освоиле и останатиот дел заедно со градот [[Сремска Митровица|Сирмијум]]. Аварите на оваа територија ги населиле Ромеите (романизирано и хеленизирано население)<ref name="BA">''Коста Аџиевски, Пелагонија во средниот век, Институт за историја, Скопје, 1994.''</ref>, што ги заробиле при наездите на византиската територија на [[Балканскиот Полуостров]]. Овие заробеници биле населени со цел да ја обработуваат земјата и да обезбедуваат храна за Аварите. Во изворите се познати со името ''СермезијанцитеСермесијани'' (Ромеи), а живееле 60 години под аварскатааварска власт.<ref name="BA"/><ref>'''''Сермесијаните биле потомци на ромејското население кое било заробено за време на аварско - словенските напади и опсадата на Солун, во втората деценија на 7 век. Заробениците биле депортирани во Панонија во областа Сирмиум, а по областа го добиле и своето име. На оваа територија христијанското ромејско население се мешало со [[Авари]]те, со [[Прабугари]]те и други народи, меѓутоа Сермесијаните ја зачувале својата вера и својот идентитет. По нешто повеќе од шеесет години од депортацијата, најголем дел од потомците на ромејските заробеници добиле слобода, а аварскиот каган, земајќи ги како посебен народ, им го поставил како поглавар Кувер.''''' (Дополнително види Cf. Lemerle, Miracles 227, 16 - 229, 19, Miracles 138 -143, ВИНЈ 211 - 212)</ref> Аварите во [[635]] година го поставиле Кувер да владее над нив како аварски вазал. Тој се побунил и со сето свое потчинето население пребегал во [[Византија]].
 
== Населувањето во Македонија ==
 
Во првата половина на осумдесетитеосумдесеттите години на 7 век од [[Панонија]] во [[Македонија (регион)|Македонија]] доаѓа Куберовата орда, коja според проф. [[Иван Микулчиќ|Микулчиќ]] e составена од 70,000 души,<ref>Средновековни градови и тврдини во Македонија,(Скопjе, Македонска цивилизација, 1996) Иван Микулчик, стр. 71.</ref> во најголем дел Сермезијанци, [[Прабугари]] и припадници на други народи.<ref name="BA"/> Според известувањето на анонимниот автор на ''Miraculi II'':
{{Цитат| '''''Кубер се одметнал од аварскиот каган, го поминал со својот народ Дунав и се спуштил на југ сè до визнтиската територија и го запоседнал Керамесиското поле'''''<ref>(''Lemerle, Miracles I 228, 28 - 30, ВИНЈ I 213.'')</ref><ref>''Г. Острогорски, Византиско царство и околни свет у Седмом веку, СД III, 56сл''</ref><ref>''Ковачевиќ, Аварски каганат 52, 89 сл.''</ref>}}
Доаѓањето на Кубер во Македонија е познат настан во историската наука и често за него е пишувано. Кубер со СермезијанцитеСермесијаните во Македонија се населиле во соседството на словенското племе [[Драговити]] кое добило царска наредба да ги снабдува со прехранбени продукти дојденците.<ref>''Lemerle, Miracles I 229, 9 - 12 ВИНЈ I 213''</ref> Собирајќи храна од Драговитите, СермезијанцитеСермесијаните разбрале дека [[Солун]] не е далеку, и многумина од нив со своите фамилии побегнале во овој град<ref>''Види подетално, исцрпен коменатар на Ф. Баришиќ ВИНЈ I 186 - 188 бел. 3, со наведување на најважните извори и литература''</ref>. Византијците од своја страна презеле мерки за да им помогнат на СермезијанцитеСермесијаните, кои сакале да побегнат од Кубер, и да ги заштитат од [[Стари Словени|Словените]], односно од Драговитите.<ref name="BA"/>. Според анонимниот автор на ''Miracuki II'', византискиот стратег Сесиние со својата морнарица и со одреден број на пребегнати СермезијанциСермесијани, кои ги предводел Маур, се расположил западно од Солун и таму останал неколку дена.<ref>''Lemerle, Miraculis I 233, 5 - 9, ВИНЈ I 215''</ref> Заговорот за заземањето на градот бил разоткриен, а Маурот и бегалците биле однесени во [[Цариград]].
 
== Полемики меѓу историчарите ==
[[Image:BOLGAR_icon_Vinitza.jpg|thumb|250px|Реконструирана [[Винички теракотни икони|плочка од теракота пронајдена во Виница]], што отсликува битка од крајот на VII век помеѓу Прабугарите на Кубер и местните Словени.<ref>{{cite book |last1=Balabanov |first1=Kosta |title=Vinica Fortress : mythology, religion and history written with clay |date=2011 |publisher=Matica |location=Skopje |pages=273 – 309}}</ref>]]
=== Местоположба на Керамесиското Поле ===
Најголемиот дел од истражувачите, Керамесиското поле го локализираат во [[Пелагонија]]. Всушност ваквата локцијалокација прв ја предложил Тафел уште во првата половина на 19 век<ref name="BA"/>, а подоцна од него ја прифатиле и останатите истражувачи кои Керамесиското поле го поистоветуваат со Прилепското или Битолското поле<ref name="BA"/>. При одредувањето на локацијата на КермесискотоКерамесиското поле Тафел и неговите истомисленици поаѓаат од античката населба Керамија, која во Табула Појтингеријана се наведува на патот [[Стоби]] и [[Хераклеја]], а во литературата најчесто се лоцира кај [[Прилеп]]<ref>''Ф. Папазоглу, Градови 218 - 219''</ref>. Етимолошката поврзаност на имињата на двата топонима е очигледна и не може да се оспори. Таа е единствен аргумент на приврзаниците на ваквата локација<ref name="BA"/>. Кај [[Битола]] ''Керамесиското поле'' го лоцираат: Златарски<ref>''Историја I- 1, 174, 207''</ref>, Баришиќ<ref>''ВИНЈ I 213н. 58''</ref>, Бешевлиев<ref>''Die Protobulgarischen inschriften, Berlin 1963,108''</ref>, Муатфчиев<ref>меѓутоа треба да се истакне дека тој не се определува конкретно за двата града туку Керамесиското поле го лоцира околу Прилеп и [[Битола]] ''Историја на Бугарскиот народ, 681 - 1323, Софија, 1986, 108''</ref>. На Прилеп предност му даваат: Лемерл<ref>''Invasions et migrations, 297''</ref>, Владмилер<ref>''Slawen 342 n. 62, 407''</ref>, Поповиќ<ref>''Orgines 152, Куврат, Кувер и Аспарух, 114''</ref>. Меѓутоа треба да се истакне дека врз основа на анонимниот автор на ''Miraculi II'' Керамесиското поле треба да се бара во близината на градот [[Солун]]<ref name="BA"/>. Кувер и Сермесијаните се населиле во соседството на словенското племе [[Драговити]] за којкое се знае дека никогаш не го населувало Прилепското Полеполе,<ref name="BA"/> туку егзистирало северозападно од Солун, односно тие ги зафаќале просторите меѓу Солун, [[Воден]] и [[Бер]].<ref name="BA"/> Од тоа следува дека Керамесиското поле треба да се бара тука<ref name="BA"/>. За нив може да се каже дека се соседни на Пелагонија но никако на Прилепското Полеполе<ref name="BA"/>. Не може да се тврди дека Битола и Прилеп не се далеку од Солун бидејќи Прилеп е оддалечен повеќе од 200 километри, а Битола нешто помалку од 200 километри од Солун, односно Сермесијаните заедно со своите жени и деца не би можеле да ја минат таа дистанција за неколку дена<ref name="BA"/>. Затоа македонскиот историчар Коста Аџиевски смета дека КермесискотоКерамесиското поле треба да се бара поблиску до Солун, односно северозападно од него.<ref name="BA"/> Од друга страна од ''Miraculi II'' откриваме дека кога Сермесијаните дознале дека Солун се наоѓал недалеку од нив, тие се упатиле кон градот<ref name="BA"/> . Покрај вестите на анонимниот автор на ''Miracuki II'' за локацијата на Керамесиското поле, бугарските историчари сметаат дека има информација и во еден прабугарски натпис од Мадара на бугарскиот владетел [[Тервел]], напишан по негова наредба меѓу 705 и 707 година. Според тоа толкување стрикото на Тервел, односно Кубер, ги населувал териториите околу (кај, покрај, во близина на) Солун.<ref>''„.. на Бугарите... и дошол кон Тервел. На носоотсечениот император не му поверуваа моите чичковци во Солун и се вратија во Кисиниите... негов еден... преку договор вождот Тервел му даде на императорот... 5 илјади... императорот заедно со мене победи добро.“'' '''Всушност натписот никаде не зборува ни за Керамесиското поле, ниту пак за неговото доаѓање во Македонија, не го ни спомнува Кубер, туку единствено говори за враќање на чичковците на Тервел од Солун, но и не разоткрива кои се тие лица.'''( Дополнително види кај: ''V. Besevliev, Zur Deutung und protobulgrischen inschriften vor dem Reiter von Madara, Bulgarien, BZ 47 - 1 (1954)'')</ref>
 
=== Идентитетот на Кубер ===
Во историската наука постојат различни мислења за идентитетот на Кубер. Според едни веројатно бил брат на бугарскиот хан [[Аспарух]] (и чичко на ханот [[Тервел]]) и дека неговите воени акции во реонот на [[Солун]] биле поврзани со бугарската држава на реката Дунав.<ref>Академик Г. Г. Литаврин, "Формирование и развитие болгарского раннефеодального государства (Конец VII - начало XI в.)" во зборникот "Раннефеодальные государства на Балканах VI-XII в.", Академија на науките на СССР, Институт за словенски науки и балканистика, Москва, 1985, стр. 150.</ref><ref>Steven Runciman, "A history of the First Bulgarian Empire", G. Bell & Sons, London 1930, Book I The children of the Huns, chapter 2. Barbarians in the Balkans, [http://www.promacedonia.org/en/sr/sr_1_1.htm p. 20]: "The appearance of Kuber and his Bulgars, who had already crossed the Danube by 675, raises certain problems. To solve them, Kuber has been identified as the fourth son of King Kubrat." {{en}}</ref><ref>"История на България", том 2 Първа българска държава, Българска академия на науките, София, 1981, стр. 106-108. {{bg}}</ref> Според други легендата за синовите на [[Кубрат]] не е точна, а тоа дека само двајца се потврдени во историските записи ([[Аспарух]] и [[Батбајан]]), што оневозможува Кубер да му е син.<ref>М. И. Артамонов, История хазар, с. 167</ref> Трети пак ги изедначуваат Кубер и кнезот [[Кубрат]], т.е. дека се исто лице и се работи за бугарскипрабугарски наезди во Западниот Балкан.<ref>Kenneth M. Setton, The Bulgars in the Balkans and the Occupation of Corinth in the Seventh Century,(Speculum, 25, 4, 1950, 502-543) „Thus, assisting 'Kouver,' whom we believe to be the Bulgar Khan Kovrat“,[http://www.kroraina.com/bulgar/setton.html#148.]{{en}}</ref><ref>Ф.Ив.Успенский, О вновь открытых мозаиках в церкви св.Димития в Солуни, ИРАИК, т.XIV (1909), стр.50-59.</ref><ref>Niederle I., Slovanské starožitnosti, Dil.II: Původ a počatky slovanú Jižnich, Praha, 1906.</ref><ref>Н. Gregoire, L'origines et le nom de Croites et des Serbes, Byzantion, 17, 1945, стр. 88—118</ref><ref>P. Lemerle, La composition et la Chronologie des deux premiers livres des Miracula S Demetrii, B. Z., 46, 1953, стр. 350</ref><ref>Н. А Bibicou, А propos de la première mention d'un Stratège des Caravisien, Byzantino-Slavica, I, 1966, стр. 79</ref> Некои научници мислат дека недоволната количина на податоцитеподатоци ги овозможува сите тие теории.<ref>Steven Runciman, The History of the First Bulgarian Empire, G. BELL & SONS Ltd London, 1930 [http://www.chitanka.info:82/lib/text/2382/0] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20081203161810/http://www.chitanka.info:82/lib/text/2382/0 |date=2008-12-03 }}{{bg}}</ref> За братот на Аспарух - Кубер зборува и професорот Блаже Ристовски.<ref>Blaže Ristovski - „Macedonia and the Macedonian people“ , SIMAG Holding, 1999, стр. 358 (''Kuber, brother of Khan Asparuh...'')</ref> Сепак во натписот на Тервел никаде не се спомнува Кубер, ниту пак може да се претпостави некакво постоење на [[Прабугари|прабугарско]] население во [[Македонија]], туку очигледно станува збор за дипломатска мисија кај византискиот цар. Според македонскиот археолог Иван Микулчиќ, некрополата "Млака" пред тврдината во [[Дебреште]], [[Прилепско]], припаѓа на Кутригурите. Во [[Ерзеке]] кај [[Корча]] и во [[Врап]] блиску [[Елбасан]] се пронајдени многу златни предмети - така што некои предпоставаат дека тоа е богатството што Кубер му го украл на аварскиот каган во Панонија. Преовладува мислењето дека тоа е аварска благајна.<ref>Metropolitan Museum of Art, Balkan Peninsula, 500–1000 a.d., Avar Treasure</ref><ref>Никос Чаусидис, Релације између "Комани"-културе и "Салтово мајацке"-културе и проблем порекла њихових носилаца</ref> Според турскиот историчар Осман Каратај, Куберовите Прабугари имале полунезависна држава, ако не и Склавинија.<ref>Osman Karatay - „In search of the Lost Tribe: The Origins and Making of the Croatian Nation“, Ayse Demiral, 2003, ISBN 978-975-6467-07-7, стр. 108</ref>
Самото име „Кубер“ има исто потекло со она на прабугарскиот род „Кубиар“<ref>Бешевлиев, В. Първобългарски надписи. София. 1979, стр. 215-216</ref>, што се спомнува во еден натпис на кнезот [[Омуртаг]]. Постојат две теории за неговот значење, а тоа дека доаѓа од хуно-алтајскиот збор ''„куба/quba“'' во смисла на „жолт“.<ref>Menges, K. Altaic Elements in the Proto-bulgarian Inscriptions. ''Byzantion'', 21, 1951, стр. 204</ref> Другата теорија пак наведува на зборот ''„куби/kubi“'', кој се среќава кај средноазиските туркиски јазици и значи „голем, славен“.<ref>Борис Симеонов. Прабългарска ономастика. Пловдив. 2008. стр.125</ref>
 
== Бугарската историографија и Кубер ==
[[Податотека:Bulgaria of Kuber.gif|мини|200п|<small>''Карта на бугарската историографија за наводно присуството на прабугарските орди на Кубер во Македонија''</small>]]
Преставниците на бугарската историографија инсистираат на истакнувањето на ПРАбугарскиотпрабугарскиот етнички елемент во етничката мешавина на Кубер<ref name="BA"/>. Тие сметаат дека Кубер во [[Македонија (регион)|Македонија]] ги донел [[Прабугари]]те, кои, како и Аспаруховите северно од [[Стара Планина]], се измешале со [[Стари Словени|Словени]]те и ја измениле етнографијата на Македонија <ref name="BA"/>. Според бугарските историчари, Кувер создал (покрај Аспаруховата) втора бугарска држава на [[Балкански Полуостров|Балканот]] со центар во Македонија<ref>Дополнително види: ''Н. Милев, Кубрат от историята и Кубер в чудесата на св.. Димитрий Солунски, Периодическо списание на Българското литературно дружество в София XXI - 1 - 2 (1910), 557 - 586. Златарски, История I - 1 205 - 209, История на България, т. е. - II, София 1981, 107.''</ref>. Ваквата, очигледно, тенденциозна претпоставка нема реална основа<ref name="BA"/>, бидејќи изворите сосема јасно укажуваат дека огромното мнозинство од народот на Кубер го сочинувале Сермесијаните,<ref name="BA"/> односно потомците на заробените Византијци,<ref name="BA"/> како и самата локална ограниченост на населувањето. Освен тоа, македонските Словени не биле поданици на Кубер<ref name="BA"/>, бидејќи византискиот цар им издал наредба на [[Драговити]]те да ги снабдуваат со продукти Сермесијаните<ref name="BA"/>. Исто така бегалците накрај биле однесени во [[Цариград]] со бродови.
 
== Историско значаење на Кувер ==
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Кубер