Пирински Македонци: Разлика помеѓу преработките

[непроверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Sashko1999 (разговор | придонеси)
сНема опис на уредувањето
Sashko1999 (разговор | придонеси)
сНема опис на уредувањето
Ред 4:
|caption=<small>'''Јане Сандански'''{{·}}'''Ѓорѓи Димитров'''{{·}}'''Александар Христов'''{{·}}'''Стојко Стојков'''</small>
|popplace=[[Пиринска Македонија]] ([[Благоевградска област]]), [[Софија]]
|population = '''од 1.654 до 750.000 или максимум 1.200.000''' <ref>[http://www.nsi.bg/census2011/NPDOCS/Census2011final.pdf Попис од 2011 година] на страницата на бугарскиот Националнен статистички институт.</ref><ref>[http://www.mfa.gov.mk/default1.aspx?ItemID=341 Проценка] на Министерството за надворешни работи на Република Македониjа, документ "Бројност на македонската дијаспора", 25. 11. 2008 г.: минимум 500.000, максимум 1.200.000, проценка МНР 750.000 и самопроценка 1.500.000.</ref>
|languages = [[македонски јазик]] и [[бугарски јазик]]
|religions = [[Православие]]
Ред 14:
[[Податотека:Makedonci_v_Bolgariji.PNG|thumb|150px|right|Области каде што живее македонско малцинство]]
 
'''Македонците во Бугарија''', или како '''Пиринци''' или '''Бугарски Македонци''' — староседелско<ref>„Земљопис Србије и Турске за основне српске школе“ Београд, 1872, стр.35.</ref> население кое претежно живее во [[Пиринска Македонија]], во југозападниот дел на денешната [[Бугарија|Република [[Бугарија]].<ref>[http://encarta.msn.com/fact_631504733/Bulgaria_Facts_and_Figures.html Енкарта]</ref>
 
Во определени периоди постоело и иселување од [[политика|политички]] и економски причини, од другите делови на [[Македонија (регион)|македонската регија]]. Иселувањето се одвивало во неколку поголеми бранови: [[среден век|средниот век]], во [[Ренесанса]]та, по ослободувањето на Бугарија од турската власт, по [[Илинденско востание|Илинденското востание]], по [[Балкански Војнивојни|Балканските Војнивојни]] и [[Прва светска војна|Првата светска војна]]. [[Македонската емиграција во Бугарија]] e најголема македонска емиграција во светот, со огромен интелектуален потенцијал и големо културно наследство.<ref>[http://www.globusmagazin.com.mk/?ItemID=2140B7F8C3C982449AB7993F60FDA72A „Заборавената емиграција се враќа дома“], ''Глобус'', брoj 81, 4 ноември 2008.</ref>
 
== Статистички податоци ==
Ред 36:
Бугарската држава до денес се обидува да најде [[Современи бугарски погледи на пописот од 1946|објаснувања]] за тоа дека овој попис бил направен ''под присила'' или ''по грешка'', но покрај тој попис остануваат работи кои до денес се необјанети. Вистина, доколку станува збор за присила, кој можел да присили раководители на една'' суверена држава'' да го направат тоа. Второ останува неодговорено прашањето дали под вакви услови биле пренесени посмртните останки на Гоце Делчев во Македонија. Некои од одговорите кои современа Бугарија се обидува да си ги даде во врска со ова се дадени во [[Современи бугарски погледи на пописот од 1946|овде]].
 
Познавајќи ја негаторската политика на официјална Софија,<ref>''Проблемот на Македонците во Бугарија пред светската јавност'' ; ''ISSN 0542-206X. - 38, 456 (април 1991), стр. 16.''</ref>, многу историчари ги имаат изнесено фактите за вистината на Македонците во Бугарија,<ref>'''Стеван Тинтоски''', ''Македонците во Бугарија; Студентски збор, 1987; 167 стр.; 20 см - Скопје; 323.15(=866:497.2)"1944/80"''</ref>, кои Бугарија вешто се обидува да ги изманипулира.<ref>'''''Христо Андоновски''''' - ''Skripta manent : кога во Бугарија ја кажуваа вистината за Македонија и Македонците''; Македонија. - ISSN 0542-206X. бр. 544 (1998), стр. 10-11.</ref>. Најнов бисер е „присилниот попис од 1946 година“.<ref>''Меморандум на Обединетата македонска
организација "Илинден" : глас на Македонците во Бугарија - ISSN 0542-206X, бр. 533-534 (септември-октомври 1997), стр. 16-17''</ref>
 
Ред 115:
=== Попис од 1992 година ===
За пописот од [[1992]] официјални податоци за Македонците не се објавени.<ref>[http://www.imir-bg.org/imir/books/malcinstvena%20politika%20na%20BKP.pdf Улрих Бюксеншютц - „Малцинствената политика в България. Политиката на БКП към евреи, роми, помаци и турци (1944-1989)“, стр. 128] ''(во изворот авторот цитира Национален статистически институт:
Резултати от преброяването на населението , т.1, Демографски характеристики. София 1994, стр. 194, табл. 24.''</ref> И покрај тоа, во 1993 е објавен бројот од 10.803 луге кои се самоопределиле за Македонци, од кои 3.109 го објавиле нивниот мајчин јазик за [[Македонски јазик|Македонскиотмакедонскиот]].<ref>Ст.н.с. д-р Михаил Иванов - „За македонските идентичности“</ref><ref>Канев, Красимир (1999). Законодателство и политика към етническите и религиозните малцинства в България [Legislation and Policy Towards Ethnic and Religious Minorities in Bulgaria], во книгата на Ана Крастева (ed.) Communities and Identities in Bulgaria, (Равена: Editore Longo), во печат. </ref>
 
=== Попис од 2001 година ===
Ред 165:
 
=== Попис од 2011 година ===
Според пописот на населението во Република Бугариja од 2011 г. таму живеат 1.654 Македонци,<ref>[http://www.nsi.bg/census2011/NPDOCS/Census2011final.pdf Преброяване 2011 – окончателни резултати, гл. ІІІ. Основни резултати, стр. 23.]</ref> од нив: 561 се населени во [[Благоевградска област]],<ref>[http://censusresults.nsi.bg/Reports/2/2/R9.aspx?OBL=BLG Население по етническа група и майчин език в област: Благоевград.]</ref>, а 1.163 се со маjчин македонски јазик.<ref>[http://censusresults.nsi.bg/Reports/2/2/R9.aspx Население по етническа група и майчин език]</ref>. Според пописот во Бугарија живеат 1.091 државјани на [[Република Македонија]].<ref>[http://censusresults.nsi.bg/Reports/2/2/R11.aspx Население с чуждо гражданство по страни ]</ref>
 
Според [[Стојко Стојков]] од партијата на Македонците во Бугарија [[ОМО Илинден - Пирин]] ова е последица на манипулациите со резултатите. Тој објаснува дека од таа бројка етнички Македонци, дури околу 1.000 души биле заведени дека поседуваат македонско државјанство.<ref>[http://www.novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=72211856517&id=9&prilog=0&setIzdanie=22337 Бугарија изброи само 1.609 Македонци, весник Нова Македониja, број 22337, 22.07.2011 г.]</ref>
 
== Медиуми и наука ==
Денес Македонците во Пиринска Македонија не се признати како [[малцинство]]. Немаат право на школување на мајчиниот јазик.<ref>Устав на Република Бугариjа, чл. 46 т. 2</ref><ref>Бугарски хелсиншки комитет: Защо ромите в България предпочитат да учат турски език като майчин. {{bg}}</ref> [[Училиште|Училишната]] настава се изведува на единствениот официјален за државата [[бугарски јазик]].
 
Во 1947 [[година]] биле создадени печатни медиуми, ''Пирински Вестник'' и [[печатница]], ''Македонска Книга''. Тие биле дел од остварените ветувања за правата на Македонците во Бугарија, кои би го зајакнале [[македонски јазик|македонскиот јазик]] и [[култура]]. Медиумите биле укинати и затворени во 1958 година, поради политички причини и менување на [[влада|власта]]. Во 1990 година бил создаден нов [[весник]] за македонското малцинство во Бугарија, со име ''Народна Волја''. Весникот се уредува и печати во [[Благоевград|Горна Џумаја]]. <ref name="Polton" />
 
== Вероисповест ==
Ред 178:
 
== Политички и културни друштва ==
Постојат повеќе организации на Македонците во Пиринска Македонија :
* [[ОМО Илинден]],
* [[ОМО Илинден - Пирин]],
Ред 185:
 
== Познати личности со македонско потекло во јавниот живот на Бугарија ==
Познати бугарски државници од македонско потекло се премиерите [[Андреј Љапчев]] и [[Георги Димитров]], министерот за здравство и внатрешни работи во про[[хитлер]]овска Бугарија за време на [[Втора Светска војна]] - [[Александар Станишев]], основачот на [[БКП]] [[Димитар Благоев]] и други. Родум од [[Македонија (регион)|Македонија]] се и писателите [[Димитар Талев]] и [[Венко Марковски]], поетите [[Никола Вапцаров]], [[Христо Смирненски]] и други. Денешниот премиер на Бугарија, [[Сергеј Станишев]] и претседателот на парламентот [[Георги Пирински]], исто така имаат потекло од [[Егејска Македонија]]. Сите тие ја истакнале повеќе пати својата бугарска национална свест.
 
== Активисти за човекови права на Македонците во Бугарија ==