Затемнување на Сонцето: Разлика помеѓу преработките

[непроверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето
Нема опис на уредувањето
Ред 167:
Историски затемнувања се многу вреден феномен за историчарите, со тоа што им овозможува неколку историски настани да имаат точна дата, од кои други датуми и антички календари можат да се определат. [[Асирско затемнување|Затемнување на Сонцето на 15 јуни, 763 п.н.е.]], спомнато во [[Асирци|асирски]] текст е важно за [[Хронологија на стариот исток|хронологијата на стариот исток]].<ref>{{cite web|url=http://www.staff.science.uu.nl/~gent0113/babylon/babybibl_chronology.htm|title=Astronomical Chronology|first=Robert Harry|last=van Gent|publisher=University of Utrecht|accessdate=January 15, 2012}}</ref> Има други тврдења кои датираат за постари затемнувања. Кралот [[Џунг Канг]] наводно убил двајца астрономи, Хси и Хо, кои не успеал да предвидат затемнување пред 4,000 години.<ref>Harrington, p. 2</ref> Можеби најстарото сеуште недокажано тврдење е на архелогот Брус Мас, кој наводно поврзува затемнување кое се случило на 10 мај, 2807 п.н.е. со возможен [[ударен настан|метеорен удар]] во [[Индиски Океан]] врз основа на неколку антички [[поплава (митологија)|митови за поплава]] кои спомнале за целосно затемнување на Сонцето.<ref>{{Cite news|last=Blakeslee |first=Sandra |title=Ancient Crash, Epic Wave |publisher=New York Times |date=November 14, 2006|url=http://www.nytimes.com/2006/11/14/science/14WAVE.html |accessdate=November 14, 2006}}</ref>
 
Eclipses haveЗатемнувањата beenбиле interpretedтолкувани asкако omensзнаци, orили portentsпредзнаци.<ref>Steel, p. 1</ref> TheАнтичкиот ancientгрчки Greek historianисторичар [[HerodotusХеродот]] wroteнапишал thatдека [[Thales|ThalesТалес ofод MiletusМилет]] predictedпредвидил [[EclipseБитката ofкај ThalesХалес|anзатемнување eclipseкое thatсе occurredпојавило duringза aвреме battleне битка]] between theпомеѓу [[MedesМедија|Медијците]] and theи [[LydiaЛидија|Лидијците]]ns. BothДвете sidesстрани putги downспуштиле theirоружијата weaponsи andпрогласиле declaredмир peaceкако asрезултат aод result of the eclipseзатемнувањето.<ref>Steel, pp. 84–85</ref> TheТочното exactзатемнување eclipse involved remainsостанува uncertainнеизвесно, althoughиако theпрашањето issueбило hasиспитувано beenод studiedстрана byна hundredsстотици ofантички ancient andи modernмодерни authoritiesвласти. OneЕден likelyможен candidateдатум tookе place on Mayна 28 мај, 585 BCп.н.е., probablyверојатно во близина nearна theреката [[HalysКизил River(река)|HalysКизил]] river inво [[AsiaМала MinorАзија]].<ref>{{cite web|first=David|last=Le Conte|date=December 6, 1998|title=Eclipse Quotations |url=http://www.mreclipse.com/Special/quotes1.html|publisher=MrEclipse.com|accessdate=January 8, 2011}}</ref> AnЗатемнување eclipseевидентирано recordedод byХеродот Herodotus beforeпред [[XerxesКсеркс I|Xerxes]], departedзаминал forна hisнеговата expeditionекспедиција againstпротив [[AncientСтара GreeceГрција|GreeceГрција]],<ref>{{Cite book|last=Herodotus |title=Book VII |url=http://www.bostonleadershipbuilders.com/herodotus/book07.htm |page=37}}</ref> whichкоја isе traditionallyтрадиционално datedдатирана toна 480 BCгодина п.н.е., wasсе matchedсовпаѓала byсо [[Johnпрстенестото Russellзатемнување Hind]]на toСонцето anна annular[[Џон eclipseРасел of the SunХинд]] atво [[SardisСард]] on Februaryна 17 февруари, 478 BCп.н.е.<ref>{{Cite book|last=Chambers|first=G. F. |title=A Handbook of Descriptive and Practical Astronomy|publisher=Clarendon Press|location=Oxford|date=1889|page=323}}</ref> AlternativelyАлтернативно, aделумно partialзатемнување eclipseсе wasгледало visibleод fromПерсија Persia on Octoberна 2 октомври, 480 BCп.н.е.<ref name="Espenak">{{cite web|first=Fred|last=Espenak|title=Solar Eclipses of Historical Interest|url=http://sunearth.gsfc.nasa.gov/eclipse/SEhistory/SEhistory.html|accessdate=December 28, 2011|publisher=NASA Goddard Space Flight Center}}</ref> HerodotusХеродот alsoисто reportsтака aизвестува solarза eclipseзатемнување atна Сонцето во [[SpartaСпарта]] duringза време theна [[SecondВтора Persianперсиска invasionинвазија ofна Грција|Втората персиска инвазија на GreeceГрција]].<ref>{{Cite book|last=Herodotus |title=Book IX |url=http://www.bostonleadershipbuilders.com/herodotus/book09.htm |page=10}}</ref> TheДатумот dateна of the eclipseзатемнувањето (August 1 август, 477 BCп.н.е.) does not matchне exactlyсе theсовпаѓа conventionalточно datesсо forконвенционалните theдатуми invasionна acceptedинвазијата byспоред historiansисторичарите.<ref>{{Cite journal|first=Bradley E.|last= Schaefer |title=Solar Eclipses That Changed the World |journal=Sky and Telescope |date=May 1994|volume=87|issue=5|pages=36–39|bibcode = 1994S&T....87...36S }}</ref>
 
Chinese records of eclipses begin at around 720 BC.<ref name="SciAm">{{cite journal|author=Stephenson, F. Richard|date=1982|title=Historical Eclipses|journal=Scientific American|volume=247|issue=4|pages=154–163|bibcode = 1982SciAm.247..154S }}</ref> The 4th century BC astronomer [[Shi Shen]] described the prediction of eclipses by using the relative positions of the Moon and Sun.<ref name=Needham411>{{Cite book|last=Needham|first=Joseph|date=1986|title=Science and Civilization in China: Volume 3|location=Taipei|publisher=Caves Books|oclc=48999277|pages=411–413}}</ref> The "radiating influence" theory (i.e., the Moon's light was reflection from the Sun) was existent in Chinese thought from about the sixth century BC (in the ''Zhi Ran'' of Zhi Ni Zi),<ref name="Needham227"/> though it was opposed by the 1st century AD philosopher [[Wang Chong]], who made clear in his writing that this theory was nothing new.<ref name=Needham411/> Ancient Greeks, such as [[Parmenides]] and [[Aristotle]], also supported the theory of the Moon shining because of reflected light.<ref name="Needham227">Needham, p. 227.</ref>