Борис Цезар Вилхелм Хагелин
Борис Цезар Вилхелм Хагелин (2 јули 1892 – 7 септември 1983 година) бил Шведски стопанственик и пронаоѓач на машини за шифрирање.
Биографија уреди
Роден од шведски родители во Адшикент, Азербејџан, Хагелин посетувал интернат во Лундсберг, а подоцна студирал машинско инженерство на Кралскиот институт за технологија во Стокхолм и дипломирал во 1914 година. Искуството во инженерството го стекнал преку работа во Шведска и САД.
Неговиот татко Карл Вилхелм Хагелин работел за Нобел во Баку,[1] но семејството се вратило во Шведска по Руската револуција. Карл Вилхелм бил инвеститор во компанијата на Арвид Герхард Дам Aktiebolaget Cryptograph, основана да продава машини со ротори изградени со патент на Дам од 1919 година. Борис Хагелин бил сместен во фирмата да ја застапува семејната инвестиција. Во 1925 година, Хагелин ја презел фирмата, а подоцна ја реорганизирал како Aktiebolaget Cryptoteknik во 1932 година. Неговите машини се натпреварувале со машините на Шербиус Енигма и се продавале прилично подобро.
На почетокот на Втората светска војна, Хагелин се преселил од Шведска во Швајцарија патувајќи низ Германија, па преку Берлин до Џенова, носејќи ги документите за дизајн за најновата машина на компанијата и повторно ја основал својата компанија таму (сè уште работи како Crypto AG во Цуг). Тој дизајн бил мал, евтин и умерено безбеден, и тој ја убедил американската војска да го примени. Биле направени многу десетици илјади од нив, а Хагелин станал доста богат како резултат на оваа зделка. Хагелин со измама продавал компромитирани машини на различни клиенти.[2][3] Историчарот Дејвид Кан сугерирал дека Хејгелин бил единствениот производител на шифри-машини кој некогаш станал милионер.[4]
Борис е прадедо на Карл Хејгелин, актуелен НХЛ играч на Вашингтон Капиталс.
Патенти уреди
Поврзано уреди
- C-36 (машина за шифрирање)
- М-209
- C-52 (машина за шифрирање)
Наводи уреди
- ↑ Bengt Beckman. Codebreakers: Arne Beurling and the Swedish crypto program during World War II. Translated by Kjell-Ove Widman. Providence, RI: American Mathematical Society, c2002.
- ↑ „How NSA and GCHQ spied on the Cold War world – BBC News“. Bbc.com. Посетено на 12 March 2020.
- ↑ Greg Miller (11 February 2020). „How the CIA used Crypto AG encryption devices to spy on countries for decades“. Washington Post. Посетено на 12 March 2020.
- ↑ David Kahn. The Code-Breakers (2nd Ed). New York, NY: Scribner, 1996.
Дополнително читање уреди
- Борис Ц.В. Хагелин, Приказната за Хагелинските криптоси, Криптологија, 18(3), јули 1994 година, стр. 204–242.