Алем-и Нишван
Алем-и Нишван (кримскотатарски: عالم نسوان) бил кримско татарски магазин ориентирано кон жените и објавуван од 1906 до 1912 година. Основан од водечкиот кримски татарски интелектуалец и новинар Исмаил Гаспрински, бил под уредување на неговата ќерка Шефика Гаспирали во текот на целото свое постоење.
Историја
уредиКонцептот на кримско татарски магазин за жени бил промовиран од водечкиот интелектуалец и новинар Исмаил Гаспрински. Иако прашањата што одговарале на женската заедница повремено се појавувале во популарниот Терциман на Гаспрински, Гаспрински сметал дека било неопходно списание посветено посебно на жените. Како резултат на тоа, бил создаден Алем-и Нишван, со ќерката на Гаспрински, Шефика Гаспирали, која служела како уредник,[1] и Гаспрински како издавач.[2]
Друга значајна личност во создавањето на Алем-и Нишван била сопругата на Гаспрински, Зехра Акчурина-Гаспирали. Акчурина-Гаспирали претходно неуспешно се обидел да основа женско-ориентирана публикација на Кримските Татари, наречена Тербије, во 1887 година. Гаспрински, исто така, се обиде да го дополни весникот Кадин (букв. 'Woman') на двомесечна основа, но властите на Руската империја се спротивставувале на овие напори сè до последиците од Руската револуција во 1905 година, кога последователните политички реформи овозможиле да се издавало такво списание.[1]
Целта на списанието била да ги едуцира кримските Татарки, на кои генерално им недостигало образование поради социјалниот конзервативизам што го водел кримското татарско општество во тоа време. Елиминацијата на неписменоста, растот на кримската татарска култура и образованието на шеријатот биле примарни цели. Објави и информации за статусот на жените под шеријат и световни упатства за хигиена, домашна работа и шиење. Имало и дел посветен на науката и литературата. На страниците на Алем-и Нишван биле вклучени биографии на познати жени, приказни од странски земји и фикција.[1]
Од своето основање во 1906 година до 1908 година, Алем-и Нишван функционирал како бесплатен неделен додаток на Терциман. Од 1908 до 1909 година работел како независен весник, пред да се врати во Терциман во 1910 година. Последниот број бил објавен во 1911 година.[2] Во 1905 година, по либерализацијата на законодавството, новото списание добило право да функционира
Наследство
уредиВо 2011 година, на Кримскиот Универзитет за Инженерство и Педагогија се одржала конференција посветена на 105-годишнината од основањето на Алем-и Нишван. Современото женско списание на кримско-татарски Арзи се сметало себеси за директен потомок на Алем-и Нишван.[1]
Наводи
уреди- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Kosenko, Yury (19 March 2013). „«Алем-и нисван» - первый женский тюрко-мусульманский журнал в мире“ ["Alem-i Nisvan" - the first women's Muslim Turkic magazine in the world]. Islam in Ukraine (руски). Посетено на 25 June 2022.
- ↑ 2,0 2,1 Chubukchiyeva, Lenara. „Женский вопрос на страницах журнала «Алеми нисван»“ [Women's issue on the pages of the "Alem-i Nisvan" magazine]. Echoes of the Past (руски). Архивирано од изворникот на 7 May 2018. Посетено на 25 June 2022.