Црнешево

село во Воденско, Егејска Македонија

Црнешево (грчки: Γαρέφι, Гарефи; до 1922 г. Τσερνέσοβο, Цернесово[2]) — село во Воденско, Егејска Македонија, денес во општината Меглен на Постолскиот округ во областа Централна Македонија, Грција. Населението брои 663 жители (2011), сочинето исклучиво од Македонци.[3]

Црнешево
Γαρέφι
Стара куќа во Црнешево
Стара куќа во Црнешево
Црнешево is located in Грција
Црнешево
Црнешево
Местоположба во областа
Црнешево во рамките на Меглен
Црнешево
Местоположба на Црнешево во општината Меглен и областа Централна Македонија
Координати: 41°1.40′N 22°2.46′E / 41.02333° СГШ; 22.04100° ИГД / 41.02333; 22.04100
ЗемјаГрција
ОбластЗападна Македонија
ОкругПостолски
ОпштинаМеглен
Општ. единицаС’ботско
Надм. вис.&10000000000000160000000160 м
Население (2021)[1]
 • Вкупно625
Часовен појасEET (UTC+2)
 • Лете (ЛСВ)EEST (UTC+3)

Географија уреди

Селото е сместено во северниот дел на котлината Меглен, 5 км северно од С’ботско, в јужното подножје на Ниџе. Се состои од две маала — Горно и Долно Црнешево (Άνω и Κάτω Γαρέφι, Ано и Като Гарефи). Горно Црнешево било и останало христијанско, додека пак Долно Црнешево го примило исламот во немирните години за да обезбеди сигурност.[3] Во извесни периоди двете маала се броеле како одделни села.

Историја уреди

Во Отоманското Царство уреди

Во XIX век Црнешево било македонско село во Воденската каза. Во „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Царничево (Tzarnichevo) било село во Воденската каза со 103 куќи во кои живееле 164 Македонци-христијани и 296 Македонци-муслимани.[4][5] Според хрватскиот етнограф Стефан Верковиќ кон крајот на XIX век Црнешево (Царнеш) — македонско село со христијанско и муслиманско население, со машко население од 326 лица во 90 домаќинства.[6][7] Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 г. Црнешево било верски мешано македонско село во кое живееле 210 Македонци-христијани и 580 и Македонци-муслимани.[4][8]

Целото христијанско население на селото било подложено на грчка пропаганда и под врховенството на Цариградската патријаршија. Според егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. Црнешово (Tzirnechovo) имало 160 Македонци под патријаршијата и во селото работело грчко училиште.[4][9]

Во 1909 г. во Црнешево влегла и бугарската пропаганда со отворање на бугарско училиште.[10]

Во Грција уреди

По Балканските војни во 1913 г. селото е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Истата 1913 г. селото броело 1.075 жители, кои во 1920 г. биле 1.015.[3] Во 1922 г. селото е преименувано во Гарефи, во чест на андартскиот капетан Константинос Гарефис. Во 1920-тите целото население Долно Црнешево како муслиманско е иселено во Турција по сила на Лозанскиот договор, а на негово место властите довеле грчки колонисти. Според пописот од 1928 г. селото било етнички мешано, со вкупно 436 жители,[3] од кои 103 лица (24 семејства) биле дојденци.[11] Меѓутоа, грчки дојденци почнале да го напуштаат селото и да се преселуваат во полето, а нивните имоти го откупувале Македонците од Горно Црнешево. Така, веќќе во 1940 г. добар дел од населението на Долно Црнешево било македонско, покрај целосно македонското население на Горно Црнешево.

Според статистиката на НОФ, во 1947 г. од вкупно 120 жители на Долно Црнешево, 80 биле Македонци. За време на Граѓанската војна властите ги иселиле жителите на Горно Црнепево во Баово и С’ботско, но овие се вратиле по војната и ги откупие сите имоти на грчките дојденци од Долно Црнешево кои веќе си заминувале од селото. Така, за неколку години целото Црнешево повторно станало чисто македонско, овојпат и чисто христијанско.[3]

Население уреди

Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Година 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011 2021
Население 708 599 711 721 684 723 736 663 625
Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија

Стопанство уреди

Во селото се одгледуваат индустриски пиперки, тутун, жито, десертно грозје и овошје, а развиено е и сточарството.[3]

Поврзано уреди

Наводи уреди

  1. „Попис на населението од 2021 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
  2. Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας. Τσερνέσοβον -- Γαρέφη
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Симовски, Тодор (1998). Населените места во Егејска Македонија : географски, етнички и стопански одлики. II дел. Скопје: Институт за национална историја. стр. 86 и 88.
  4. 4,0 4,1 4,2 Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
  5. „Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г.“ Македонски научен институт, София, 1995, стр. 156 – 157.
  6. Нарекувајќи го „бугарско“ под влијание на бугарската пропаганда.
  7. Райчевски, Стоян (2004) [1998]. Българите мохамедани. ГЕОГРАФСКИ ПРЕДЕЛИ – Македония (второ издание. изд.). София: Национален музей на българската книга и полиграфия. стр. 123. ISBN 954-9308-51-0.
  8. Кънчов, Васил. Македония. Етнография и статистика. Воденска Каза. София: Българско книжовно дружество в София. стр. 150.
  9. Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905, pp. 190 – 191.
  10. Илюстрация Илинден, година 9, книга 9 (89), ноември 1937, стр. 2.
  11. „Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) έτος 1928“. Архивирано од изворникот 20 јуни 2012. Посетено на 20 јуни 2012.