Површина на телото

Површината на телото (англиски: body surface area, скратено BSA) е надворешната површина на телото покриена со кожа.

Познавањето на површината на телото на една личност е од голема важност за дозирање на одредени лекови (како на пример цитостатици и други активни состојки кои се користат во онкологијата), како и за проценка на кожни лезии (изгореници).

Емпириски формули за одредување на површината на телото уреди

Врз основа на емпириски податоци можеа да се добијат некои формули за проценка на површината на телото   врз основа на телесната тежина   и големината на телото  . Во пракса многу често се користат номограми.

  • Мостеларовата формула *):  
  • Формула Гехан-Џорџ
    • за деца < 5 години:  
    • за деца и млади на возраст од 5-19 години:  
    • за возрасни > 19 години *):  
  • Хејкок формула *):  
  • ДуБоис формула *):  
  • Формула според Бојд *):  
  • Шлих формула
    • за жени *):  
    • за мажи *):  
  • Формула Фуџимото *):  
  • Такахира формула *):  
  • Формула Ливингстон-Ли:
    • со телесна маса ≥ 10 килограм:  
    • со телесна маса < 10 килограм:  
  • Формула Шутер и Аслани *):  

Симболите на формулата ги имаат следните значења

  •   – површина на телото во м²
  •   – висина во цм
  •   – телесна маса во кг

Формулите Мостлер и Хејкок главно се користат за одредување на површината на телото кај децата.

Оригиналната Бојдова формула е:

  .

Во претставувањето на формулата погоре, таа е малку преобликувана со цел да се постигне подобра споредливост помеѓу различните формули.

Исто и формулата Мостлер (во оригиналот   ) може да се претстави алтернативно како погоре.

Формулите на Шлих ја земаат предвид, меѓу другото, различната градба на телото на жените и мажите. Во оригиналот, тие ја пресметуваат релативната површина на телото (т.е. површината на телото по кг телесна маса) како нелинеарна функција на индексот на телесна маса[1].

*) за означените формули може да се најде онлајн пресметувач на следниов линк Pschyrembel Online за пресметување на телесната површина според висина на телото и телесна тежина (страницата е достапна на германски јазик). Види веб-врски.

Просечни вредности уреди

  • Просечната површина на телото на здрави возрасни лица во 1926 година била 1,73 m².[2]
  • Кај мажите, просекот е 1,9 m².
  • Кај жени: 1.6 m²
  • Предвремено родени бебиња: 0,10 m² со тежина од 1000 g
  • Предвремено родени бебиња: 0,15 m² со тежина од 2000 g [3]
  • Новороденчиња: 0,25 m²
  • 2-месечно новороденче: 0,3 m²
  • Деца од 2-4 години: 0,5 m²
  • 5-годишни деца: 0,75 m²
  • 9-годишни деца: 1.07 m²
  • 10-годишни деца: 1.14 m²; друга индикација: 1.0 m² [4]
  • Деца на возраст од 12-13 години: 1,33 m²

Информации/формули за делови од телото уреди

За возрасни може грубо да се користи правилото на девет:[5]

глава 9 % + 2 x рака 9 % + 2 x нога 18 % (9 % за предната страна и 9 % за задната страна на ногата) + трупот 36 % (по 9% за левата односно десната половина за предна и задна страна) + гениталии 1 % = 100 %

Во принцип, исто така важи за дланката се околу 1 % од површината на телото.

Кај децата, односот на горната и долната површина на телото се менува во корист на горната. Тоа значи дека новороденчињата имаат 21 % од телесната површина припаѓаат на главата, за трупот припаѓаат само 1/3 и за нозите 1/3.

глава 20 % + раце 20 % + нозе 30 % + труп 30 % = 100 %

Веб-врски уреди

  • Pschyrembel Online: Површина на телото . Автоматско пресметување по внесување на висина и тежина со различни формули.

Наводи уреди

  1. Schlich E, Schlich M: Zur Bedeutung der relativen Körperoberfläche und der Körperzusammensetzung für die Wärmebilanz des Menschen. Aktuelle Ernährungsmedizin 2021; 46: 380-390. doi:10.1055/a-1502-6133
  2. Eugene Lyman Fish, J. Ramser Crawford: How to Make the Periodic Health Examination, Macmillan Company, New York 1927, S. 345.
  3. Markus Daschner: Tabellarum nephrologicum, 3. Auflage, Shaker Verlag, Aachen 2009, ISBN 978-3-8322-7967-7, S. 67.
  4. Markus Daschner: Tabellarum nephrologicum, 3. Auflage, Shaker Verlag, Aachen 2009, ISBN 978-3-8322-7967-7, S. 67.
  5. notmed.info