Национален парк Фрушка Гора

Националниот парк Фрушка Гора се наоѓа во Војводина, Србија, недалеку од Нови Сад. Во 1960 година бил прогласен за национален парк.^[1]

Највисокиот врв е Црвен Чот (539 м), а најважен туристички центар е Иришки Венец.^[2]^[3] Се протега по десниот брег на Дунав, долг 78 километри и широк 15 километри. Создавањето на планината започнало во мезозоикот, пред 90 милиони години; научниците го нарекуваат „огледало на геолошкото минато“.^[4] На него се пронајдени 164 животински фосилни видови, стари околу 123 милиони години. Флората на Фрушка гора се состои од околу 1500 растителни видови.^[5]

Фрушка гора е богата со шуми од даб, габер, бука, липа и други дрвја, со над 50 заштитени растителни видови.

На планината има неколку археолошки наоѓалишта (неолит, бакарно, бронзено и римско време), како и старите манастири Фрушка Гора (вкупно 17), изградени од крајот на 15 до 18 век, познати по својата специфична архитектура, богатите ризници, библиотеки и фрески. Центарот на администрацијата на Националниот парк е во Сремска Каменица.^[6]

Име уреди

Името на националниот парк потекнува од името на истоимената планина, а самото име Фрушка гора во својата придавска форма го носи етнонимот „Фруг“ што значи Франк (Франкската држава на крајот на 8 и почетокот на 9 век се протегала сè до овде), а со тоа и името на оваа планина го зачувувало сеќавањето на состојбата од античките времиња.^[3]

Географија уреди

Паркот се состои од осамена островска планина во Панонската Низина. Кон југ и север, Фрушка Гора е многу поделена со планински и речни текови, со поединечни странични гребени кои се протегаат од главниот тесен гребен, најчесто со многу стрмни падини. Северната падина на Фрушка Гора е поостра од јужната, поради пресекот на Дунав. Исто така, светлото плато што ја опкружува Фрушка гора има помала ширина и моќ на северната страна, поради споменатите околности.

Врвови уреди

На Фрушка Гора има девет врвови кои надминуваат надморска височина од 500 метри:^[2]

Црвен чот (539)
Павласов чот (531)
Исин Чот (522)
Иришки Венец - ТВ кула (516)
Црвен варовник (512)
Иришки Венец - споменик (509)
Лединачки црн чот (507)
Кралски стол (502)
Плетена анта (500)

Географско-туристичка положба уреди

Националниот парк Фрушка Гора има поволна туристичка и географска положба. Преку Нови Сад и Белград, тој е добро поврзан со патишта: Нови Сад-Белград, Нови Сад-Рума-Шабац, Нови Сад-Бачка Паланка-Илок-Шид, Нови Сад-Белград-Нестин-Илок и неколку патишта од понизок ред кои се блокирани ја преминуваат планината. На сите патни линии има претежно постојани автобуски линии. Што се однесува до железничкиот сообраќај, тука е пругата Суботица-Нови Сад-Белград, која се разгранува од Белград кон Ниш и Бар. Автобуската и железничката станица во Нови Сад е оддалечена 15 километри од Фрушка Гора, а 50 километри од Белград. Аеродромот Сурчин (Белград) е на 55 километри од Националниот парк.

Пасиштата и плодното земјиште, лозјата и овоштарниците ги красат падините и долните делови на Фрушка гора, додека површините над 300 метри надморска височина се покриени со густи листопадни шуми.