Герда Плантинг-Гиленбага

Герда Хенриета Маргарета Плантинг-Гиленбага (1878–1950) била шведски суфражетка и експерт за социјална заштита, која била длабоко ангажирана во женското движење на локално и национално ниво како членка на Шведската асоцијација за право на глас на жените (ЛКПР). Таа посветила значително внимание на јавното образование, организирајќи курсеви за промовирање на женското просветлување. Во 1911 година, во соработка со ЛКПР, таа ги координирала образовните курсеви низ целата земја финансирани од Мартина Бергман-Остерберг. По неколку години поминати во нејзината родна Скара, во 1916 година, таа се преселила во Стокхолм како директорка на CSA (Centralförbundet för Socialt Arbete), шведското здружение за социјална заштита.[1][2][3]

Герда Плантинг Гиленбага

Биографија уреди

Родена во селото Иструм во западната шведска општина Скара, Герда Хенриета Маргарета Плантинг-Гиленбага била ќерка на армискиот офицер Клес Густаф Август Плантинг-Гиленбага (1834–1912) и неговата сопруга Луиз Вилхелмина брат Фројнд (1864) .[4] Најмладата од седумте деца на семејството, таа била воспитана во добро ситуирано опкружување од високата класа, каде што имала пристап до добро училишно образование.[1]

По дипломирањето во Стокхолм, таа се преселила назад во округот Скараборг, населувајќи се во Рогберга во близина на Хускварна, каде што работела кај директорот одговорен за благосостојбата на работниците во локалната фабрика. Од 1916 година била директорка на здружението за социјална заштита АДС.[1] Движечка сила во суфражетското движење, Плантинг-Гиленбага основала локален огранок на ЛКПР во Рогберга. Како членка на одборот на националното здружение, таа била избрана во извршниот комитет на ЛКПР. Во 1917 година, таа била меѓу номинираните да претседава со организацијата по оставката на Сигне Бергман. Учествувала како делегатка на ЛКПР на неколку конгреси организирани од Меѓународната алијанса за право на глас на жените.[1]

На локално ниво, Плантинг-Гиленбага била успешна во развојот на општеството за право на глас Рогберга во високо делотворна гранка која можела да отвори свои простории во 1913 година. Клучните говорници вклучувале национални фигури за право на глас како што се Аугуста Тонинг, Лидија Валстром, Фрига Карлберг, Гули Петрини и Керстин Хеселгрен. Роберга го организирала третиот генерален состанок на ЛКПР за право на глас во јуни 1915 година во Хускварна.[1]

На образовниот фронт, од 1911 година, Плантинг-Гиленбага била активна во координирање на курсевите ширум земјата финансирани од Мартина Бергман-Остерберг за да му помогне на ЛКПР да го зголеми општественото просветлување меѓу Швеѓанките, со што ги охрабрувала нивните напори да се борат за правото на глас. Од 1912 година, таа била првата која служела како предавач во врска со курсевите.[2] Во 1915 година, таа се преселила назад во Стокхолм за да служи како директор на CSA. Таму останала до 1918 година кога се омажила за историчарот на уметност Андреас Адолф Фредрик Линдблом (1889–1977). Немале деца.[1][4]

На 17 мај 1950 година, Герда Плантинг-Гиленбага починала во Стокхолм, на 71-годишна возраст, и била погребана на гробиштата Тајрешо.[1]

Дополнително читање уреди

  • Gerda Planting-Gyllenbåga на Svenskt kvinnobiografiskt lexikon
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Rönnbåack, Josefin (8 March 2018). „Gerda Henrietta Margareta Planting-Gyllenbåga“. Svenskt kvinnobiografiskt lexikon. Посетено на 3 May 2021. Грешка во наводот: Неважечка ознака <ref>; називот „skbl“ е зададен повеќепати со различна содржина.
  2. 2,0 2,1 „Förgrundskvinnor och -män“ (Swedish). Göteborgs Universitetsbibliotek. Посетено на 3 May 2021.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link) Грешка во наводот: Неважечка ознака <ref>; називот „gu“ е зададен повеќепати со различна содржина.
  3. Holmgren, Ann Margret (1918). „De svenska kvinnornas rösträtthistoria i korta drag. II. 1912—1918“ (Swedish). Landsföreningen f'ör Kvinnans Politiska Rösträtt. Посетено на 3 May 2021.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  4. 4,0 4,1 „Gerda Henrietta Margareta Planting-Gyllenbåga“. Geni. Посетено на 4 May 2021. Грешка во наводот: Неважечка ознака <ref>; називот „geni“ е зададен повеќепати со различна содржина.