Винодолски законик
Винодолскиот законик (хрватски: Vinodolski zakonik) е еден од најстарите правни текстови напишан на чакавскиот дијалект од хрватскиот јазик, и е еден од најстарите словенски закони.[1][2] Напишан е на глаголица. Првично бил составен во 1288 година од комисија од 42 члена во Нови Винодолски, град на брегот од Јадранското Море во Хрватска, кој се наоѓа јужно од Цриквеница, Селце и Брибир, а северно од Сењ. Сепак, самиот законик е сочуван во облик на копија од 16 век.
Статут уреди
Бил поставен параграф за да се дефинира односот помеѓу кнезовите и селанството во регионот.[3] Тоа е најстариот меѓу сите хрватски градски статути, што претставувало спогодба меѓу луѓето од Винодол и нивните нови господари, кнезовите од Крк. Содржи важни информации за феудалниот закон во оваа област, кој ги заменил старите племенски обичаи. Винодолскиот статут е значаен бидејќи дава увид за животот и политичките услови во средновековна Европа. Најстарите прописи во врска со јавното здравје во западна Хрватска се сочувани во Винодолскиот статут. Денес се чува во Националната и универзитетска библиотека во Загреб.
Винодолскиот статут го потврдува статусот на Винодол како административен и политички центар во 13 век. Текстот на статутот е зачуван како копија од 16 век.
Изданија уреди
Првото печатено издание било објавено во 1843 година од Антун Мажураниќ во третиот годишен том на списанието Коло. Во 1846 година, Осип Бодјански го превел на руски јазик, а Ана Михајловна Евреинова го уредила изданието од 1878 година во Санкт Петербург, со факсимил на оригиналната, како и латинична и кирилична транслитерација. Ватрослав Јагиќ го објавил оригиналниот и рускиот превод во 1880 година со филолошки и правен коментар. Во 1856 година, Вацлав Мацејовски го превел на полски јазик; Жил Прекс го превел во 1896 година на француски јазик; Марк Костренчиќ го превел во 1931 година на германски јазик; а Лујо Маргетиќ го превел во 1981/1982 година на италијански јазик, и во 1983 година на англиски јазик. Јосип Братулиќ го уредил изданието за факсимил од 1988 година со коментари и речник.
Поврзано уреди
Наводи уреди
- ↑ Brozyna, Martha A. (2005-03-21). Gender and Sexuality in the Middle Ages: A Medieval Source Documents Reader (англиски). McFarland. ISBN 9780786420421.
- ↑ Sedlar, Jean W. (1994). East Central Europe in the Middle Ages, 1000-1500 (англиски). University of Washington Press. ISBN 9780295972916.
- ↑ Dvornik, Francis (1962). The Slavs in European History and Civilization (англиски). Rutgers University Press. ISBN 9780813507996.