Асо (вулкан)
Асо (јапонски: 阿蘇山 ) — најголемиот активен вулкан во Јапонија, и е меѓу најголемите во светот. Тој се наоѓа во Националниот парк Асо Кују во префектурата Кумамото, на островот Кјушу. Неговиот врв е 1.592 метри надморска височина. Вулканот има прилично голема купа (25 километри север-југ и 18 километри исток-запад) со обем од околу 120 километри, иако изворите се разликуваат на точното растојание.
| Планина Асо | |
|---|---|
| 阿蘇山 | |
 | |
| Највисока точка | |
| Надм. вис. | 1592 м |
| Координати | 32°53′04″N 131°06′14″E / 32.88444° СГШ; 131.10389° ИГД |
| Географија | |
Планина Асо на карта
| |
| Место | Кјушу, Јапонија |
| Геологија | |
| Вид | купа |
| Последен избув | октомври 2016 - денес |
Геологија уреди
Централната конусна група на Асо се состои од пет врвови: планината Неко, Така, Неко, Ебоши и планината Кишима. Највисоката точка е врвот на планината Така, на 1592 метри надморска височина. Кратерот на планината Неко, на западната страна која е достапна по патот, содржи активен вулкан кој постојано емитира чад и има повремени ерупции. Само најсеверниот кратер (првиот кратер) — активен во последните 70 години - 1974, 1979, 1984-1985, 1989-1991[1], 2009, 2011, 2015[2] и 2016 година[3][4].
Денешната купа била формирана како резултат на четири огромни куписки ерупции кои се појавиле во текот од 90.000-300.000 години и е една од најголемите во светот. Во близина се наоѓа и истоимениот град Асо, како и Такамори и Минамиасо. Сомата што ја заокружува купата се протега околу 18 километри источно кон запад и околу 25 километри од север кон југ. Погледот од сомата со поглед на купата се одликуваат со лавата формирана пред вулканската активност што ја создала денешната купа. Регионот од огромната елипса на купата пред 90.800 години опфаќа повеќе од 600 km3 и е приближно еднаква на обемот на планината Фуџи;
Историја уреди
Ерупцијата што ја формирала сегашната сома се случила пред околу 300.000 години. Четири крупни ерупции (Асо 1-4) се случиле во период од 300.000 до 90.000 години. Како што се испуштале големи количини на пирокластичен проток и вулканска пепел од вулканската комора, била формирана и огромна купа кога комората се распаднала. Четвртата ерупција (Асо 4) била најголема, со вулканска пепел што го покрил целиот регион на Кјушу, а стигнала дури и на префектурата Јамагучи.
Планините Така, Неко, Ебоши и Кишима формираат конуси по четвртата горенаведена огромна елипса на купа. Нака останува активен и денес. Се претпоставува дека планината Неко е постара од четвртата огромна ерупција на купата. Пирокластичните текови на Асо биле искористени за изградба на мостови во регионот. Во префектурата Кумамото има околу 320 камени мостови, вклучувајќи ги мостовите Цујун-Кио и Рејтаи-Кио на реката Мидорикава, кои се важни национални културни имоти.
Клима уреди
Климатските податоци на планината Асо биле земени на надморска височина од 1.143 метри[5]. На оваа височина постои транзиција помеѓу влажна суптропска клима и влажна континентална клима
| Климатски податоци за Планина Асо | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Месец | Јан | Фев | Мар | Апр | Мај | Јун | Јул | Авг | Сеп | Окт | Ное | Дек | Годишно |
| Прос. висока °C (°F) | 0.9 (33.6) |
2.3 (36.1) |
6.6 (43.9) |
12.8 (55) |
16.6 (61.9) |
19.3 (66.7) |
22.3 (72.1) |
23.3 (73.9) |
20.2 (68.4) |
15.1 (59.2) |
9.1 (48.4) |
3.8 (38.8) |
12.69 (54.83) |
| Сред. дневна °C (°F) | −2.1 (28.2) |
−1.0 (30.2) |
2.7 (36.9) |
8.8 (47.8) |
13.0 (55.4) |
16.3 (61.3) |
19.7 (67.5) |
20.2 (68.4) |
17.1 (62.8) |
11.6 (52.9) |
6.3 (43.3) |
0.7 (33.3) |
9.44 (49) |
| Прос. ниска °C (°F) | −5.0 (23) |
−4.2 (24.4) |
−0.8 (30.6) |
5.2 (41.4) |
9.5 (49.1) |
13.6 (56.5) |
17.5 (63.5) |
18.0 (64.4) |
14.5 (58.1) |
8.5 (47.3) |
3.1 (37.6) |
−2.3 (27.9) |
6.47 (43.65) |
| Прос. врнежи мм (ин) | 106.1 (4.177) |
132.1 (5.201) |
205.2 (8.079) |
268.7 (10.579) |
314.9 (12.398) |
584.9 (23.028) |
670.3 (26.39) |
389.4 (15.331) |
250.3 (9.854) |
148.1 (5.831) |
111.6 (4.394) |
78.3 (3.083) |
3.259,9 (128,345) |
| Прос. снег см (ин) | 36 (14.2) |
28 (11) |
12 (4.7) |
1 (0.4) |
0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
1 (0.4) |
13 (5.1) |
91 (35.8) |
| Прос. релативна влажност (%) | 84 | 84 | 79 | 77 | 77 | 85 | 90 | 88 | 86 | 80 | 80 | 83 | 82.8 |
| Сред. бр. сончеви часови месечно | 87.3 | 95.0 | 134.7 | 146.7 | 156.6 | 109.2 | 113.5 | 138.4 | 119.1 | 146.8 | 121.2 | 101.3 | 1.469,8 |
| Извор: NOAA (1961-1990) [5] | |||||||||||||
Наводи уреди
- ↑ „Cities on Volcanoes 5“. u-tokyo.ac.jp.
- ↑ „Small volcanic eruption recorded from Mount Aso in Kumamoto Prefecture“. The Japan Times.
- ↑ „Small eruption seen on Mount Aso after latest quakes“. The Japan Times Online (англиски). 2016-04-16. ISSN 0447-5763. Посетено на 2016-04-23.
- ↑ „Japan's Mount Aso erupts, no reports of injuries“. Reuters. 2016-10-07.
- ↑ 5,0 5,1 „Asosan Climate Normals 1961-1990“. National Oceanic and Atmospheric Administration. Посетено на January 6, 2013.
Надворешни врски уреди
| „Асо (вулкан)“ на Ризницата ? |
| Википатување има туристички водич за Mount Aso. |
- Asosan - Japan Meteorological Agency (јапонски)
- Asosan: National catalogue of the active volcanoes in Japan - Japan Meteorological Agency
- Aso Volcano - Geological Survey of Japan
- Asosan - Smithsonian Institution: Global Volcanism Program
- Aso Geopark