Јосип Андреис
Јосип Андреис (Сплит, 19 март 1909 година - Загреб, 16 јануари 1982 година), бил хрватски музиколог и историчар на музика. Во Загреб дипломирал на романистика (италијански, француски) на Филозофскиот факултет и наставниот оддел на Музичката академија. Студирал композиција приватно кај И. Параќ. Прво бил професор во средно училиште (Шибеник, Херцег Нови, Сплит), а потоа професор на Музичката академија во Загреб (1948–72). Редовен член на ЈАНУ (денес ХАНУ), претседател на Хрватското здружение на композитори (денес Хрватско друштво на композитори) и добитник на повеќе награди, медали и признанија; Во 1975 година ја добил наградата за животно дело.[1][2]
| Јосип Андреис | |
|---|---|
 | |
| Роден(а) | 19 март 1909 Сплит, Кралство Далмација, Автроунгарија |
| Починал(а) | 16 јануари 1982 (возр. 72) Загреб, СР Хрватска, СФРЈ |
| Занимање | Музиколог |
| Организација | ХАНУ, ЈАНУ |
Животно дело уреди
Музиколошкото дело на Андреис се состои од низа основни студии за истакнати музичари од хрватската историја - И. Лукачиќ (критичко издание на Шеснаесет мотори, 1970), Ј. Приција, И. Параќ, Ј. Готовац и други, околу проблематиката на првите музички списанија (Св. Сесилија, Гусли, Музика) во XIX век, т.е., резултатите и задачите на музикологијата во Хрватска. Тој бил еден од првите во Хрватска што се занимавале со музичка естетика (Вовед во музичката естетика, 1944; Вечен Орфеј, 1968). Андреис е најзаслужен како незаменлив историчар на музика во Хрватска во XX век. Неговата историја на музиката е објавена од 1942 до 1976 година во четири изданија со различни наслови, а во најновата верзија во три тома останува единствената општа енциклопедиска историја. Историографските модели на Андреис во оваа област се првенствено француската и италијанската музичка историја од првата половина на XX век (Ј. Комбарие, Р. Ролан, А. Дела Корте). Андреис е првиот современ историчар на хрватската музика, а неговата Историја на хрватската музика (од 1962 до 1982 година во 2 хрватски и 2 англиски изданија) е сèуште најстандардното дело на хрватскиот историограф за музика. Андреис е прв во Хрватска што вовел научни стандарди во сеопфатното разбирање на музичката историја од средниот век до XX век, застапувајќи се првенствено за спроведување на принципите на еднаквост на стилските избори и ориентации и за објективноста во пристапот кон материјалот (дела, феномени, лица, артефакти). Тој бил првиот што ги донел основните податоци за неевропските музички култури и музиката на помалите европски народи во Хрватска. Денес, стилот на пишување на Андреј и неоромантичниот поглед на светот, особено во однос на музиката на XIX и XX век, e застарен, но неговите текстови сèуште покажуваат висок степен на фактичка сигурност и практична применливост за љубителите на музиката и за професионалците. Андреис е исто така првиот главен уредник на Музичката енциклопедија во Хрватска (1. издание во 2 тома 1958–62).