Трбушка

(Пренасочено од Шкембе)

Трбушка[1][2], кормушка[3][4], чкембе[5][6] или шкембе[7][8] — јадење направено од исчистени желудници од разни животни.

Исчистено и исечено чкембе, подготвено за понатамошна обработка

Состав уреди

Говедско чкембе уреди

За подготовка на чкембето најчесто се користат првите три комори на говедскиот желудник. Задниот дел од говедскиот желудник - сириштето многу ретко се користи поради неговата структура во која преовладува жлездеста слузница.

Јагнешко чкембе уреди

Освен желудникот од јагнето се користат и тенките црева. Јагнешкото сириште се користи при подготовка на ширден.

Други животни уреди

Чкембе се прави и од желудник на кози, свињи, елени, туна.

Неисчистено чкембе уреди

Сирово чкембе
Хранлива вредност на 100 г
Енергија355 kJ (85 kcal)
0 г
Шеќери 0 г
0 г
Влакна0 г
3,69 г
Заситени1,291 г
Мононезаситени1,533 г
Полинезаситени,180 г
12,07 г
Витамини
Витамин А (екв.)
(0 %)
0 μг
Тиамин 1)
(0 %)
0 мг
Рибофлавин 2)
(5 %)
,064 мг
Ниацин 3)
(6 %)
0,881 мг
Пантот. кис. 5)
(2 %)
0,1 мг
Витамин Б6
(1 %)
,014 мг
Фолна кис. 9)
(1 %)
5 μг
Витамин Б12
(58 %)
1,39 μг
Витамин Ц
(0 %)
0 мг
Витамин Д
(0 %)
0 μг
Витамин Е
(1 %)
,09 мг
Витамин К
(0 %)
0 мг
Минерали
Калциум
(7 %)
69 мг
Железо
(5 %)
,59 мг
Магнезиум
(4 %)
13 мг
Манган
(4 %)
,085 мг
Фосфор
(9 %)
64 мг
Калиум
(1 %)
67 мг
Натриум
(6 %)
97 мг
Цинк
(15 %)
1,42 мг
Други состојки
Вода84,16 г
Постотоците се приближно пресметани според препораките за возрасни лица во САД.
Извор: База за хранливост — USDA

Чкембето од кое не се целосно измиени остатоците од утробата на животното, се нарекува и зелено или незрело чкембе. Мирисот на таквото чкембе е непријатен за луѓето, но многу примамлив за кучињата и мачките, па затоа се популарни како храна за домашни миленици.

Исчистено чкембе уреди

Како човечка храна се користи исчистеното чкембе. Во зависност од вкусот и умешноста на готвачот, чкембето може да има мали траги од остатоци од утробата, што му дава посебна арома на јадењето. Без оглед на вкусот на готвачот, процентот на остатоци од желудник е многупати помал од зеленото чкембе што се користи во храната за животни.

Готвење уреди

Чкембето се подготвува во многу делови од светот на различни начини. Заедничко за сите рецепти е првата фаза на преработка на сиров желудник, а тоа е чистење од остатоците од утробата со варење. За подготовка на колбаси, исчистеното чкембе се сечка на помали парчиња, а за приготвување на варени и супи, на поголеми парчиња (ленти). Во некои јадења се користи цел или дел од исчистениот желудник, како во прилепскиот „ширден“, каде истиот се полни со парчиња месо.

Чкембето во Македонија уреди

 
Чкембе-чорба

Во Македонија најчесто се подготвува чкембе-чорба особено во зимските месеци. Битолчани се познати по подготовката на јадења од чкембе, па навивачите на спортските клубови Пелистер се нарекуваат Чкембари.

Во пролет се подготвува кукурек, кој се подготвува од плетенки од јагнешко чкембе и цревца.

Симбол на кулинарството во Прилеп е ширденот.

Маркетинг уреди

Маркетиншкиот одбор за чкембе го промовира 24 октомври како Светски ден на чкембето бидејќи на тој ден во 1662 година, Семјуел Пипс напишал, Tripe Marketing Board promotes World Tripe Day on 24 October, because on that day in 1662, Samuel Pepys wrote, „Дома вечеравме со жена ми највкусно јадење од чкембе по мој рецепт.“[9]

Наводи уреди

  1. „трбушка“Дигитален речник на македонскиот јазик
  2. „трбушка“Официјален дигитален речник на македонскиот јазик
  3. „кормушка“Дигитален речник на македонскиот јазик
  4. „кормушка“Официјален дигитален речник на македонскиот јазик
  5. „чкембе“Дигитален речник на македонскиот јазик
  6. „чкембе“Официјален дигитален речник на македонскиот јазик
  7. „шкембе“Дигитален речник на македонскиот јазик
  8. „шкембе“Официјален дигитален речник на македонскиот јазик
  9. „World Tripe Day: Can we fall in love with tripe again?“. BBC. 24 October 2017. Посетено на 20 July 2019.

Надворешни врски уреди