Фердинанд II (Арагон)

крал на Арагон и Шпанија
(Пренасочено од Фернандо Католикот)

Фернандо II Арагонски, познат и како Фернандо Католикот (шпански: Fernando II de Aragón y V de Castilla "el Católico") — крал на Арагон (1479. – 1516.), Сицилија (1468. – 1516.), Неапол (1504. – 1516.), Валенсија, Сардинија и Навара, Гроф на Барселона, крал на Кастиља (1474. - 1504., преку бракот со Изабела I), а потоа и регент на Кастиља во име на своjата ментално болна ќерка Јоана од 1508. до својата смрт.

Фердинанд II
Крал на Арагон, Крал на Кастиља и Леон
Крал на Арагон
На престол20 јануари 1479 - 23 јануари 1516
ПретходникХуан II
НаследникЈована I и Карлос I
Крал на Кастиља
На престол1475-1503
ПретходникЕнрике IV
НаследникЈована и Филип I
СопружникИзабела I Кастиљска
Жена
  • Жермен од Фоа
ДецаИзабела Португалска
Хуан, принц од Астурија
Јована Кастиљска
Марија Арагонска
Катерина Арагонска
ДинастијаДинастија Трастамара
ТаткоХуан II Арагонски
МајкаЈована Енрикез

Заедно со сопругата, кралицата Изабела I Кастиљска, Фердинанд бил успешен владетел кој ги поставил основите на Шпанија како единствена држава и европска и светска сила.

Владеење уреди

 
Свадбен портрет на Фердинанд II Арагонски и Изабела Кастиљска.

Преку бракот со Изабела I создале личен сојуз помеѓу соседните кралства Арагон и Кастиља по што следело обединување на нивните територии и создавање на заедничка држава Шпанија, именувана според античкото римско име Хиспанија, иако заедничката држава формално не била администрирана како единствена, туку како две посебни, сѐ до 18. век.

Фернандо и Изабела ги протерале Маврите од Пиринејскиот Полуостров и ја освоиле нивната територија и последна муслиманска енклава на Европско тло - Гранада во 1492. Истата година, го испратиле Кристофер Колумбо во експедиција кон Новиот Свет. Исто така во 1492. со Указот од Алхамбра ги условиле Евреите да го прифатат христијанството или да ги напуштат Арагон и Кастиља, што довело до голема иселување на стотици илјади Евреи кон Португалија и цела Европа, вклучувајќи ја Македонија по покана на султанот. Во 1494 г. со Договорот од Тордесиљас постигнале спогодба со Португалија за поделба на светот надвор од Европа.

Со цел да го зајакнат католицизмот, во 1478. ја создале шпанската инквизиција, која била под нивна директна власт, за разлика од средновековната која била под контрола на папата.

Фердинанд бил не само вешт политичар, туку и талентиран воен заповедник. И покрај тоа што не бил мошне впечатлив, бил многу шармантен, а поради силната љубов кон ловот, витешките турнири, коцкањето и жените, станал своевидно овоплотување на она што се вика ренесансен владетел. По смртта на Изабела тој се нашол во непријатна положба како бивш крал, а тоа траело до 1506 година, т.е. до смртта на неговиот зет Филип Убавиот. Тогаш Фердинанд се враќа во Кастиља како регент кој ќе владее наместо својата ќерка Јована. Славољубов, но спремен кон компромиси, Фердинанд во Италијанските војни (1511-1513) за Шпанија освојува многу територии на Апенинскиот Полуостров.[1]

Заклучок уреди

Фернандо и Изабела постигнале ефикасен сојуз во текот на владеењето: Шпанија била обединета, териториите проширени, верски обединета со протерувањето на муслиманите и Евреите, основале војска и морнарица која ќе биде основа на освојувањата на светот во следните 150 години, црквата била реформирана. Со сите овие постигнувања, како и со откритијата на нови територии и природни богатства во Новиот Свет, Фердинанд и Изабела ја создале првата светска сила во денешното значење.

Наводи уреди

  1. Историја - сеопфатен визуелен водич - Адам Харт-Дејвис, Скопје 2009