Википедија

Фактологија: Десет причини поради кои погрешно го гледаме светот – и поради кои сè е многу подобро отколку што мислиме

Фактологија: Десет причини поради кои погрешно го гледаме светот – и поради кои сè е многу подобро отколку што мислиме – книга од шведскиот статистичар Ханс Ролинг со неговиот син Ула Рослин и снаата Ана Рослин Ренлунд издадена во 2008 година. Во книгата, Рослинг сугерира дека огромното мнозинство луѓе не се во право за состојбата во светот. Покажува дека неговите испитаници веруваат дека светот е посиромашен, понездрав и поопасен отколку што навистина е, припишувајќи го ова не на случајна грешка, туку на дезинформација.[1][2]

Фактологија: Десет причини поради кои погрешно го гледаме светот – и поради кои сè е многу подобро отколку што мислиме
АвторХанс Рослинг, Ана Рослинг Ренлунд, Ула Рослунг
Изворен насловFactfulness: Ten Reasons We're Wrong About the World – and Why Things Are Better Than You Think
Жанрнефикција
ИздавачТри (на македонски)
Издадена
2020
Медиумпечатен (мек повез)
Страници341
ISBN978-608-230-701-5
WebsiteGapminder: Factfulness (the book)

Рослинг дава предлог светот да се дели на четири нивоа на основа на приходот (наместо како сегашната поделба на развиени и земји во развој) и сугерира десет инстинкти кои нè спречуваат да го видиме стварниот напредок во светот.[3][4]

Бил Гејтс ја навел книгата како една од петте книги кои тој препорачува да се прочитаат летото 2018 година, нудејќи му на секој дипломиран во 2018 година на негово барање да му ја купи.[5]

Резиме уреди

 
(Одлево надесно) Ана Рослинг Ренлунд, Ханс Рослинг и Ула Рослинг дискутираат за нивната книга Фактологија во 2016.

Четири нивоа на приходи уреди

Рослинг ја критикува поделбата на светот на „развиени земји“ и „земји во развој“ нарекувајќи ја застарен поглед. Покажува дека денес повеќето земји се „развиени“, а другите не се како земјите во развој кога поимот стана популарен. Наместо тоа, тој нуди модел со четири категории засновани на приходот по лице (прилагоден за разликите во цена)

  1. Ниво 1: помалку од 2 долари на ден
  2. Ниво 2: 2–8 долари на ден
  3. Ниво 3: 8–32 долари на ден
  4. Ниво 4: 32+ долари на ден

Тој вели дека мнозинството земји се на Ниво 2 или Ниво 3.

Светот станува подобар уреди

Книгата исто така нагласува дека многу луѓе мислат дека светот се влошува, што фактички не е точно. Анкетата на почетокот наведува дека од 10.000 испитаници 80% знаеле помалку за светот од „шимпанзата“, т.е. со случајно погодување би се добил подобар резултат. Тоа, тврдат авторите, покажува дека медиумите систематски ги искривуваат податоците и трендовите и избираат приказни за луѓето да мислат дека светот се влошува.

Но, Кристијан Бергрен, шведски професор по индустриски менаџмент, ги довел во прашање овие тврдења и сугерирал дека самото размислување на Рослинг покажува пристрасност кон полианаизмот. Посебно, Бергрен ги критикувал авторите за потценување на Европската мигрантска криза, влијанието на околината на антропоценот и континуираниот раст на светското население.[6]

Општи начела уреди

Десет општи начела што помагаат да се избегнат прекумерни драматични толкувања [7]
Број Драматичен инстинкт Пример Општо начело Пример
1 Инстинкт на јаз „Барајте го јазот!“ Лоцирајте го мнозинството „Има ли навистина јаз?“
2 Инстинкт на негативизам „Станува полошо!“ Очекувајте лоши вести „Подобрувањето би привлекло ли внимание?“
3 Инстинкт на права линија „Само продолжува!“ Замислете криви линии „Зошто линијата не би се закривила?“
4 Инстинкт на страв „Страшно е!“ Пресметајте го ризикот „Навистина ли е страшно?“
5 Инстинкт на преувеличување „Големо е!“ Проверете го сразмерот „Големо е во однос?“
6 Инстинкт на генерализирање „Сите се исти!“ Проверете ги категориите „Како се различни?“
7 Инстинкт на судбина „Никогаш не се менува!' Забележете ги спорите промени „Нели секогаш споро се менува?“
8 Инстинкт на една перспектива „Ова е решението!“ Користете повеќе алатки „Кои се другите решенија?“
9 Инстинкт на обвинување „Тој е лошиот!“ Воздржете се од критика „Што го овозможи ова?“
10 Инстинкт на итност „Сега или никогаш!“ Правете мали чекори „Може ли да се носат одлуки во од?'

Поврзано уреди

Наводи уреди

  1. ↑ Hardyment, Christina (2018). „Review: Factfulness by Hans Rosling, read by Simon Slater“. The Times.
  2. ↑ Millen, Robbie (2018). „Review: Factfulness: Ten Reasons We're Wrong About the World — and Why Things Are Better Than You Think by Hans Rosling“. The Times.
  3. ↑ Mahadevan-Dasgupta, Uma (2018). „Factfulness review: The miracle of human progress“. The Hindu.
  4. ↑ Brueck, Hilary (April 4, 2018). „The author of one of Bill Gates' favorite books says the world isn't as apocalyptic as you might think - here are five of his top reasons why“. Business Insider. Посетено на October 4, 2018.
  5. ↑ Gates, Bill (May 21, 2018). „5 books worth reading this summer“. Посетено на October 4, 2018.
  6. ↑ Berggren, Christian. (2018). Good Things on the Rise: The One-Sided Worldview of Hans Rosling. Translation of an essay published in Kvartal, Sept. 20, 2018 https://kvartal.se/artiklar/bra-saker-pa-uppgang-roslings-varldsbild-ar-ensidigt-positiv/. 2018.
  7. ↑ Factfulness, Фондација Гепмајндер (посетено на 15 ноември 2020).
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Фактологија:_Десет_причини_поради_кои_погрешно_го_гледаме_светот_–_и_поради_кои_сè_е_многу_подобро_отколку_што_мислиме&oldid=4497216“