Трици[1][2] — надворешни тврди слоеви на житарките. Се состојат од алеврон и перикарп. Пченкарните трици го вклучуваат и педицелот.[3] Заедно со никулците, триците се составен дел на целите зрна, и често се произведува како нуспроизвод при мелењето во производството на рафинирани житарки.

Пченично јадро и макронутриенти

Триците се присутни во житарките, вклучително ориз, пченка, пченица, овес, јачмен, ’рж и просо. Триците не се исто што и плевата, која е погруб лушпест материјал што го опкружува зрното, но не е дел од самото зрно, и кој е несварлив за луѓето.[4]

Состав уреди

Триците се особено богати со прехранбени влакна и есенцијални масни киселини и содржат значителни количини на скроб, белковини, витамини и минерали во исхраната. Исто така е извор на фитинска киселина, антинутриент кој ја спречува апсорпцијата на хранливи материи.

Високата содржина на масло во триците ги прави предмет на застојаност, една од причините што често се одвојува од зрното пред складирање или понатамошна обработка. Триците често се топлински обработени за да се зголеми нивната долговечност.

Хранливи материи (%) Пченица ’Рж Овес Ориз Јачмен
Јаглехидрати (со исклучок на скроб) 45–50 50–70 16–34 18–23 70–80
Скроб 13–18 12–15 18–45 18–30 8–11
Белковини 15–18 8–9 13–20 15–18 11–15
Масти 4–5 4–5 6–11 18–23 1–2

Оризови трици уреди

Оризовите трици се нуспроизвод на процесот на мелење ориз (претворање на кафеав ориз во бел ориз ), и содржи различни антиоксиданси. Голем дел од оризовите трици содржи 12%-13% масло и многу несапунифицирани компоненти (4,3%).[се бара извор] Овој дел содржи токотриеноли (форма на витамин Е), гама-оризанол и бета-ситостерол; сите овие состојки може да придонесат за намалување на плазматските нивоа на различните параметри на липидниот профил. Оризовите трици содржат и високо ниво на прехранбени влакна (бета-гликан, пектин). Исто така, содржи ферулична киселина, која исто така е компонента на структурата на неодрвени клеточни ѕидови. Сепак, некои истражувања сугерираат дека има нивоа на неоргански арсен присутен во оризовите трици. Една студија покажала дека нивоата се 20% повисоки отколку во загадена вода за пиење.[5]

Употреба уреди

 
Оризови трици
 
Пченични трици
 
Овесни трици

Триците често се користат за збогатување на леб (особено мафини) и житарки за појадок, особено во корист на оние кои сакаат да го зголемат внесот на прехранбени влакна. Триците може да се користат и за закиселување (нуказуке) како во јапонското цукемоно.

Оризовите трици се лепат на површината на комерцијалните ледени блокови за да се спречи нивното топење[се бара извор]. Маслото од трици може да се екстрахира и само по себе за индустриски цели (како во индустријата за бои) или како масло за готвење, како што е маслото од оризови трици.

Пченичните трици се корисни како храна за живина и друг добиток, како дел од урамнотежена исхрана со друга храна.

Било откриено дека триците се најуспешното средство за спречување на голтки од ТВ-програмата на Би-Би-Си, Gardeners' World. Тоа е вообичаен супстрат и извор на храна што се користи за инсекти за хранење, како што се црви и восочни црви. Пченични трици, исто така, се користат за потемнување на кожа барем од 16 век.[6]

Пиво уреди

Џорџ Вашингтон имал рецепт за пиво кое вклучува трици, хмељ и меласа.[7]

Истражување уреди

Како и при консумирањето на житни влакна и цели зрна, триците се под прелиминарно истражување за потенцијалот да ја подобри исхраната и да влијае на хроничните болести.[8][9]

Стабилност уреди

Вообичаена практика е да се изврши топлинска обработка на триците со намера да се забави несаканата застојаност. Меѓутоа, една многу детална студија од 2003 година за топлинска обработка на овесни трици открила сложена шема со која сè поинтензивната топлинска обработка го намалува развојот на хидролитичка граничност и горчина со текот на времето, но ја зголемува оксидативната граничност. Авторите препорачале дека топлинската обработка треба да биде доволна за да се постигне селективна онеспособување на липазата, но не толку за да ги направи поларните липиди оксидирачки при продолжено складирање.[10]

Поврзано уреди

Наводи уреди

  1. „трици“Дигитален речник на македонскиот јазик
  2. „трици“Официјален дигитален речник на македонскиот јазик
  3. Corn Chemistry and Technology Watson and Ramstad 1987 p. 69
  4. Catsberg, C. M. E. (1990). Food Handbook. Dordrecht: Springer Netherlands. doi:10.1007/978-94-009-0445-3_15. ISBN 978-94-009-0445-3. "chaff, which is indigestible for humans"
  5. „Inorganic Arsenic in Rice Bran and Its Products Are an Order of Magnitude Higher than in Bulk Grain - Environmental Science & Technology (ACS Publications)“. Pubs.acs.org. 21 August 2008. Посетено на 9 February 2010.
  6. Rossetti, Gioanventura (1969). the plictho. Massachusetts: The Massachusetts Institute of Technology. стр. 159–160. ISBN 978-0262180306.
  7. George Washington (1757), „Recipe for Small Beer“, George Washington Papers. Mount Vernon Ladies' Association.
  8. Barrett EM, Batterham MJ, Ray S, Beck EJ. (2019). „Whole grain, bran and cereal fibre consumption and CVD: a systematic review“. British Journal of Nutrition. 121 (8): 914–937. doi:10.1017/S000711451900031X. PMID 30761962.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
  9. Jefferson, A., & Adolphus, K. (2020). „The Effects of Increasing Intake of Intact Wheat Fibre or Wheat Bran on Gut Microbiota Diversity: A Systematic Review“. Proceedings of the Nutrition Society. 79 (OCE2): E531. doi:10.1017/S0029665120004802.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
  10. Lehtinen, Pekka; Kiiliäinen, Katja; Lehtomäki, Ilkka; Laakso, Simo (2003). „Effect of Heat Treatment on Lipid Stability in Processed Oats“. Journal of Cereal Science. 37 (2): 215–221. doi:10.1006/jcrs.2002.0496. ISSN 0733-5210. See figure 1 in particular