Транслација (геометрија)
Во геометријата, транслација на една фигура за даден вектор е паралелно поместување на фигурата така што секоја точка од фигурата се поместува за векторот (види анимацијата).[1]
Основна поставка: При транслација, фигурата не е ротирана, не е превртена, и не е растегната. Само се лизга паралелно.[2]
Означување и пресметување
уредиЧестопати трансформацијата транслација за вектор v се означува со: Tv.
Во рамнина: нека F е множеството на сите точки на една геометриска фигура, a нека v е вектор со почетна точка P=(xp,yp) и крајна точка Q=(xq,yq).
Го формираме соодветниот полупречник-вектор rv на v, т.е. r е вектор со почетна точка (0,0) и крајна точка R=Q-P:
- каде што и , т.е. крајната точка на r e .
Тогаш:
- .
Пример: Нека F е триаголникот со темињата A=(2,0), B=(6,-2), C=(4,3) и v нека е векторот со почетна точка P=(1,4) и крајна точка Q=(4,8). Тогаш
- , и е триаголникот со темињата: A'=(2,0)+(3,4)=(5,4), B'=(6,-2)+(3,4)=(9,2), C'=(4,3)+(3,4)=(7,7) (види слика).
Особини на транслација
уредиТранслација како трансформацијата ги има следните особини:[3]
- Транслација е т.н. крута трансформација, т.е. по транслација, фигурата останува со иста големина и образ. Другите две крути трансформации се ротација и рефлексија.
- Tранслацијата на една геометриска фигура и самата фигура се складни фигури.
- По транслација, сите должини (растојанија) на фигурата остануваат непроменети, т.е. транслација е изометрија.
- По транслација, сите агли на фигурата остануваат непроменети.
- По транслација, ориентацијата на фигурата не е променета. На пример, доколку темињата на еден многуаголник се означени во правецот на часовникот, тогаш темињата на неговата транслација остануваат во правецот на часовникот.
- По транслација, паралелни прави сè уште се паралелни и соодветните страни (отсечки) на една фигура и нејзината транслација се паралелни.
- Две последователни транслации се повторно транслација: TuTv=Tu+v.
- Транслацијата е комутативна трансформација, т.е. TuTv=TvTu.
- Инверзната транслација на Тv е Т-v каде што -v е вектор со истата должина и правец како v, а обратна насока, т.е. Тv+Т-v=Т0 (нема поместување).
Обопштување
уредиНека v е вектор во Евклидов простор ℝn, a r нека е соодветниот полупречник-вектор со крајната точка R.
- Транслација на ℝn за v може да се разгледа како поместување на координатниот почеток во точката R.
- На пример, за n=3, ако A е произволна точка, Тv(A)=A+R. Ова важи и за A=(0,0,0) така што Тv((0,0,0))=R.
Претставување на транслација со матрици
уредиСекоја транслација Tv за вектор v може да се претстави со т.н. транслациона матрица.
Множење на матрица со матрица-од-точка секогаш ја пресликува координатниот почеток во координатниот почеток. Меѓутоа, има стандарден начин како да се избегне ова.[4]
Нека v е вектор во Евклидов простор ℝ3, a r=<rx,ry,rz> нека е соодветниот полупречник-вектор. Ја формираме 4х4 транслациона матрица:
Потоа, нека A=(ax,ay,az) е произволна точка. Формираме проширена матрица-од-точка, односно 4х1 матрица:
Тогаш:
Значи, (како што треба) имаме:
Наводи
уреди- ↑ Clapham, C.; Nicholson, J. (2009). „Oxford Concise Dictionary of Mathematics, "Translation"“ (PDF) (англиски). Addison-Wesley. стр. 787. Посетено на 1 септември 2013.
- ↑ „Translate“ (англиски). Math Open Reference. 2009. Посетено на 1 септември 2013. интерактивен
- ↑ Bogomolny, A. (2010). „Translation Transform“ (англиски). Cut-the-Knot. Посетено на 1 септември 2013. интерактивeн
- ↑ Richard, Paul (1981). Robot manipulators: mathematics, programming, and control: the computer control of robot manipulators. MIT Press, Cambridge, MA. ISBN 978-0262160827.
Поврзани теми
уредиНадворешни врски
уреди- Стојановска, Л. (2013). „Транслација“. Архивирано од изворникот на 2012-04-26. Посетено на 1 септември 2013. интерактивен
- Geogebra Institute и Институт за Геогебра на МКД (превод) (2013). „Геогебра наредба: Транслација“. Архивирано од изворникот на 2011-11-13. Посетено на 1 септември 2013.
- Geogebra Institute и Институт за Геогебра на МКД (превод) (2013). „Геогебра алатка: Транслација на објект за вектор“. Архивирано од изворникот на 2015-10-23. Посетено на 1 септември 2013.
- Arnold, Lance (2013). „Rigid Motion in the Plane“ (PDF) (англиски). Посетено на 1 септември 2013.[мртва врска]
- Zuidema, M. (2013). „Rigid Motion in the Plane“ (англиски). GeoGebraTube. Посетено на 1 септември 2013.[мртва врска] интерактивен