Википедија

Тетоважа

Тетоважата — форма на модификација на телото изработена со вметнување на мастило за тетоважа, бои и/или пигменти во дермисот на кожата за да се формира дизајн. Тетоважите можат да бидат трајни или привремени. Уметниците за тетоважи ги создаваат овие дизајни користејќи неколку процеси и техники за тетовирање, вклучувајќи традиционални тетоважи со рачно тапкање и модерни машини за тетовирање. Историјата на тетовирањето датира од неолитот, практикувана низ светот од многу култури, а симболиката и влијанието на тетоважите се разликуваат во различни места и култури.

Кратко видео снимено за време на правење тетоважа. Нитрилни ракавици се користат за време на процесот за да се избегнат инфекции додека се перфорира кожата.
Подлактица на морнар истетовирана со цртеж на сидро обвиткано со јаже.
Пример за дизајн на тетоважа
Тетовирање на женско стапало

Тетоважите може да бидат декоративни (без специфично значење), симболични (со специфично значење за оној што ги носи), сликовити (приказ на одредена личност или предмет) или текстуални (зборови или пиктографи од пишани јазици). Многу тетоважи служат како обреди на премин, ознаки на статус и чин, симболи на религиозна и духовна посветеност, украси за храброст, знаци на плодност, заклетва на љубов, амајлии и талисмани, заштита и како казна, како знаци на отпадници, робови и осудените лица. Опширните декоративни тетоважи, исто така, биле дел од работата на изведувачите како што се тетовираните дами.

Иако уметноста на тетоважи постоела барем откако првата позната тетовирана личност, , живеела околу 3330 година п.н.е., начинот на кој општеството ги перципира тетоважите се разликувал неизмерно низ историјата. Во 20 век, уметноста на тетоважи низ поголемиот дел од светот била поврзана со ограничен избор на специфични „груби“ начини на живот, особено морнари и затвореници. Денес луѓето избираат да бидат тетовирани од уметнички, козметички, сентиментални/меморијални, религиозни и духовни причини или да ја симболизираат нивната припадност или идентификација со одредени групи, вклучувајќи криминални банди (види криминални тетоважи) или одредена етничка група. Тетоважите може да покажат како личноста се чувствува за роднина (најчесто родител или дете) или за неповрзана личност.[1]

Тетоважите може да се користат и за функционални цели, како што се идентификација, трајна шминка и медицински цели.

Терминологија

уреди

Зборот тетоважа во 18 век е заемка од самоанскиот збор tatau, што значи „да удри“,[2][3] од праоеканскиот sau₃ што се однесува на плешка од летечка лисица што се користи како инструмент за процесот на тетовирање.[4] Оксфордскиот англиски речник ја дава етимологијата на зборот тетоважа како „Во 18 век. tattaow, tattow. Од полинезиски (самоански, тахитски, тонгански, итн.) tatau. На маркиски tatu." Пред практикувањето на полинезискиот збор, дејноста на тетовирање била опишана на западот како сликање,боење или нанесување на лузни.[5]

Етимологијата на терминот за модификација на телото не треба да се меша со потеклото на зборот за воениот удар на тапани или изведба. Во овој случај, англискиот збор tattoo е изведен од холандскиот збор taptoe.[6]

Дизајните на тетоважи заштитени со авторски права кои се масовно произведени и испратени до уметници за тетоважи се познати како „флеш“.[7] Флеш листовите се видно прикажани во многу салони за тетоважи со цел да им обезбедат инспирација и готови слики од тетоважи на клиентите.

Јапонскиот збор ирезуми значи „вметнување мастило“ и може да значи тетоважи со употреба на тебори, традиционален јапонски рачен метод, западен стил со машина за тетовирање или кој било метод на тетовирање со вметнување мастило. Најчестиот збор што се користи за традиционални јапонски дизајни на тетоважи е хоримоно.[8] Јапонците може да го користат западна тетоважа како заемка што значи сите нејапонски стилови на тетовирање.

Британскиот антрополог Линг Рот во 1900 година опишал четири методи за обележување на кожата и предложил тие да се разликуваат под имињата „тату“, „моко“, „цикатрикс“ и „келоид“.[9] Првиот метод е со боцкање што ја остава кожата мазна, на места вклучувајќи ги и Пацифичките острови. Вториот метод е тетоважа во комбинација со длето за да се остават бразди во кожата, како што се наоѓаат на места вклучувајќи го и Нов Зеланд. Третиот е скарификација со помош на нож или длето што се наоѓа на места вклучувајќи ја и Западна Африка. Четвртата и последна е скарификација со иритација и повторно отворање на претходно постоечка рана и повторно скарификација за да се формира подигната лузна како што се наоѓа на места вклучувајќи ја Тасманија, Австралија, Меланезија и Централна Африка.[10]

Видови

уреди
 
Шпански приказ на тетоважите (патик) на Висајанските Пиндадос („насликаните“) на Филипините во боксерскиот кодекс (ок. 1590), еден од најраните прикази на домородните австронезиски тетоважи од европски истражувачи.

Американската академија за дерматологија препознава пет типа на тетоважи: трауматски тетоважи кои произлегуваат од повреди, како што е асфалтот од повреди на патот; аматерски тетоважи; професионални тетоважи, двете преку традиционални методи и модерни машини за тетовирање; козметички тетоважи, познати и како „трајна шминка“; и медицински тетоважи.[11]

Трауматски тетоважи

уреди

Трауматска тетоважа се јавува кога супстанца како асфалт или барут се нанесуваат во раната како резултат на некаква несреќа или траума.[12] Кога ова вклучува јаглерод, дерматолозите може да ја наречат ознаката јаглеродна дамка наместо тетоважа.[13]:47Рударите за јаглен би можеле да развијат карактеристични ознаки поради навлегувањето на јагленов прав во нивните рани.[14] Тие се особено тешко да се отстранат бидејќи имаат тенденција да се шират низ неколку слоеви на кожата, а лузни или трајна промена на бојата може да бидат речиси неизбежни во зависност од локацијата. Тетоважа со амалгам е кога честичките од амалгам се имплантираат во меките ткива на устата, обично непцата, за време на поставување или отстранување на забното полнење.[15] Друг пример за такви случајни тетоважи е резултат на намерно или случајно прободување со молив или пенкало, оставајќи графит или мастило под кожата.

Идентификација

уреди

Присилно тетовирање за идентификација

уреди
 
Тетоважа за идентификација на преживеан од концентрациониот логор Аушвиц.

Добро познат пример е нацистичката практика на насилно тетовирање на затворениците во концентрациониот логор со идентификациски броеви за време на Холокаустот како дел од нацистичкиот системот за идентификација , кој започнал од есента 1941 година.[16] СС ја вовел практиката во концентрациониот логор Аушвиц со цел да се идентификуваат телата на регистрираните затвореници во концентрационите логори. За време на регистрацијата, чуварите го тетовирале секој затвореник со број, обично на левата подлактица, но понекогаш и на градите[17] или стомакот.[18] Од нацистичките концентрациони логори, само Аушвиц ставал тетоважи на затворениците.[19] Затворениците пронајдени со тетоважи во концентрациониот логор Маутхаузен[17] и концентрациониот логор Бухенвалд[18] по ослободувањето, веројатно биле претходно транспортирани од Аушвиц со марш на смртта. Тетоважата била бројот на логорот на затворениците, понекогаш со додаден посебен симбол: некои Евреи имале триаголник, а ромскиот јазик ја имал буквата „Z“ (од германски Zigeuner за „Циган“). Во мај 1944 година, Евреите ги добиле буквите „А“ или „Б“ за да означат одредена серија броеви.

Уште во Џоу, кинеските власти користеле тетоважи на лицето како казна за одредени злосторства или за обележување на затвореници или робови.

За време на Римската империја, гладијаторите и робовите биле тетовирани: извезените робови биле тетовирани со зборовите „платен данок“, а вообичаена практика била да се тетовира „бегалец“ (означен со буквите „ФУГ“) на челата на робовите во бегство.[20] Поради библиските стриктури против практиката,[21] императорот Константин I забранил тетовирање на лицето околу 330 година од н.е., а Вториот собор во Никеја ги забранил сите ознаки на телото како паганска практика во 787 година во н.е..[22]

Во кривичните истраги

уреди

Овие ознаки потенцијално можат да обезбедат мноштво информации за поединец. Едноставните визуелни прегледи, како и понапредните технологии за дигитално препознавање, се користат за да помогнат во идентификувањето или обезбедувањето индиции за осомничените или жртвите на злосторствата.[23]

Постмортална идентификација

уреди
 
Тетоважа со ознака на дезертер од британската армија; кожата отстранета по смртта.

Тетоважите понекогаш ги користат форензичарите за да им помогнат да идентификуваат изгорени, гнили или осакатени тела. Бидејќи пигментот на тетоважата лежи длабоко во кожата, тетоважите не се уништуваат лесно дури и кога кожата е изгорена.[24]

Идентификација на животни

уреди

Домашните миленичиња, изложбените животни, чистокрвните коњи и добитокот понекогаш се тетовираат со знаци за идентификација на животните. Тетоважите на ушите се метод за идентификација на говедско месо.[25] Тетовирањето со „ознака за шлаканица“ на рамото или на увото е стандарден метод за идентификација во комерцијалното свињарство. Брендирањето се користи од слични причини и често се изведува без анестезија, но се разликува од тетовирањето бидејќи во текот на процесот не се вметнува мастило или боја, а ознаката наместо тоа е предизвикана од трајни лузни на кожата.[26] Домашните кучиња и мачки понекогаш се тетовираат со сериски број (обично во увото или на внатрешната страна на бутот) преку кој може да се идентификуваат нивните сопственици. Сепак, употребата на микрочип стана сè попопуларен избор и од 2016 година е законски услов за сите 8,5 милиони домашни кучиња во ОК.[27] Во Австралија, кастрираните мачки и кучиња се обележани со тетоважа на внатрешната страна на увото.[28]

Козметички

уреди
 
Тетовирана шминка за усни

Трајна шминка е употреба на тетоважи за да се создадат долготрајни веѓи, усни, очи (траен ајлајнер), па дури и дефиниција на бенки. Природните бои се користат за имитирање на веѓите и пегите, додека разновидни пигменти за усни и молив за очи за изглед сличен на традиционалната шминка.[29]

Растечки тренд во САД и ОК е да се постават уметнички тетоважи над хируршките лузни од мастектомија. „Повеќе жени избираат да не се реконструираат по мастектомија... Тетоважата со мастектомија или тетоважата со ареола ќе стане само уште една опција за пациентите по рак и вистински личен начин за враќање на контролата врз телата по рак...“[30] Сепак, тетовирањето на брадавиците на реконструирани гради останува многу барано.[31]

Медицински

уреди
 
Медицинска тетоважа: крвна група

Медицинските тетоважи се користат за да се осигура дека инструментите се правилно лоцирани за повторна примена на радиотерапија и за ареолата во некои форми на реконструкција на градите. Тетовирањето исто така се користело за да се пренесат медицински информации за носителот (на пр. крвна група, здравствена состојба итн.). Пациентите со Алцхајмер можат да бидат истетовирани со нивните имиња, па може лесно да се

идентификуваат доколку исчезнат.[32] Дополнително, тетоважите се користат во тонови на кожата за покривање на витилиго, нарушување на пигментацијата на кожата.[33]

СС тетоважите од крвната група (германски: Blutgruppentätowierung) ги носеле членовите на Вафен-СС во нацистичка Германија за време на Втората светска војна за да ја идентификуваат крвната група на поединецот. По војната, тетоважата била сфатена како prima facie, ако не и совршен доказ дека е дел од Вафен-СС, што довело до потенцијално апсење и кривично гонење. Ова довело до тоа голем број поранешни Вафен-СС да си пукаат низ раката со пиштол, отстранувајќи ја тетоважата и оставајќи лузни како оние што произлегуваат од инокулација од сипаници, што го прави отстранувањето помалку очигледно.[34]

Тетоважите веројатно биле користени и во античката медицина како дел од третманите на пациентите. Во 1898 година, Даниел Фуке, лекар, напишал статија за практиките на „медицинско тетовирање“ во Стар Египет, во која ги опишува тетовираните ознаки на женските мумии пронајдени на локацијата Деир ел-Бахари. Тој шпекулирал дека тетоважите и другите скарификации забележани на телата можеби служеле за медицинска или терапевтска цел: „Испитувањето на овие лузни, некои бели, други сини, не остава сомнеж дека тие, во суштина, не се украс, туку воспоставен третман за состојба на карлицата, многу веројатно хроничен карличен перитонитис."[35]

Ледениот човек Еци имал вкупно 61 тетоважи, кои можеби биле форма на акупунктура што се користи за ублажување на болката.[36] Радиолошкото испитување на коските на Еци покажало „дегенерација предизвикана од возраста или напрегање“ што одговара на многу тетовирани области, вклучувајќи остеохондроза и лесна спондилоза во лумбалниот 'рбет и дегенерација во коленото и особено во зглобовите на глуждот.[37] Ако е така, ова е најмалку 2.000 години пред претходно познатата најрана употреба на акупунктурата во Кина (ок. 100 години во н.е.).

Историја

уреди
 
Ванг-од, последната мамбабаток (традиционален Калинга yметник за тетоважи) од Калинга на Филипините, изведувајќи традиционална батек тетоважа.

Зачуваните тетоважи на антички мумифицирани човечки остатоци откриваат дека тетовирањето се практикува низ целиот свет илјадници години.[38] Во 2015 година, научната повторна проценка на возраста на двете најстари познати тетовирани мумии го идентификувала Еци како најстар пример познат тогаш. Ова тело, со 61 тетоважи, било пронајдено вградено во ледниот мраз на Алпите и датирано во 3250 година п.н.е.[38][39] Во 2018 година, најстарите фигуративни тетоважи во светот биле откриени на две мумии од Египет, датирани помеѓу 3351 и 3017 година п.н.е.[40]

Античкото тетовирање најшироко се практикувало кај австронезискиот народ. Тоа било една од раните технологии развиени од прото-австронезијците во Тајван и крајбрежната Јужна Кина пред најмалку 1500 п.н.е., пред австронезиското проширување на островите на Индо-Пацификот.[41][42] Можеби првично било поврзано со лов на глава.[43] Традициите на тетовирање, вклучително и тетовирањето на лицето, може да се најдат кај сите австронезиски подгрупи, вклучувајќи ги тајванските домородни народи, островјаните Југоисточна Азија, Микронезијците, Полинезијците и Малгашините.

Древните традиции на тетовирање исто така се документирани меѓу Папуанците и Меланезијците, со нивната употреба на карактеристични пирсови за кожа од опсидијан. Некои археолошки локалитети со овие средства се поврзани со австронезиската миграција во Папуа Нова Гвинеја и Меланезија. Но, другите локации се постари од австронезиската експанзија, датирани од околу 1650 до 2000 година п.н.е., што сугерира дека постоела традиција на тетовирање во регионот.[42]

Меѓу другите етнолингвистички групи, тетовирањето се практикувало и кај народот Аину во Јапонија; некои Австроазијци од Индокина ; Берберски жени од Тамазга (Северна Африка);[44] народот Јоруба, Фулани и Хауса од Нигерија;[45] Индијанци од предколумбиската Америка;[46] и Пикти од железното време во Британија.[47]

Кина

уреди
 
Јуе („варвар“) статуа на тетовиран човек со кратка коса од пара-австронезиските култури на јужна Кина, од провинцискиот музеј Жеџијанг

Гробиштата низ Таримската котлина (Ксинџијанг, западна Кина), вклучувајќи ги местата Кавригул, Јангаи, Шенѓиндијан, Загунлук и Кизилчока откриле неколку тетовирани мумии со западноазиски/индоевропски физички особини и културни материјали. Овие датираат помеѓу 2100 и 550 п.н.е.[48]

Во античка Кина, тетоважите се сметале за варварска практика поврзана со народите Јуе од југоисточна и јужна Кина. Тетоважите честопати биле споменувани во литературата на кои се прикажани бандити и народни херои. Доцна се до династијата Чјинг, вообичаена практика била да се тетовираат знаци како што се 囚(„Затвореник“) на лицата на осудените криминалци. Иако релативно ретки во повеќето периоди од кинеската историја, робовите понекогаш биле означени за да покажат сопственост.

Сепак, се чини дека тетоважите останале дел од јужната култура. Марко Поло напишал за Куанжу:„Многумина доаѓаат овде од Горна Индија за да им ги обојат телата со иглата на начин што го опишавме на друго место, бидејќи има многу вешти во овој занает во градот“. Најмалку три од главните ликови – Лу Жишен, Ши Џин (史進) и Јан Чинг (燕青) – во класичниот роман Водена маргина се опишани како со тетоважи кои го покриваат речиси целото нивно тело. Ву Сонг бил осуден на тетоважа на лицето што го опишува неговото злосторство откако го убил Кси Менкинг (西門慶) за да му се одмазди на својот брат. Покрај тоа, кинеската легенда тврди дека мајката на Јуе Феи (познат генерал на Сонг) ги истетовирала зборовите „Одплатете ја земјата со чиста лојалност“ (精忠報國, Џинг џонг бао гуо) на грбот на нејзиниот син пред тој да замине да се приклучи на војската.

Европа

уреди
 
Џиоло (вистинско име Џеоли) од Миангас, кој станал роб во Минданао и бил купен од страна на Англичанецот Вилијам Дампиер заедно со мајката на Џеоли, која починала на море. Џеоли бил изложен во Лондон во човечка зоолошка градина во 1691 година пред големи толпи, додека не умрел од сипаници три месеци подоцна. За целото време додека бил изложен, Дампиер стекнал големо богатство.[49][50][51][52]

Во 1566 година, француските морнари киднапирале жена Инуити и нејзиното дете во денешен Лабрадор и ја донеле во градот Антверпен во денешна Белгија. Мајката била истетовирана додека детето било без ознака. Во Антверпен, тие двајца биле изложени во локална таверна барем до 1567 година, а во градот биле дистрибуирани рачни флаери кои го промовирале настанот. Во 1577 година, англискиот гусар Мартин Фробишер заробил двајца Инуити и ги вратил во Англија на изложба. Еден од Инуитите била тетовирана жена од островот Бафин, која била илустрирана од англискиот картограф Џон Вајт.[53]

Во 1691 година, Вилијам Дампиер донел во Лондон Филипинец по име Џеоли или Џиоло од островот Минданао (Филипини) кој имал тетовирано тело. Дампиер го изложил Џеоли во човечка зоолошка градина за да заработи богатство и лажно го означил како „принц“ за да привлече големи толпи. За време на изложбата, Џеоли сè уште тагувал по својата мајка, која Дампиер, исто така, ја поробил и умрела на море за време на нивниот пат назад во Европа. Дампиер тврдел дека се дружел со Џеоли, но со намера да заработи пари, продолжил да го искористува својот „пријател“ изложувајќи го во човечка зоолошка градина, каде што Џеоли починала три месеци подоцна. Мртвото тело на Џеоли потоа беше одрано, а неговото тело без кожа била отстрането, додека тетовираната кожа била продадена и изложена во Оксфорд.[54]

 
Портрет на Омаи, тетовиран Раиатец, кој вил вратен во Европа од стран накапетанот Џејмс Кук.

Вообичаено се смета дека модерната популарност на тетовирањето потекнува од трите патувања на капетанот Џејмс Кук до Јужниот Пацифик кон крајот на 18 век. Секако, патувањата на Кук и ширењето на текстовите и сликите од нив довеле до поголема свест за тетовирањето (и, како што е наведено погоре, го увезле зборот „tattow“ во западните јазици).[55] На првото патување на Кук во 1768 година, неговиот научен офицер и ботаничар за експедиција, Сер Џозеф Бенкс, како и уметникот Сиднеј Паркинсон и многу други членови на екипажот, се вратиле во Англија со голем интерес за тетоважите, а Бенкс опширно пишувал за нив[56] и се верува дека Паркинсон самиот се тетовирал на Тахити.[57] Бенкс бил високо ценет член на англиската аристократија, кој ја стекнал својата позиција кофинансирајќи ја експедицијата заедно со Кук со десет илјади фунти, многу голема сума во тоа време. За возврат, Кук го вратил со себе тетовираниот Раиатец, Омаи, кого го претставил на кралот Џорџ и на англискиот суд. На последователните патувања, други членови на екипажот, од офицери, како што е Американецот Џон Ледјард, до обични морнари, биле тетовирани.[58]

Првиот документиран професионален тетоважист во Британија бил Сатерленд Мекдоналд, кој работел во салон во Лондон, почнувајќи од 1894 година.[59] Во Британија, тетовирањето сè уште било во голема мера поврзано со морнарите[60] и со пониската, па дури и криминалната класа,[61] но до 1870-тите станало мода меѓу некои членови на повисоките класи, вклучувајќи ги и членовите на кралското семејство,[5][62] и во неговата подобрена форма можело да биде скап[63] и понекогаш болен процес.[64] Забележана класна поделба за прифатливоста на практиката продолжила некое време во Британија.[65]

Северна Америка

уреди

Многу домородни народи од Северна Америка практикуваат тетовирање.[66] Европските истражувачи и трговци кои се сретнале со домородните Американци ги забележале овие тетоважи и пишувале за нив, а неколку Европејци избрале да бидат тетовирани од Индијанци.[67]

Погледнете ја историјата на тетовирањето во Северна Америка.

До времето на американската револуција, тетоважите веќе биле вообичаени меѓу американските морнари (види морнарски тетоважи).[68] Тетоважите биле наведени во заштитните документи, сертификат за идентитет издаден за да се спречи присилно регрутирање во британската кралска морнарица.[68] Бидејќи документите за заштита биле доказ за американско државјанство, црните морнари ги користеле за да покажат дека се слободни луѓе.[69]

 
Фотографија од морнар кој бил тетовиран од својот колега морнар на бродот УСС Њу Џерси во 1944 година.

Првата регистрирана професионална продавница за тетоважи во САД била основана во раните 1870-ти од германскиот имигрант, Мартин Хилдебрант.[70][71] Тој служел како војник на Унијата во Граѓанската војна и истетовирал многу други војници.[71]

Набргу по Граѓанската војна, тетоважите станале модерни кај младите од високата класа.[72] Овој тренд траел до почетокот на Првата светска војна. Пронајдокот на електричната машина за тетоважи предизвикал пад на популарноста на тетоважите меѓу богатите. Машината ја направила процедурата на тетовирање многу полесна и поевтина, со што го елиминирала статусениот симбол на тетоважите што претходно ги имале, бидејќи тие сега станале достапни за сите социо-економски класи. Статусниот симбол на тетоважата се префрлила од претставување на богатство во знак што обично се гледа кај бунтовниците и криминалците. И покрај оваа промена, тетоважите останаа популарни меѓу војниците, традиција која продолжува и денес.

Во 1975 година, имало само 40 уметници за тетоважи во САД; во 1980 година, имало повеќе од 5.000 самопрогласени уметници за тетоважи,[73] кои се појавиле како одговор на ненадејната побарувачка.[74]

Направени се многу студии за тетовираната популација и за гледиштето на општеството за тетоважите. Во јуни 2006 година, списанието на Американската академија за дерматологија ги објавила резултатите од телефонското истражување од 2004 година: покажало дека 36% од Американците на возраст од 18-29 години, 24% од оние 30-40 и 15% од оние 41-51 имале тетоважа.[75] Во септември 2006 година, Истражувачкиот центар Пју спровел телефонско истражување кое покажало дека 36% од Американците на возраст од 18-25 години, 40% од оние 26-40 и 10% од оние 41-64 имале тетоважа. Тие заклучија дека генерацијата X и Millennials се изразуваат преку нивниот изглед, а тетоважите се популарна форма на самоизразување.[76] Во јануари 2008 година, истражувањето спроведено на интернет од страна на Харис Интерактив проценил дека 14% од сите возрасни луѓе во Соединетите Држави имаат тетоважа, малку помалку од 2003 година, кога 16% имале тетоважа. Меѓу возрасните групи, 9% од оние на возраст од 18-24, 32% од оние 25-29, 25% од оние 30-39 и 12% од оние 40-49 имаат тетоважи, како и 8% од оние 50-64 години. Мажите имаат малку поголема веројатност да имаат тетоважа отколку жените.

Од 1970-тите, тетоважите станале главен дел од западната мода, вообичаени и за мажи и за жени, и меѓу сите економски класи[77] и за возрасни групи од подоцнежните тинејџерски години до средната возраст. За многу млади Американци, тетоважата добила дефинитивно поинакво значење отколку за претходните генерации. Тетоважата претрпе „драматично редефинирање“ и се префрлиле од форма на девијација во прифатлива форма на изразување.[78]

Од 1 ноември 2006 година, Оклахома станала последната држава што го легализирала тетовирањето, бидејќи го забранила од 1963 година.[79]

Австралија

уреди

Скарификација се практикувало нашироко меѓу домородните народи во Австралија, сега речиси само практикувано во делови од Арнемската земја. Секоја „намерно поставена лузна раскажува приказна за болка, издржливост, идентитет, статус, убавина, храброст или тага“.[80]

Barramoyokjarlukkugarr walang bolhminy сега bolitj. Го ставаат на раната, а потоа се појавува како украсна лузна. (Боб Бурувал, Рембарнга, Арнем Ленд)[80]

 
Фред Харис, студио за тетоважи, Сиднеј, 1937 година

Европската историја на употребата на тетоважите во Австралија е дека брендирањето го користеле европските власти за обележување на криминалци во текот на седумнаесеттиот и осумнаесеттиот век.[81] Оваа практика ја користеле и британските власти за да ги одбележат армиските дезертери и воениот персонал на воениот суд во Австралија. Во деветнаесеттиот век Австралија тетоважите генерално биле резултат на лични, а не на официјални одлуки, но британските власти почнале да нанесуваат тетоважи заедно со лузни и други телесни ознаки за да ги брендираат и управуваат осудените доделени за транспорт.[51] Се чини дека практиката на тетовирање била главно некомерцијално претпријатие за време на периодот на осудениците во Австралија. На пример, Џејмс Рос во Алманахот Хобарт од 1833 година опишува како осудениците на бродот најчесто поминувале време тетовирајќи се со барут.[51] Од студијата на 10.180 досиеја на осуденици кои биле пренесени во тогашната земја на Ван Димен (сега Тасманија) помеѓу 1823 и 1853 година, околу 37% од сите мажи и околу 15% од сите жени пристигнале со тетоважи, што ја прави Австралија во тоа време најмногу тетовирана земја од англиско говорно подрачје.[82]

До почетокот на дваесеттиот век, во Австралија имало студија за тетовирање, но се чини дека тие не биле многубројни. На пример, студиото за тетовирање во Сиднеј на Фред Харис било прогласено како единствено студио за тетовирање во Сиднеј помеѓу 1916 и 1943 година.[83] Дизајните на тетоважи често ја рефлектирале културата на денот и во 1923 година, малиот салон на Харис доживеал зголемување на бројот на жени кои се тетовираат. Друг популарен тренд било жените да ги тетовираат нозете за да може да се видат дизајните преку нивните хулахопки.[84]

До 1937 година, Харис бил еден од најпознатите уметници за тетоважи во Сиднеј и правел околу 2000 тетоважи годишно во својата продавница. Морнарите ги обезбедиле повеќето од платната за неговата работа, но меѓу најпопуларните тетоважи во 1938 година биле австралиски знамиња и кенгури за морнарите на американската флота во посета.[85]

 
Водач на Маори со тетоважи (моко) виден од Кук и неговата екипа (нацртан од Сиднеј Паркинсон 1769 година).

Во денешна Австралија, популарен дизајн на тетоважа е мотивот на Јужниот крст, или неговите варијации.[73] Во моментов има над 2000 официјални практичари на тетоважи во Австралија и над 100 регистрирани салони, а бројот на нерегистрирани салони се проценува дека е двојно поголем. Побарувачката во последната деценија за тетоважи во Австралија се зголеми за над 440%, што ја прави барана професија во земјата.[86]

Во Австралија се одржуваат неколку големи конвенции за тетоважи, од кои некои се сметаат за најголеми на јужната хемисфера, на кои присуствуваат најдобрите уметници од цела Океанија.[87][88]

Латинска Америка

уреди

Од трите најпознати предколумбиски цивилизации во Америка, Маите и Ацтеките од Централна Америка биле познати по тоа што имале тетоважи додека Инките од Јужна Америка немале.[89] Сепак, постојат докази дека луѓето Чиму кои им претходеле на Инките имале тетоважи за магични и медицински цели. Различните племиња на Амазон, исто така, имаат тетоважи со милениуми и продолжуваат да го прават тоа до ден-денес, вклучувајќи ги и тетоважите на лицето, а особено луѓето од реката Ксингу на северот на Бразил и реката Путумајо помеѓу Перу, Бразил и Колумбија[90] Сао Паоло, Бразил во голема мера се смета за еден од најтетовираните градови во светот.[91]

Нов Зеланд

уреди

Народот Маори од Нов Зеланд историски практикувал тетовирање. Меѓу нив се дизајните на лицето кои се носат за да ја означат лозата, социјалната положба и статусот во племето наречено та моко. Уметноста на тетоважата била свет обележје на идентитетот меѓу Маорите, а исто така се нарекува и средство за складирање на нечие тапу, или духовно битие, во задгробниот живот.[92] Една практика била после смртта да се зачува черепот покриен со кожа познат како Тои моко или мокомомаи. Во периодот на раниот контакт меѓу Маорите и Европејците, овие глави биле тргувани особено за огнено оружје. Многу од нив сега се враќаат назад во Нов Зеланд, предводени од националниот музеј Те Папа.[93][94][95]

Процес

уреди
Човек што се тетовира

Тетовирањето вклучува ставање на пигмент во дермисот на кожата, слојот на дермално ткиво што лежи во основата на епидермисот. По првичното инјектирање, пигментот се дисперзира низ хомогенизираниот оштетен слој низ епидермисот и горниот дермис, при што присуството на туѓ материјал ги активира фагоцитите на имунолошкиот систем за да ги проголта пигментните честички. Како што продолжува заздравувањето, оштетениот епидермис се обновува и кожата се лупи (елиминирајќи го површинскиот пигмент) додека подлабоко во кожата се формира гранулационо ткиво, кое подоцна се претвора во сврзно ткиво со раст на колаген. Ова го поправа горниот дермис, каде пигментот останува заробен во последователни генерации на макрофаги, на крајот концентрирајќи се во слој веднаш под границата на дермисот/епидермисот. Неговото присуство таму е стабилно, но долгорочно (децениски) пигментот има тенденција да мигрира подлабоко во дермисот, што ги опфаќа деградираните детали на старите тетоважи.[96]

Алтернативен и безболен метод за трајно тетовирање е користење на фластери покриени со микроигли направени од мастило за тетоважа. Фластерот се притиска на кожата на ист начин како што се нанесува привремена хартија за тетоважа на телото. Микроиглите потоа се раствораат, а по неколку минути мастилото тоне во кожата.[97][98]

Опрема

уреди
 
Машина за тетовирање со две калеми

Некои племенски култури традиционално создавале тетоважи со сечење дизајни во кожата и триење на добиената рана со мастило, пепел или други средства; некои култури ја продолжуваат оваа практика, што може да биде додаток на скарификацијата. Некои култури создаваат тетовирани траги со рачно допирање на мастилото во кожата со помош на наострени стапчиња или животински коски (направени во игли) со дискови од глина или, во модерно време, вистински игли.

Најчестиот метод на тетовирање во модерното време е електричната машина за тетовирање, која внесува мастило во кожата преку една или повеќе игли кои се залемени на шипка, која е прикачена на осцилирачка единица. Единицата брзо и постојано ги придвижува иглите во и надвор од кожата, обично 80 до 150 пати во секунда. Иглите се игли за еднократна употреба кои се спакувани поединечно, или произведени од уметници, по нарачка, како што налагаат групирањата на основа на парче.

Уметничка регулатива и сертификација на здравствен ризик

уреди
 
Чистење на работниот простор со Мадацид, моќно болничко гермицидно решение

Тетовирањето е регулирано во многу земји поради поврзаните здравствени ризици за клиентот и уметникот, особено локални инфекции и пренос на вируси. Пластичните престилки за еднократна употреба и заштитата за очи може да се носат во зависност од ризикот од прскање на крв или други секрети во очите или облеката на уметникот за тетовирање. Хигиената на рацете, проценката на ризиците и соодветното отстранување на сите остри предмети и материјали загадени со крв се клучни области. Рацете на уметникот за тетовирање мора да се измијат, како и областа на телото на клиентот што ќе се тетовира. Ракавиците мора да се носат постојано и раната мора често да се брише со некој вид влажна крпа за еднократна употреба. Целата опрема мора да се стерилизира во сертифициран автоклав пред и после секоја употреба. Добра практика е да им се обезбеди на клиентите печатен формулар за согласност во кој се наведени ризиците и компликациите, како и инструкции за последователна нега на тетоважата.[99]

Асоцијации

уреди

Историски асоцијации

уреди
 
Г-ѓа М. Стивенс Вагнер со раце и гради покриени со тетоважи, 1907 година.

Меѓу австронезиските општества, тетоважите имале различни функции. Меѓу мажите, тие биле силно поврзани со раширената практика на лов на глави . Во општествата за ловење на глави, како луѓето од Ифугао и Дајак, тетоважите биле записи за тоа колку глави зеле војниците во битка и биле дел од обредите на иницијација во зрелоста. Според тоа, бројот, дизајнот и локацијата на тетоважите укажувале на статусот и моќта на воинот. Тие, исто така, се сметале за магични штитови против разни опасности како зли духови и болести.[100] Помеѓу Висајаните на претколонијалните Филипини, тетоважите ги носеле благородништвото Тумао и класата на воинот тимва како постојани записи за нивното учество и однесување во поморските рации познати како мангајав.[101][102] Кај австронезиските жени, како и тетоважите на лицето кај жените од народот Тајал и Маори, тие биле индикатори за статус, вештина и убавина.[103][104]

Тетоважите биле дел од древната Ву култура на Делтата на Јангцекјанг, но имале негативни конотации во традиционалната култура на Хан во Кина. Бегалците од Џоу, Ву Таибо и неговиот брат Жонгјонг, биле евидентирани како ја сечат косата и се тетовираат за да бидат прифатени пред да ја основаат државата Ву, но Џоу и империјалната кинеска култура имале тенденција да го ограничат тетовирањето како казна за обележување на криминалци.[105][106] Поврзаноста на тетоважите со криминалците било пренесено од Кина за да влијае на Јапонија.[105] Денес, тетоважите остануваат генерално ненаклонети во кинеското општество.[107]

Тетовирањето на криминалци и робови било вообичаено во Римската империја.[108] Католичките Хрвати од Босна, особено децата и жените, користеле сицање за заштита од преминувањето во ислам за време на отоманското владеење на Балканот.[109]

 
Јапонски отпечаток од дрво ( укијо-е ) од 1888 година, на кој проститутка си го гризе марамчето од болка додека нејзината рака е тетовирана. Врз основа на историската практика, тетоважата најверојатно е името на нејзиниот љубовник. отпечатено од Цукиока Јошитоши.

Во 19 век, ослободените осуденици од САД и Австралија, како и британските воени дезертери биле идентификувани со тетоважи.[110] Затворениците во нацистичките концентрациони логори биле тетовирани со број за идентификација. Денес, многу затвореници се уште се тетовираат како показател за времето поминато во затвор.[5]

Владата на Меиџи Јапонија ги забранила тетоважите во 19 век, забрана која постоела 70 години пред да биде укината во 1948 година.[111] Од 6 јуни 2012 година, сите нови тетоважи се забранети за вработените во градот Осака. Постојните тетоважи треба да бидат покриени со соодветна облека. Прописите биле додадени во етичките кодекси на Осака, а вработените со тетоважи биле охрабрени да ги отстранат. Ова е направено поради силната поврзаност на тетоважите со јакузата, или јапонскиот организиран криминал, откако официјален претставник на Осака во февруари 2012 година му се заканил на ученик покажувајќи ја неговата тетоважа.

Домородните Американци користеле тетоважи за да го претстават своето племе.[112]

 
Колекција на тетоважи на Вилфрид Дером, 1925 година

Модерни асоцијации

уреди

Тетоважите се силно поврзани со девијација, растројства на личноста и криминал.[113][114] Иако општото прифаќање на тетоважите е во пораст во западното општество, тие сè уште носат тешка стигма кај одредени општествени групи.[115] Тетоважите генерално се сметаат за важен дел од културата на руската мафија.[116]

 
Член на бандата Latin Kings ја покажува својата тетоважа од бандата.

Тековните културни сфаќања за тетоважите во Европа и Северна Америка се под големо влијание на долгогодишните стереотипи засновани на девијантни општествени групи во 19 и 20 век. Особено во Северна Америка, тетоважите се поврзуваат со стереотипи, фолклор и расизам.[92] Дури во 1960-тите и 1970-тите, луѓето ги поврзувале тетоважите со такви општествени отпадници како моторџии и затвореници [117] Денес, во Соединетите Држави многу затвореници и криминални банди користат карактеристични тетоважи за да укажат на факти за нивното криминално однесување, затворски казни и организациска припадност.[118] Тетоважата со капка солза, на пример, може да биде симбол на извршено убиство, или секоја солза претставува смрт на пријател. Во исто време, припадниците на американската војска имаат подеднакво добро воспоставена и долготрајна историја на тетовирање за да укажуваат на воени единици, битки, убиства итн., асоцијација што останува широко распространета меѓу постарите Американци. Во Јапонија, тетоважите се поврзани со криминални групи од јакуза, но има и групи кои не се јакуза, како што е здружението за тетоважи на Фукуши Масаичи, кое направило обид да ги зачува кожите на мртвите Јапонци кои имале обемни тетоважи. Тетовирањето е исто така вообичаено во британските вооружени сили. Во зависност од вокацијата, тетоважите се прифатени во голем број професии во Америка. Компаниите во многу области се повеќе се фокусирани на диверзитетот и вклученоста.[119] Мејнстрим уметничките галерии одржуваат изложби на конвенционални и прилагодени дизајни на тетоважи, како што е Beyond Skin, во Музејот на Кројдон.[120]

Во Британија, постојат докази за жени со тетоважи, сокриени со нивната облека, во текот на 20 век, и записи за жени тетоважи како Џеси Најт од 1920-тите.[121] Студијата за „изложени на ризик“ (како што е дефинирано со отсуство од училиште и отсуство од работа) адолесценти покажала позитивна корелација помеѓу модификацијата на телото и негативните чувства кон телото и ниската самодоверба; сепак, студијата исто така покажала дека силен мотив за модификација на телото е потрагата по „јас и обидите да се постигне владеење и контрола над телото во доба на зголемено отуѓување“.[122] Преваленцијата на жените во индустријата за тетоважи во 21 век, заедно со поголем број жени кои носат тетоважи, се чини дека ги менува негативните перцепции.

Во списанието Covered in Ink од Беверли Јуен Томпсон, таа интервјуира многу тетовирани жени во Вашингтон, Мајами, Орландо, Хјустон, Лонг Бич и Сиетл од 2007 до 2010 година користејќи набљудување на учесниците и длабински интервјуа на 70 жени. Помладите генерации обично повеќе не се вознемируваат од силно тетовирани жени, додека постарата генерација, вклучувајќи ги и учесниците, родителите имаат поголема веројатност да ги гледаат со презир, некои дури одат до крајност да се откажат од своите деца затоа што се тетовираат.[123] Обично како реагира семејството е показател за нивната врска воопшто. Биле дадени извештаи дека членовите на семејството кои не прифаќале тетоважи сакале да ги исчистат сликите, да ги истурат со света вода или хируршки да ги отстранат. Семејствата кои емоционално ги прифаќале членовите на своето семејство можеле да одржуваат блиски врски по тетовирањето.[124]

Рекламирање и маркетинг

уреди

Тетоважите се користат и во маркетинг и рекламирање со компании кои им плаќаат на луѓето да имаат тетовирани логоа на брендови како HBO, Red Bull и ASOS.com по нивните тела.[125] Оваа практика е позната како „skinvertising“ (кожно рекламирање).[126]

BT's Smokehouse, ресторан за скара лоциран во Масачусетс, им нудел на клиентите бесплатни доживотни оброци доколку го истетовираа логото на установата на видлив дел од телото. Девет луѓе го направиле.[127]

Здравствени ризици

уреди
 
Формирање келоиди на местото на тетоважата

Болката при тетовирањето може да варира од непријатна до измачувачка во зависност од локацијата на тетовирањето на телото. Со употреба на модерни креми за здрвување, болката може да се елиминира или намали. За време на процедурите за тетовирање може да дојде до онесвестување, но не се смета за многу веројатно.

Поради тоа што бара пробивање на имунолошката бариера формирана од кожата, тетовирањето носи здравствени ризици, вклучувајќи инфекција и алергиски реакции. Современите тетоважи ги намалуваат здравствените ризици следејќи ги универзалните мерки на претпазливост при работа со предмети за еднократна употреба и стерилизирање на нивната опрема по секоја употреба. Многу јурисдикции бараат уметниците на тетоважи да поминат обука за патогени преку крв, како што е онаа обезбедена преку Црвениот крст и OSHA. Од 2009 година (во САД) нема пријавени случаи на ХИВ зарази од тетоважи.[128]

Кај аматерското тетовирање, како што е практиката во затворите, постои зголемен ризик од инфекција. Инфекциите кои теоретски може да се пренесат со употреба на нестерилизирана опрема за тетовирање или контаминирано мастило вклучуваат површински инфекции на кожата, габични инфекции, некои форми на хепатитис, вирус на херпес симплекс, ХИВ, стафилокок, тетанус и туберкулоза.[129]

Мастилата за тетоважи се опишани како „хистолошки извонредно нереактивни“.[96] Сепак, документирани се медицински случаи на алергиски реакции на мастила за тетоважи, особено одредени бои. Ова понекогаш се должи на присуството на никел во пигментот на мастило, што предизвикува вообичаена алергија на метал. Повремено, кога ќе се пробие крвен сад за време на процедурата за тетовирање, може да се појави модринка / хематом. Во исто време, голем број мастила за тетоважи може да содржат опасни материи, а Европската агенција за хемикалии (ECHA) поднесе предлог за ограничување на намерната употреба или ограничувањето на концентрацијата на приближно 4000 супстанции кои се содржани во мастилата за тетоважи.[130] Според студијата на Опсерваторијата за наноматеријали на Европската унија (EUON ), голем број современи мастила за тетоважи содржат наноматеријали.[131] Овие предизвикуваат значителни нанотоксиколошки проблеми.

Одредени бои - црвена или слични бои како виолетова, розова и портокалова - имаат тенденција да предизвикуваат повеќе проблеми и оштетувања во споредба со другите бои.[132] Црвеното мастило дури предизвикало толку сериозни оштетувања на кожата и месото што била неопходна ампутација на нога или рака. Ако дел од тетоважата (особено ако е црвена) почне да предизвикува дури и помали проблеми, како што се чешање или уште полошо, грутка, тогаш данските експерти силно предлагаат да се отстранат црвените делови.[133]

Во 2017 година, истражувачите од Европскиот центар за синхротронско зрачење во Франција открија дека некои од хемикалиите во мастилото за тетоважи се акумулираат во лимфните јазли, попречувајќи ја нивната способност да се борат против инфекциите.[134] Сепак, авторите забележаа дека повеќето тетовирани лица, вклучувајќи ги и анализираните донатори, не страдаат од хронично воспаление.[135]

Уметниците за тетоважи често препорачуваат заштита на кожата од сонце за да се спречи бледнеењето на тетоважите и да се зачува интегритетот на кожата за да се олесни идното тетовирање.[136][137]

Отстранување

уреди
Главна статија: Отстранување на тетоважа

Додека тетоважите се сметаат за трајни, понекогаш е можно да се отстранат, целосно или делумно, со ласерски третмани. Вообичаено, пигментите базирани на јаглерод или пигменти на база на железо-оксид, како и некои обоени мастила може да се отстранат поцелосно од мастилата со други бои. Трошоците и болката поврзани со отстранувањето на тетоважите обично се поголеми од трошоците и болката поврзани со нивното нанесување. Други методи освен методите за ласерско отстранување на тетоважи вклучуваат дермабразија, салабразија (чистење на кожата со сол), техники за намалување, криохирургија и ексцизија. Овие постари методи, сепак, се речиси целосно заменети со опции за третман со ласерско отстранување.[138]

Привремени тетоважи

уреди
 
Привремена декал тетоважа со амбиграм Љубов / ерос, на зглобовите

Привремена тетоважа е непостојана слика на кожата која наликува на постојана тетоважа. Како форма на сликање на телото, привремените тетоважи може да се нацртаат, насликаат или нацртаат со aерограф.[139][140]

Видови

уреди

Привремени декал тетоважи

уреди

Привремените декал тетоважи се користат за украсување на кој било дел од телото. Тие може да траат еден ден или повеќе од една недела.[141]

Привремени тетоважи со воздушна четка (aерограф)

уреди

Иако станале попопуларни и обично бараат поголема инвестиција, привремените тетоважи со воздушна четка имаат помала веројатност да постигнат изглед на трајна тетоважа и може да не траат толку долго како привремените тетоважи со притискање. Уметник прска тетоважи со воздушна четка користејќи матрица со козметички мастила на база на алкохол. Како и тетоважите со налепници, привремените тетоважи со воздушни четки исто така лесно се отстрануваат со алкохол за триење или бебешко масло.

Привремени тетоважи со хена

уреди
 
Се применува привремена тетоважа со хена

Друга алтернатива за тетоважа се тетоважите базирани на хена, кои генерално не содржат адитиви. Хена е супстанца од растително потекло која се насликува на кожата, обојувајќи ја во црвено-портокалова-кафена боја. Поради полу-постојаната природа на хена, им недостасуваат реални бои типични за привремените тетоважи налепници. Поради процесот на аплицирање кој одзема многу време, тоа е релативно лоша опција за децата. Дерматолошките публикации известуваат дека алергиските реакции на природната хена се многу ретки и производот генерално се смета за безбеден за нанесување на кожата. Сепак, може да се појават сериозни проблеми од употребата на хена со одредени адитиви. FDA и медицинските списанија известуваат дека привремените тетоважи со црна хена се особено опасни.

Безбедност

уреди

Безбедност на привремените декал тетоважи

уреди

Привремените декал тетоважи, кога легално се продаваат во Соединетите држави, нивните адитиви во боја биле одобрени од американската Администрација за храна и лекови (FDA) како козметика - ФДА утврдила дека овие бои се безбедни за „директен дермален контакт“. Додека FDA добила некои извештаи за мала иритација на кожата, вклучувајќи црвенило и оток, од овој тип на привремена тетоважа, агенцијата открила дека овие симптоми се „специфични за човекот“ и не се доволно значајни за да ги поддржат предупредувањата за јавноста. Меѓутоа, неодобрените пигменти, кои понекогаш ги користат неамериканските производители, може да предизвикаат алергиски реакции кај секого.

Безбедност на тетоважата со воздушна четка

уреди

Видовите на бои за воздушните четки кои се произведени за изработка, создавање уметност или украсување облека никогаш не треба да се користат за тетовирање. Овие бои можат да бидат алергени или токсични.

Безбедност на тетоважите со хена

уреди
 
Дерматитис поради привремена тетоважа (делфин) направена со црна Хена

Управата за храна и лекови на САД (FDA) редовно издава предупредувања до потрошувачите за избегнување на какви било привремени тетоважи означени како црна хена или претходно измешана хена бидејќи тие може да содржат потенцијално штетни состојки како сребро нитрат, кармин, пирогалол, дисперзирана портокалова боја и хром. Црната хена ја добива својата боја од парафенилендиамин (PPD), текстилна боја одобрена од FDA за човечка употреба само за боење на косата.[142] Во Канада, употребата на PPD на кожата, вклучително и боја за коса, е забранета. Истражувањата ги поврзале овие и други состојки со низа здравствени проблеми, вклучувајќи алергиски реакции, хронични воспалителни реакции и доцни алергиски реакции на сродните бои за облека и фризерски бои. Тие можат да ги предизвикаат овие реакции долго по апликацијата. Ниту црната, ниту претходно измешаната хена не се одобрени за козметичка употреба од страна на FDA.

Религиозни погледи

уреди
 
Лево/горе: Стапала на хинду невеста украсени со привремени тетоважи; Десно/Долно: Христијански пар со исти тетоважи со крст.
 

Древните Египќани користеле тетоважи за да покажат посветеност кон божество, а се верувало дека тетоважите пренесуваат божествена заштита. Во хиндуизмот, будизмот и неопаганизмот, тетоважите се прифатени.[143] Југоисточна Азија има традиција на заштитни тетоважи различно познати како сак јант или јантра тетоважи кои вклучуваат будистички слики, молитви и/или симболи. Сликите на Буда или други религиозни личности предизвикале контроверзии во некои будистички земји кога се применети во тетоважи од Западњаци кои не ги следат традиционалните обичаи во однос на почитување на прикажување на слики на Буди или божества.

Јудаизмот генерално забранува тетоважи меѓу неговите приврзаници врз основа на заповедите во Левит 19. Евреите имаат тенденција да веруваат дека овој заповед се однесува само на Евреите, а не и на неизраелците. Сепак, сè поголем број млади Евреи се тетовираат заради мода или израз на нивната вера.[144]

Тетоважите се сметаат за харам за многу сунитски муслимани, врз основа на пресуди од научници и пасуси во сунитскиот хадис. Шиитскиот ислам не забранува тетовирање,[145][146] и многу шиитски муслимани (Либанци, Ирачани, Јеменци, Иранци) имаат тетоважи, конкретно со религиозни теми.[146]

Во популарната култура

уреди

Поврзано

уреди

Стилови

уреди

Локација

уреди

Друго

уреди

Наводи

уреди

Цитати

уреди
  1. ↑ Johnson, Frankie J (2007). „Tattooing: Mind, Body And Spirit. The Inner Essence Of The Art“. Sociological Viewpoints. 23: 45–61.
  2. ↑ Thompson, Beverly Yuen (2015). „"I Want to Be Covered": Heavily Tattooed Women Challenge the Dominant Beauty Culture“ (PDF). Covered in Ink: Tattoos, Women and the Politics of the Body. New York, New York USA: New York University Press. стр. 35–64. ISBN 978-0-8147-8920-9. Архивирано од изворникот (PDF) на 2018-04-06. Посетено на 2024-08-26.
  3. ↑ „Meaning of Tatau 1“. Pasefika Design.
  4. ↑ Blust, Robert; Trussel, Stephen (2010). „*sau₃ wingbone of flying fox, used in tattooing; tattoo“. Austronesian Comparative Dictionary. Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. Посетено на 8 November 2022.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Празен навод (help)
  6. ↑ OED
  7. ↑ „Tattoo History: Flash Art“. Cloak and Dagger. Посетено на 17 August 2018.
  8. ↑ „History Of Irezumi/Horimono“. Oni Tattoo Design. Посетено на 17 August 2018.
  9. ↑ Roth, H. Ling (11 September 1900). On Permanent Artificial Skin Marks: a definition of terms. Bradford: Anthropological Section of the British Association for the Advancement of Science.
  10. ↑ McDougall, Russell and Davidson, Iain; eds. (2016). The Roth Family, Anthropology, and Colonial Administration, p.97. Routledge. ISBN 9781315417288.
  11. ↑ „Tattoos, Body Piercings, and Other Skin Adornments“. Aad.org. Архивирано од изворникот на 23 December 2010. Посетено на 5 April 2012.
  12. ↑ „10.18 Traumatic Tattoos and Abrasions“. Emergency Medicine Informatics. Архивирано од изворникот на 7 September 2017. Посетено на 17 August 2018.
  13. ↑ James, William D.; Berger, Timothy G.; и др. (2006). Andrews' Diseases of the Skin: clinical Dermatology. Saunders Elsevier. ISBN 978-0-7216-2921-6.
  14. ↑ Orwell, George (1940). „Down the Mine“. Inside the Whale.
  15. ↑ „Amalgam tattoo“. Royal Berkshire Hospital. Архивирано од изворникот на 10 February 2018. Посетено на 17 August 2018.
  16. ↑ „Tattoos and Numbers: The System of Identifying Prisoners at Auschwitz“. www.ushmm.org.
  17. ↑ 17,0 17,1 Photograph taken by Donald R. Ornitz. „Survivors in a barracks in Mauthausen. Note the tattoo on the chest of the man in the left foreground“. United States Holocaust Memorial Museum (black and white photograph).
  18. ↑ 18,0 18,1 „American film about Nazi atrocities at concentration camps shown at Nuremberg Trials [also called Concentration Camps in Germany, 1939-1945]“. United States Holocaust Memorial Museum (Black and white 35mm nitrate film [digitised]). Archives of the Nuremberg International Military Tribunal. U.S. Army Signal Corps.
  19. ↑ „Tattoos and Numbers: The System of Identifying Prisoners at Auschwitz“. encyclopedia.ushmm.org. Посетено на 11 October 2019.
  20. ↑ „Pitt Rivers Museum Body Arts | Prisoner's tag“. web.prm.ox.ac.uk.
  21. ↑ Leviticus 19:28
  22. ↑ Mayor, Adrienne (March–April 1999). „People Illustrated“. Archaeological Institute of America. 52 (2).
  23. ↑ „Tattoo Recognition Technology Gaining Acceptance as a Crime-Solving Technique“. 31 August 2022.
  24. ↑ Khunger, Niti; Molpariya, Anupama; Khunger, Arjun (2015). „Complications of Tattoos and Tattoo Removal: Stop and Think Before you ink“. Journal of Cutaneous and Aesthetic Surgery. 8 (1): 30–36. doi:10.4103/0974-2077.155072. ISSN 0974-2077. PMC 4411590. PMID 25949020.
  25. ↑ „Some Ways To Indentify [sic] Beef Cattle“. The Beef Site (англиски). Посетено на 15 October 2018.
  26. ↑ Small, Richard. „REVIEW OF LIVESTOCK IDENTIFICATION AND TRACEABILITY IN THE UK“. GOV.UK. DEFRA, Farm Animal Genetic Resources Committee. Посетено на 17 March 2017.
  27. ↑ „Compulsory dog microchipping comes into effect“. Government Digital Service. Посетено на 17 March 2017.
  28. ↑ „Ear Tattoo Notice 2009“ (PDF). Australian Veterinary Association.
  29. ↑ „Permanent Make-Up“. NHS. Посетено на 20 August 2018.
  30. ↑ Locke, Katherine. 2013. "Women choose body art over reconstruction after cancer battle: Undergoing a mastectomy is a harrowing experience, but tattoos can celebrate the victory over cancer." The Guardian. 7 August 2013.
  31. ↑ „Nipple tattoos and their Michelangelo“. BBC News. 21 December 2013.
  32. ↑ Hürriyet Daily News: Tattooist offers to tattoo names of Alzheimer patients in İzmir
  33. ↑ Arndt, Kenneth A.; Hsu, Jeffrey T. S. (2007). Manual of Dermatologic Therapeutics (illustrated. изд.). Lippincott Williams & Wilkins. стр. 116. ISBN 978-0-7817-6058-4. Посетено на 6 September 2013.
  34. ↑ Lepre, George (2004). Himmler's Bosnian Division: The Waffen-SS Handschar Division 1943–1945. Schiffer Publishing Ltd. стр. 310. ISBN 978-0-7643-0134-6.
  35. ↑ Gemma Angel, "Tattooing in Ancient Egypt Part 2: The Mummy of Amunet". 10 December 2012.
  36. ↑ Piombino-Mascali, Dario; Krutak, Lars (4 January 2020). „Therapeutic Tattoos and Ancient Mummies: The Case of the Iceman“. Purposeful Pain: The Bioarchaeology of Intentional Suffering. Bioarchaeology and Social Theory. стр. 119–136. doi:10.1007/978-3-030-32181-9_6. ISBN 978-3-030-32180-2. ISSN 2567-6814. Посетено на 28 April 2021.
  37. ↑ Spindler, Konrad (2001). The Man in the Ice. Phoenix. стр. 178–184. ISBN 978-0-7538-1260-0.
  38. ↑ 38,0 38,1 Deter-Wolf, Aaron; Robitaille, Benoît; Krutak, Lars; Galliot, Sébastien (February 2016). „The World's Oldest Tattoos“ (PDF). Journal of Archaeological Science: Reports. 5: 19–24. Bibcode:2016JArSR...5...19D. doi:10.1016/j.jasrep.2015.11.007.
  39. ↑ Scallan, Marilyn (9 December 2015). „Ancient Ink: Iceman Otzi Has World's Oldest Tattoos“. Smithsonian Science News. Посетено на 19 December 2015.
  40. ↑ Ghosh, Pallab (1 March 2018). „'Oldest tattoo' found on 5,000-year-old Egyptian mummies“. BBC. Посетено на 8 March 2018.
  41. ↑ Patrick Vinton Kirch (2012). A Shark Going Inland Is My Chief: The Island Civilization of Ancient Hawai'i. University of California Press. стр. 31–32. ISBN 978-0-520-27330-6.
  42. ↑ 42,0 42,1 Furey, Louise (2017). „Archeological Evidence for Tattooing in Polynesia and Micronesia“. Во Lars Krutak & Aaron Deter-Wolf (уред.). Ancient Ink: The Archaeology of Tattooing. University of Washington Press. стр. 159–184. ISBN 978-0-295-74284-7.
  43. ↑ Baldick, Julian (2013). Ancient Religions of the Austronesian World: From Australasia to Taiwan. I.B.Tauris. стр. 3. ISBN 978-1-78076-366-8.
  44. ↑ Corbett, Sarah (6 February 2016). „Facial Tattooing of Berber Women“. Посетено на 18 May 2018.
  45. ↑ Wilson-Fall, Wendy (Spring 2014). „The Motive of the Motif Tattoos of Fulbe Pastoralists“. African Arts. 47 (1): 54–65. doi:10.1162/AFAR_a_00122.
  46. ↑ Evans, Susan, Toby. 2013. Ancient Mexico and Central America: Archaeology and Culture History. 3rd Edition.
  47. ↑ Carr, Gillian (2005). „Woad, tattoing, and identity in later Iron Age and Early Roman Britain“. Oxford Journal of Archaeology. 24 (3): 273–292. doi:10.1111/j.1468-0092.2005.00236.x.
  48. ↑ Deter-Wolf, Aaron; Robitaille, Benoît; Krutak, Lars; Galliot, Sébastien (February 2016). „The World's Oldest Tattoos“ (PDF). Journal of Archaeological Science: Reports. 5: 19–24. Bibcode:2016JArSR...5...19D. doi:10.1016/j.jasrep.2015.11.007.
  49. ↑ Mangubat, Lio (Nov 2, 2017). „The True Story of the Mindanaoan Slave Whose Skin Was Displayed at Oxford“. Esquire Philippines. Архивирано од изворникот на May 30, 2023.
  50. ↑ Savage, John (c. 1692). "Etching of Prince Giolo". State Library of New South Wales.
  51. ↑ 51,0 51,1 51,2 Maxwell-Stewart, Hamish, in Caplan, J. (2000). Written on the body: The tattoo in European and American history / edited by Jane Caplan. London: Reaktion. ISBN 1-86189-062-1
  52. ↑ Barnes, Geraldine (2006). „Curiosity, Wonder, and William Dampier's Painted Prince“. Journal for Early Modern Cultural Studies. 6 (1): 31–50. doi:10.1353/jem.2006.0002.
  53. ↑ Krutak, Lars (22 August 2013). „Myth Busting Tattoo (Art) History“. Lars Krutak: Tattoo Anthropologist. Посетено на 25 February 2020.
  54. ↑ Mangubat (2017). The True Story of the Mindanaoan Slave Whose Skin Was Displayed at Oxford. Esquire.
  55. ↑ „Captain Cook, Sir Joseph Banks and tattoos in Tahiti“. Royal Museums Greenwich (англиски). 25 August 2015. Посетено на 3 April 2020.
  56. ↑ Knows, The Dear (6 June 2010). „Sir Joseph Banks and the Art of Tattoo“. The Dear Surprise (англиски). Посетено на 3 April 2020.
  57. ↑ Gallacher, Stevie (6 August 2018). „The story of Scots explorer and artist Sydney Parkinson, who joined Captain Cook's expedition armed with pencils and paint“. The Sunday Post (англиски). Посетено на 3 April 2020.
  58. ↑ „The Cook Myth: Common Tattoo History Debunked“. tattoohistorian.com. 5 April 2014.
  59. ↑ „The man who started the tattoo craze in Britain is coming to a museum near you“. The Independent (англиски). Архивирано од изворникот на 26 May 2022. Посетено на 20 July 2018.
  60. ↑ Some days after a shipwreck divers recovered the bodies. Most were unrecognisable, but that of a crew member was readily identified by his tattoos: "The reason why sailors tattoo themselves has often been asked." The Times (London), 30 January 1873, p. 10
  61. ↑ The Times (London), 3 April 1879, p. 9: "Crime has a ragged regiment in its pay so far as the outward ... qualities are concerned ... they tattoo themselves indelibly ... asserting the man's identity with the aid of needles and gunpowder. This may be the explanation of the Mermaids, the Cupid's arrows, the name of MARY, the tragic inscription to the memory of parents, the unintended pathos of the appeal to liberty."
  62. ↑ Broadwell, Albert H. (27 January 1900). „Sporting pictures on the human skin“. Country Life. Article describing work of society tattooist Sutherland Macdonald [{{{1}}} Архивирано] на {{{2}}}. refers to his clientele including "members of our Royal Family, among them H.R.H. the Duke of York, H.I.M. the Czarevitch, and Imperial and Royal members of Russian, German and Spanish courts...."
  63. ↑ The Times (London), 18 April 1889, p. 12: "A Japanese Professional Tattooer". Article describes the activities of an unnamed Japanese tattooist based in Hong Kong. He charged £4 for a dragon, which would take 5 hours to do. The article ends "The Hong-Kong operator tattooed the arm of an English Prince, and, in Kioto, was engaged for a whole month reproducing on the trunk and limbs of an English peer a series of scenes from Japanese history. For this he was paid about £100. He has also tattooed ladies.... His income from tattooing in Hong Kong is about £1,200 per annum."
  64. ↑ Broadwell, Albert H. (27 January 1900). „Sporting pictures on the human skin“. Country Life. "In especially sensitive cases a mild solution of cocaine is injected under the skin, ... and no sensation whatever is felt, while the soothing solution is so mild that it has no effect ... except locally."
  65. ↑ In 1969 the House of Lords debated a bill to ban the tattooing of minors, on grounds it had become "trendy" with the young in recent years but was associated with crime, 40 per cent of young criminals having tattoos. Lord Teynham and the Marquess of Aberdeen and Temair however rose to object that they had been tattooed as youngsters, with no ill effects. The Times (London), 29 April 1969, p. 4: "Saving young from embarrassing tattoos".
  66. ↑ Root, Leeanne (13 September 2018). „How Native American Tattoos Influenced the Body Art Industry“. Ict News (англиски). Посетено на 12 June 2022.
  67. ↑ (Thesis). Отсутно или празно |title= (help)
  68. ↑ 68,0 68,1 Dye, Ira (1989). „The Tattoos of Early American Seafarers, 1796–1818“. Proceedings of the American Philosophical Society. 133 (4): 520–554. ISSN 0003-049X. JSTOR 986875.
  69. ↑ Law in American History: Volume 1: From the Colonial Years Through the Civil War. Page 305.
  70. ↑ Nyssen, Carmen. „New York City's 1800s Tattoo Shops“. Buzzworthy Tattoo History (англиски). Посетено на 6 June 2022.
  71. ↑ 71,0 71,1 Amer, Aïda; Laskow, Sarah (13 August 2018). „Tattooing in the Civil War Was a Hedge Against Anonymous Death“. Atlas Obscura (англиски). Посетено на 5 June 2022.
  72. ↑ Namra, Inbar (5 May 2023). „Victorian Tattoos – Yes, They Were a Thing“. Greatest Ink (англиски). Посетено на 5 May 2023.
  73. ↑ 73,0 73,1 „Think before you ink: Tattoo risks“. Mayo Clinic (англиски). Посетено на 26 April 2022.
  74. ↑ „Original Tattoo Artist: Times Changing“. The Washington Post (англиски). 9 November 1980. ISSN 0190-8286. Посетено на 5 March 2019.
  75. ↑ Kirby, David (2012). Inked Well. Patterns for College Writing: A Rhetorical Reader and Guide: Bedford/St. Martins. стр. 685–689. ISBN 978-0-312-67684-1.
  76. ↑ „A Portrait of 'Generation Next'“. The Pew Research Center for the People and the Press. 9 January 2007. Посетено на 5 April 2012.
  77. ↑ „History, Ink – The Valentine“. Google Arts & Culture (англиски). Посетено на 20 April 2020.
  78. ↑ Roberts, D. J. (2012). „Secret Ink: Tattoo's Place in Contemporary American Culture“. Journal of American Culture. 35: 153–65. doi:10.1111/j.1542-734x.2012.00804.x. PMID 22737733.
  79. ↑ „State last to legalize tattoo artists, parlors“. Chicago Tribune. 11 May 2006. Посетено на 6 June 2019.
  80. ↑ 80,0 80,1 „Aboriginal Scarification“. The Australian Museum (англиски). Посетено на 2023-05-21.
  81. ↑ Clare Andersen in Caplan, J. (2000). Written on the body: The tattoo in European and American history / edited by Jane Caplan. London: Reaktion. ISBN 1-86189-062-1
  82. ↑ „Tattoo trend goes back to Tasmania's convict era, author finds“. ABC News. 30 August 2016.
  83. ↑ PIX MAgazine, Vol. 1 No. 4 (19 February 1938)
  84. ↑ SYDNEY WOMEN'S CRAZE. (6 October 1923). Maryborough Chronicle, Wide Bay and Burnett Advertiser (Qld. : 1860–1947), p. 11
  85. ↑ Fred Harris Tattoo Studio Sydney, 1916–1943, State Library of New South Wales
  86. ↑ „Tattoo Removal Stats and Facts“. 26 November 2019. Архивирано од изворникот на 2023-03-17. Посетено на 2024-08-26.
  87. ↑ „Rites Of Passage Tattoo Festival | Melbourne & Sydney“. ritesofpassagefestival.com (англиски). Посетено на 18 July 2022.
  88. ↑ „Australian Tattoo Expo | 300+ Tattoo Artists Under One Roof“. www.tattooexpo.com.au (англиски). Посетено на 18 July 2022.
  89. ↑ „Pre-Columbian Tattoos of Western South America“. 6 July 2020.
  90. ↑ „The Kayabi: Tattooers of the Brazilian Amazon“. 25 May 2013.
  91. ↑ „20 interesting facts about Sao Paulo“. 22 May 2022.
  92. ↑ 92,0 92,1 Atkinson, Michael (2003). Tattooed: the sociogenesis of a body art. University of Toronto Press. ISBN 978-0-8020-8568-9. Посетено на 5 April 2012.
  93. ↑ „Toi moko « Trafficking Culture“ (англиски). Посетено на 2023-05-21.
  94. ↑ „A Strange Trade — Deals in Maori Heads — Pioneer Artists“. victoria.ac.nz.
  95. ↑ Fennell, Marc; Ross, Monique (2020-12-13). „The headhunters“. ABC News (англиски). Посетено на 2023-05-21.
  96. ↑ 96,0 96,1 „Tattoo Lasers: Overview, Histology, Tattoo Removal Techniques“. Medscape. 13 September 2017.
  97. ↑ Researchers Develop Painless Tattoos That Can Be Self-Administered
  98. ↑ Li, Song; Kim, Youngeun; Lee, Jeong Woo; Prausnitz, Mark R. (21 October 2022). „Microneedle patch tattoos“. iScience (англиски). 25 (10): 105014. Bibcode:2022iSci...25j5014L. doi:10.1016/j.isci.2022.105014. PMC 9617462 Проверете ја вредноста |pmc= (help). PMID 36317159 Проверете ја вредноста |pmid= (help).
  99. ↑ „Tattooing and body piercing guidance: Toolkit“ (PDF). Chartered Institute of Environmental Health. Архивирано од изворникот (PDF) на 2018-05-29. Посетено на 17 March 2017.
  100. ↑ DeMello, Margo (2014). Inked: Tattoos and Body Art around the World. ABC-CLIO. ISBN 978-1-61069-076-8.
  101. ↑ William Henry Scott (1994). Barangay: sixteenth-century Philippine culture and society. Ateneo de Manila University Press.
  102. ↑ José S. Arcilla (1998). An Introduction to Philippine History. Ateneo de Manila University Press. стр. 14–16. ISBN 9789715502610.
  103. ↑ Major-General Robley (1896). „Moko and Mokamokai – Chapter I – How Moko First Became Knows to Europeans“. Moko; or Maori Tattooing. Chapman and Hall Limited. стр. 5. Посетено на 26 September 2009.
  104. ↑ Lach, Donald F.; Van Kley, Edwin J. (1998). Asia in the Making of Europe, Volume III: A Century of Advance. Book 3: Southeast Asia. University of Chicago Press. стр. 1499. ISBN 978-0-226-46768-9.
  105. ↑ 105,0 105,1 DeMello, Margo (2007). Encyclopedia of body adornment. Westport: Greenwood Press. стр. 61. ISBN 978-0-313-33695-9.
  106. ↑ Dutton, Michael (1998). Streetlife China. Cambridge: Cambridge University Press. стр. 163 & 180. ISBN 978-0-521-63141-9.
  107. ↑ Dutton, Michael (1998). Streetlife China. Cambridge: Cambridge University Press. стр. 180. ISBN 978-0-521-63141-9.
  108. ↑ „Tattoos and the Romans...“. ancientworlds.net. Посетено на 2024-04-16.
  109. ↑ Truhelka, Ciro. Wissenschaftliche Mittheilungen Aus Bosnien und der Hercegovina: "Die Tätowirung bei den Katholiken Bosniens und der Hercegovina." Sarajevo; Bosnian National Museum, 1896.
  110. ↑ „A Military Deserter Marking Instrument, 1842“. BADA (англиски). Посетено на 2024-04-16.
  111. ↑ Ito, Masami, "Whether covered or brazen, tattoos make a statement", Japan Times, 8 June 2010, p. 3
  112. ↑ „Native American Tattoos“. Cloak and Dagger Tattoo London (англиски). 30 September 2020. Посетено на 26 April 2022.
  113. ↑ Wesley G. Jennings; Bryanna Hahn Fox; David P. Farrington (14 January 2014). „Inked into Crime? An Examination of the Causal Relationship between Tattoos and Life-Course Offending among Males from the Cambridge Study in Delinquent Development“. Journal of Criminal Justice. 42 (1, January–February 2014): 77–84. doi:10.1016/j.jcrimjus.2013.12.006.
  114. ↑ Adams, Joshua (2012). „The Relationship between Tattooing and Deviance in Contemporary Society“. Deviance Today: 137–145.
  115. ↑ „Society And Tattoos“. HuffPost UK (англиски). 4 April 2017. Посетено на 26 May 2019.
  116. ↑ Hodgkinson, Will (26 October 2010). „Russian criminal tattoos: breaking the code“. The Guardian (англиски). Посетено на 21 September 2018.
  117. ↑ Bodies of Inscription: A Cultural History of the Modern Tattoo Community. Margo DeMello. Durham, NC: Duke University Press, 2000. vii + 222 pp., photographs, notes, bibliography, index.
  118. ↑ Lichtenstein, Andrew. „Texas Prison Tattoos“. Foto8. Посетено на 8 December 2007.
  119. ↑ Hennessey, Rachel (8 March 2013). „Tattoos No Longer A Kiss Of Death In The Workplace“. Yahoo! Small Business Advisor. Архивирано од изворникот на May 4, 2013. Посетено на 15 March 2013.
  120. ↑ „Beyond Skin“. Museum of Croydon. Архивирано од изворникот на 17 August 2018. Посетено на 17 August 2018.
  121. ↑ Mifflin, Margot (2013). Bodies of Subversion: A secret history of women and tattoo (3rd. изд.). Powerhouse Books. стр. 192. ISBN 978-1-57687-613-8.
  122. ↑ Carroll, L.; Anderson, R. (2002). „Body piercing, tattooing, self-esteem, and body investment in adolescent girls“. Adolescence. 37 (147): 627–37. PMID 12458698.
  123. ↑ Thompson, Beverly Yuen (24 July 2015). Covered in Ink. New York University Press. doi:10.18574/nyu/9780814760000.001.0001. ISBN 978-0-8147-6000-0.
  124. ↑ Thompson, Beverly Yuen (2015). Covered in Ink: Tattoos, Women and the Politics of the Body. New York University Press. стр. 87–88.
  125. ↑ Allen, Kevin (25 June 2013). „'Your ad here?' Marketers turn to tattoos“. PR Daily. Ragan Communications, Inc. Архивирано од изворникот на 27 June 2013. Посетено на 18 April 2014.
  126. ↑ Hines, Alice (30 May 2013). „The Tattoo As Corporate Branding Tool“. Details. Condé Nast. Архивирано од изворникот на 2015-09-23. Посетено на 18 April 2014.
  127. ↑ Boynton, Donna (19 February 2013). „B.T.'s Smokehouse logo tattoo earns patrons free meals for life“. Telegram.com. Worcester Telegram & Gazette Corp. Посетено на 18 April 2014.
  128. ↑ „HIV and Its Transmission“. CDC. July 1999. Архивирано од изворникот на 4 March 2010.
  129. ↑ „Tattoos: Risks and precautions to know first“. MayoClinic.com. 20 March 2012. Посетено на 5 April 2012.
  130. ↑ „Proposal to restrict hazardous substances in tattoo inks and permanent make-up – All news – ECHA“. echa.europa.eu (англиски). Посетено на 26 October 2018.
  131. ↑ „Literature study on the uses and risks of nanomaterials as pigments in the European Union“. European Union Observatory for Nanomaterials (EUON). Архивирано од изворникот на 2021-07-02. Посетено на 2024-08-26.
  132. ↑ „Gode råd om tatoveringer: De her farver skal du undgå“. 26 March 2014.
  133. ↑ Danish TV programme "Min krop til andres forfærdelse" or "My body to the dismay of others" aired on DR 3 1. July 9pm CEST. A man who at a younger age had competed with his older brother to obtain the largest tattoos, experienced an infection years later originating in the red portions of the tattoos, resulting in his left leg being amputated piece by piece. Also, a woman with incipient problems at her two formerly red roses was followed as her skin was removed.
  134. ↑ Schreiver, Ines; Hesse, Bernhard; Seim, Christian; Castillo-Michel, Hiram; Villanova, Julie; Laux, Peter; Dreiack, Nadine; Penning, Randolf; Tucoulou, Remi (2017-09-12). „Synchrotron-based ν-XRF mapping and μ-FTIR microscopy enable to look into the fate and effects of tattoo pigments in human skin“. Scientific Reports (англиски). 7 (1). doi:10.1038/s41598-017-11721-z. ISSN 2045-2322. PMC 5595966. PMID 28900193.
  135. ↑ Akst, Jef (2017-09-12). „Tattoo Ink Nanoparticles Persist in Lymph Nodes“. The Scientist Magazine (англиски). Архивирано од изворникот на 2024-02-29. Посетено на 2024-08-17.
  136. ↑ „Re: Cutaneous melanoma attributable to sunbed use: systematic review and meta-analysis“. The BMJ (англиски): e4757. 18 September 2018.
  137. ↑ Rosenbaum, Brooke E.; Milam, Emily C.; Seo, Lauren; Leger, Marie C. (2016). „Skin Care in the Tattoo Parlor: A Survey of Tattoo Artists in New York City“. Dermatology (англиски). 232 (4): 484–489. doi:10.1159/000446345. ISSN 1018-8665. PMID 27287431.
  138. ↑ „Images of Tattoo removal procedure“ (германски). Посетено на 12 January 2011.
  139. ↑ „Temporary Vs. Permanent Tattoos: Which One Should You Get? - Saved Tattoo“ (англиски). 2 March 2021. Посетено на 26 April 2022.
  140. ↑ „How to remove temporary tattoos“. 15 July 2021. Архивирано од изворникот на 15 August 2022. Посетено на 22 July 2021.
  141. ↑ „Temporary Tattoos, Henna/Mehndi, and "Black Henna"“. FDA. Посетено на 3 August 2015.
  142. ↑ „FDA warns consumers about dangers of temporary tattoos“. Fox News. 26 March 2013. Посетено на 3 August 2015.
  143. ↑ Ferguson, Matthew (31 October 2018). „Opinions on tattoos differ by religion“. Webster Journal. Посетено на 13 April 2019.
  144. ↑ Torgovnick, Kate (17 July 2008). „For Some Jews, It Only Sounds Like 'Taboo'“. New York Times. Посетено на 17 August 2018.
  145. ↑ Velasco, Pia (23 March 2021). „My Muslim Culture Says Tattoos Are Haram-But Are They?“. HelloGiggles (англиски). Посетено на 26 April 2022.
  146. ↑ 146,0 146,1 „Are Tattoos Haram? - A Complete Guide“. Muslimversity (англиски). 30 March 2020. Посетено на 26 April 2022.

Општи извори

уреди
Антрополошки
Популарни и уметнички
Медицински

Понатомошно читање

уреди

Надворешни врски

уреди
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Тетоважа&oldid=5294013“