Татула

{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/Предлошка:Автотаксономија/Datura|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}

Татула (Datura stramonium) — растение кое припаѓа на фамилијата Solanace и родот Datura. Се верува дека потекнува од Мексико, но сега е распространето во многу други региони.

Татула
Научна класификација [ у ]
Непознат таксон (попр):	Datura
Вид:	Татула
Научен назив
Datura stramonium Л.
Синоними
Синоними Datura bernhardii Lundstr. Datura bertolonii Parl. ex Guss. Datura cabanesii P.Fourn. Datura capensis Bernh. Datura ferocissima Cabanès & P.Fourn. Datura ferox Nees 1834 not L. 1756 Datura hybrida Ten. Datura inermis Juss. ex Jacq. Datura laevis L.f. Datura loricata Sieber ex Bernh. Datura lurida Salisb. Datura microcarpa Godr. Datura muricata Godr. 1873 not Bernh. 1818 nor Link 1821 Datura parviflora Salisb. Datura praecox Godr. Datura pseudostramonium Sieber ex Bernh. Datura tatula L. Datura wallichii Dunal Stramonium foetidum Scop. Stramonium laeve Moench Stramonium spinosum Lam. Stramonium tatula Moench Stramonium vulgare Moench Stramonium vulgatum Gaertn.

Datura се користи во традиционалната медицина за ублажување на симптомите на астма, како аналгетик и за Паркинсонова болест. Тоа е исто така има моќен халуциноген ефект. Алкалоидите кои ги содржи се одговорни и за лековитите и за халуциногените својства. Целото растение е високотоксично, па неговото користење е ограничено. Малку поголема доза од лекот, може да биде летална. Како лек се користи маслото, кое се прави од листовите на ова растение, а халуциноген ефект произведуваат неговите семенки.

Татулата расте во форма на грмушка од 60 до 150 cm. Коренот е бел,влакнест и долг, додека стеблото е жолто-зелено со многу листови. Листовите се 8 до 20 cm долги, мазни и неправилно распоредени. Основата на листот е темнозелена, а делот кај основата (кај листната дршка) е посветлозелен.

Ова растение цвета во лето. Цветовите се бледо розови до виолетови и се од 6 до 9 cm долги. Чашката (каликс) е долга, тубуларна, наведната надолу и со остри агли. Венечните ливчиња (корола) се бледо розови до виолетови и преку ден се само делумно отворени, а целосно се отвораат само навечер. Плодот е во форма на јајце, со многу боцки. Изгледа како капсула која се отвора и внатре има семенки кои се црни и многу мали.

Сите делови од ова растение содржат висока концентација на тропински алкалоид atropine, hyoscyamine, и scopolamine, кои се познати по своето халуциногено дејство. Ризикот од предозирање е многу голем, поради тоа што луѓето не се доволно информирани. Една семенка содржи околу 0.1 mg атропин, а фаталната доза за возрасен човек е >10 mg атропин и >2–4 mg скрополамин. Интоксикацијата со Datura stramonium предизвикува делириум, хипертермија, тахикардија и други нус појави, кои можат да траат и неколку дена. Дејството и појавувањето на симптомите почнува 30 до 60 по интоксикацијата.

Како што веќе наведовме погоре, ова растение многу се користи во медицината. Највеќе се користи како аналгетик и за намалување на симптомите на астма. Исто така се котисти и за Паркинсонова болест.