{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/Предлошка:Автотаксономија/Achyranthes|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}

Achyranthes aspera (вообичаени имиња: плева-цвет, бодлив цвет на плева, ѓаволски камшик, санскрит: अपामार्ग apāmārga) е вид растение од фамилијата Amaranthaceae. Дистрибуиран е низ тропскиот свет. Може да се најде на многу места како воведен вид и обичен плевел. Тоа е инвазивен вид во некои области, вклучително и многу средини на тихоокеанските острови.

Achyranthes aspera
Научна класификација [ у ]
Непознат таксон (попр): Achyranthes
Вид: Achyranthes aspera
Научен назив
Achyranthes aspera
L.
Achyranthes aspera
Scientific classification edit
Kingdom: Plantae
Clade: Tracheophytes
Clade: Angiosperms
Clade: Eudicots
Order: Caryophyllales
Family: Amaranthaceae
Genus: Achyranthes
Species:
A. aspera
Binomial name
Achyranthes aspera

Опис уреди

  • Навика: дива, повеќегодишна, исправена билка. Стебло: тревни, но дрвенести одоздола, исправени, разгранети, цилиндрични, цврсти, аголни, влакнести, надолжно напречни пругасти, јазлите и меѓујазлите се истакнати, зелени, но виолетови или розови на јазлите. Лисја: Рамал и каулин, едноставни, ексстипулирани, спротивставени декусити, петиолети, јајцевидни или обојасти, целини, акутни или акумулирани, влакнести насекаде, еднообразен мрежест. Цветниц: шилец со рефлексни цветови наредени на долг педунче. Цвеќиња: брактеат, брактеолат, брактеоли два, пократки од периантот, суви, мембранозни и упорни, неподвижни, целосни, хермафродитни, актиноморфни, петомерни, хипогени, мали, рбетливи, зелени. Градите овални, упорни, со тенди. Периант составен од 5 тепали, полифилен, вдлабнат или печен, зелен, овален до долгнавест, упорен. Андроециум составен од 10 стомаци, од кои 5 се плодни, а 5 се лушпести, стерилни стаминоди, обете наизменични едни со други, плодните стомаци се антифилозни, монаделфни, филаменти малку споени во основата, дитекозни, дорсификсирани или разноврсни , вовед. Гиноециум: тој е бикарпеларен, синкарпозен, супериорен, еднолокуларен, овулен, базална плацентација, стилски сингл и филиформен, стигма капитат. Овошје: Издолжена утрикула Семиња: Ендоспермични со закривен ембрион, долг 2 mm, долгнавести црна. Време на цветање и плодни: септември до април

Значење уреди

  • Многу е корисен при капки, купчиња, фурункули и за колика кај децата. 
  • Се користи и како лек за кашлица. 

Користи уреди

Сокот од ова растение е моќна состојка за мешавина од ѕиден малтер, според Samarāṅgaṇa Sūtradhāra, која е санскритска расправа која се занимава со Śilpaśāstra (хиндуистичките прописи за уметност и градба).[1]

Тоа е едно од 21 лист што се користи во Ganesh Patra Pooja што се прави редовно на денот на Ганеш Чатурти .

Традиционална медицина уреди

A. aspera се користи во народната медицина во земји како Австралија,[2] Индија, и Кенија.[3]

 
Растението се користи во ајурведската медицина

Во книгата „Корисни домородни растенија на Австралија “ од 1889 година е запишано дека ова растение било пронајдено „во сите тропски и суптропски региони на стариот свет. Билката се администрира во Индија во случаи на капки . Семето се дава при хидрофобија, и при каснување од змија, како и при офталмија и кожни заболувања. Цветните шилци, намачкани со малку шеќер, се прават апчиња и се даваат внатрешно на луѓето каснати од луди кучиња. Листовите, земени свежи и намалени во каша, се сметаат за добар лек кога се нанесуваат надворешно на каснувања од скорпии. Пепелта на растението дава значителна количина на поташа, која се користи за перење алишта. Цветниот шилец има репутација во Индија (Oude) дека е заштита од скорпии, за кои се верува дека ги парализира. (Друри. )“[2]

Листот од ова растение се користи за капење за време на фестивалот Нарака Чадурдаши и Дипавали во Индија.

Во Утар Прадеш, растението се користи како хербален лек, особено во акушерството и гинекологијата, со намера за лекување на абортус, индукција на породување и постпородилно крварење.

Народот Масаи од Кенија го користи растението медицински за да ги олесни симптомите на маларија.[3]

Хемиски состојки уреди

Achyranthes aspera содржи тритерпеноидни сапонини кои поседуваат олеанолна киселина како агликон . Во Achyranthes aspera се наоѓаат и екдистерон, хормон за митарење инсекти и алкохоли со долг ланец.[4]

Наводи уреди

  1. Nardi, Isabella (2007). The Theory of Citrasutras in Indian Painting. Routledge. стр. 121. ISBN 978-1134165230.
  2. 2,0 2,1 J. H. Maiden (1889). The useful native plants of Australia : Including Tasmania. Turner and Henderson, Sydney.
  3. 3,0 3,1 Bussmann, R. W.; Gilbreath, G. G.; Solio, J; Lutura, M; Lutuluo, R; Kunguru, K; Wood, N; Mathenge, S. G. (2006). „Plant use of the Maasai of Sekenani Valley, Maasai Mara, Kenya“. Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine. 2: 22. doi:10.1186/1746-4269-2-22. PMC 1475560. PMID 16674830.
  4. Indian Herbal Pharmacopia Vol. II, Page-5.