Шарплесов каталог

астрономски каталог

Шарплесов каталог (англиски: Sharpless catalog) — попис на 313 H II-подрачја (оддавни маглини) предвиден како сеопфатен северно од деклинација −27°, но вклучувајќи и извесни маглини јужно од тоа место. Првото издание е објавено во 1953 г. со 142 тела (Sh1), а втората и конечна верзија ја издал американскиот астроном Стјуарт Шарплес во г. со вкупно 312 тела. Шарплес придодал и некои планетарни маглини и остатоци од супернови, покрај H II-подрачјата.[1]

Шарплесов каталог
Други називиШарплесови објекти
Вид пописАстрономски каталог Уреди на Википодатоците
ЦелH II-подрачје Уреди на Википодатоците
Страница на Ризницата Поврзано на Ризницата

Во 1953 Стјуарт Шарплес стапил во служба на станицата „Флегстаф“ при Морнаричката опсерваторија на САД,[2] каде направил преглед и каталогизација на H II-подрачја од Млечниот Пат користејќи ги сликите на Паломарскиот преглед. Од оваа работа произлегол каталог на H II-подрачја во две изданија: првиот од 1953 г. имал 142 маглини,[3] а вториот и последен од 1959 г. содржел 312.[2][4]

Шарплесовите координати се водат според ѕвездените каталози Бонски (BD) и Кордопски преглед (CD), но второто издание е прилагодено на епохата 1900.[1]

Во второто издание, извесни координати за делови од јужната полутопка содржат несигурност од 1 лачна минута.[1] Ова предизвикува потешкотии во нивното наоѓање, па затоа е објавен преработен каталог наречен BFS (Блиц, Фич и Старк)[1] со 65 нови подрачја и 20 отстранети ставки.[1] Највеќето од отстранетите ставки биле за маглини и остатоци.[1]

Ставките во Шарплесовиот каталог се преклопуваат со 110 Месјеови тела (M), 7.840 тела од Новиот општ каталог (NGC), Колдвеловиот каталог (кој самиот е зборник од други каталози, со 109 ставки) и RCW-каталогот. Истовремено во употреба биле и Гамовиот и RCW-каталогот, но тие се задржуваат претежно на јужната полутопка.

Примери уреди

Ова се примери од второто издание (1958) на Шарплесовиот каталог:

Бр. Име Слика Називи и ознаки
6 NGC 6302   Sh2-6, NGC 6302, Бубачка,

PK 349+01 1, Пеперутка, RCW 124, Гам 60, Колдвел 69

8 NGC 6334   ESO 392-EN 009, Шарплес 8, RCW 127, Гам 64, NGC 6334
11 NGC 6357   Sh2-11, NGC 6357, RCW 131, Гам 66, Војна и Мир
25 Лагуна   Sh2 25, RCW 146, Гам 72, Месје 8
29 Шарплес 29   Sh2 29
30 Триделна Маглина   Sh2 30, M20, NGC 6514, RCW 147, Гам 76
45 Омега   Омега, M17, NGC 6618, Лебед, Шарплес 45, RCW 160, Гам 81
49 Орел   Sh2 49, Месје 16, NGC 6611, RCW 165, Гам 83
64 W 40   Sh2 64, RCW 174
101 Лале   Шарплес 101, Ѕвезден облак во Лебед
105 Полумесечина   Sh2 105, NGC 6888, Sharpless 105, Колдвел 27
106 Sh2-106   Sh2-106, Небесен Снежен Ангел
117 Северна Маглина   NGC 7000, Колдвел 20
125 Кожурец   IC 5146, Колдвел 19
140 Sh2-140   Sh2-140
155 Пештера   Sh2-155, Колдвел 9
162 NGC 7635   Sh2-162, NGC 7635, Меур
184 NGC 281   NGC 281, IC 11
191 Мафеи 1   Sh2-191, Мафеи 1, PGC 9892
197 Мафеи 2   Sh2-197, Мафеи 2, UGCA 39,[5]PGC 10217[5]
199 Душа   Sh2-199, LBN 667, Душа, IC 1848 (само јато)
220 Калифорнија   NGC 1499, Шарплес 220
229 IC 405   Распламтена Ѕвезда, Колдвел 31, IC 405, Sh2-229
237 NGC 1931   Шарплес 237
238 NGC 1555   NGC 1555, Хиндова Маглина, Шарплес 238
244 Раковидна Маглина   Месје 1, NGC 1952,
248 IC 443   IC 443, Sh2-248, Медуза
275 Розета   Sh2-275, CTB 21
279 Sh2-279  
276 Барнардова Јамка   Sh2-276, Барнардова Јамка
277 Пламен   Sh2-271, NGC 2024
281 Орион   M42, NGC 1976, LBN 974
297 Sh2-297   Ced 90, LBN 1039
298 NGC 2359   Торов Шлем, Гам 4, Шарплес 298, NGC 2359

Поврзано уреди

Наводи уреди

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Galaxy Map – The Gum, RCW, Sharpless and BFS catalogs
  2. 2,0 2,1 Steven, Dick (2002). Sky and Ocean Joined: U.S. Naval Observatory, 1830–2000. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-81599-4.
  3. Stewart Sharpless, A Catalogue of Emission Nebulae Near the Galactic Plane, Astrophysical Journal, vol. 118, p.362, 1953
  4. Stewart Sharpless, A Catalogue of H II Regions, Astrophysical Journal Supplement, vol. 4, p.257, 1959
  5. 5,0 5,1 „NASA/IPAC Extragalactic Database“. Results for Maffei 2. Посетено на 12 ноември 2006.

Надворешни врски уреди