Христо Кабакчиев (роден на 2 јануари 1878 година во Галац, Романија - починал на 6 октомври 1940 година во Москва) — бугарски и интернационален комунистички деец, доктор по историски науки, застапник за македонската нација и државност.[1]

Христо Кабакчиев
Роден 2 јануари 1878
Галац, Романија
Починал 6 октомври 1940
Москва, СССР
Националност Бугарин
Занимање историчар

Животопис уреди

Христо Кабакчиев е роден на 2 јануари 1878 година во Галац, Романија. Завршил средно училиште во Варна, а за време на студиите бил прифатен како член на БРСДП. Заминал да студира медицина во Франција, но се префрлил во Женева да студира право. Поради болест се вратил во Бугарија и го завршил образованието на Правниот факултет на Софискиот универзитет „Св. Климент Охридски“.

Од 1904 година работел како адвокат во главниот град. Од 1905 до 1923 година бил член на Централниот комитет на БРСДП без прекини, а од 1910 година бил и уредник на партискиот весник „Работнички Весник“. Во бројни публикации тој ја оценува состојбата во земјата, ги објаснува програмата и активностите на партијата, ги критикува владејачките кругови, ги промовира повиците на меѓународното комунистичко движење за мир и Балканската Федерална Република. Тој бил испратен како делегат на БРСДП на Конгресите во Копенхаген (1910) и Базел (1912) на Втората Интернационала.

Од 1914 до 1923 година бил избран за пратеник. Во 1915 година го објави својот „Империјализам на Балканот“, во кој ја бранел тезата за потребата од создавање на балканска федерална република, со што ќе се реши македонското прашање, ќе овозможи независност на малите балкански земји од големите капиталистички земји[2].

Учествувал во работата на Првиот Конгрес на Бугарската комунистичка партија (БКП), на која била усвоена програмската декларација на партијата што ја развил тој. Бил претставник на Бугарската комунистичка партија (т.н.) на Вториот Конгрес на Коминтерната (1920), каде бил избран за член на комисиите за национално-колонијалното прашање, за статутот и за аграрното прашање. Во истата година тој присуствувал на конгресот на Независната социјалистичка партија во Германија, а потоа - на конгресот на италијанската социјалистичка партија. На Четвртиот Конгрес на Коминтерната (1922) тој презентирал извештај за програмата на Бугарската комунистичка партија, а на Петтиот Конгрес (1924) бил избран за член на Контролната комисија на Интернационалата.

Како политички секретар на Бугарската комунистичка партија, тој учествувал активно во подготовката на Септемвриското востание во 1923 година. Тој бил уапсен пред да побегне од земјата и останал во затвор две и пол години. Во 1925 година тој повторно беше изведен пред судот на судењето против Централниот комитет на Бугарската комунистичка партија. Тој бил осуден на 12 и пол години затвор, но подоцна бил ослободен.

Тој емигрирал во Виена, а потоа во СССР. Таму предавал историја на Бугарската комунистичка партија и марксизам-ленинизам на Меѓународното училиште „Ленин“ и на Комунистичкиот универзитет за национални малцинства на Запад. Во 1928 година станал член на ВКП (б). Во 1935 година започнал да работи како соработник на Институтот за историја на СССР.

Во 1938 година, за време на Големата чистка билбеше уапсен од советската полиција. Тој бил ослободен неколку месеци подоцна, благодарение на интервенирањето на генералниот секретар на Коминтерната, Георги Димитров, но се здобил со тешки телесни и психички повреди[3].

Христо Кабакчиев починал на 6 октомври 1940 година, непосредно по ослободувањето од затвор.

Негови син е Август Кабакчиев.

Литература уреди

  • Империјализмот на Балканите, Софија, 1915
  • Избрани дела, Софија, 1953
  • Спомени, Софија, 1955.
За него
  • Колева Т., Христо Кабакчиев. Биобиблиографија, Софија, 1958.
  • М. А. Бирман.

Наводи уреди

  1. Ристовски, Блаже, уред. (2009). „Кабакчиев“. Македонска енциклопедија. , книга I (А-Љ). Скопје: МАНУ. стр. 655. Text "series " ignored (help)
  2. Димитрова, Снежана. Участието на Сърбия в Голямата война и българската историография (1914 – 1948), Известия на центъра за военна история, Том 56, 1994, с. 239 – 240.
  3. Фосколо, Мона (2013). Георги Димитров. Една критическа биография. София: Просвета. стр. 221. ISBN 978-954-01-2768-2.

`