Стефан Стамболов (12 февруари 1854 - 18 јули 1895) бил бугарски револуционер, новинар, поет, политичар и државник, кој во 1880 год. станал народен пратеник и потпретседател на Народното собрание, а во 1884 и негов претседател.

Стефан Стамболов
9ти Премиер на Бугарија
На должноста
1 септември 1887 – 31 мај 1894
Монарх Фердинанд
Претходник Константин Стоилов
Наследник Константин Стоилов
Лични податоци
Роден(а) 13 февруари 1854
Трново, Османлиска империја
Починал(а) 19 јули 1895(1895-07-19) (возр. 41)
Софија, Кнежевство Бугарија
Почивалиште Централни софиски гробишта
Занимање државник, поет

Рани години уреди

Роден е во (Трново). Учи во Трново и Одеса. Учесник е во револуционерните борби на бугарскиот народ за ослободување пред 1878 г. Активен учесник е и во присоединувањето на Источна Румелија (против волјата на Русија) во 1885 г.

Политичка кариера уреди

 
Општо собрание на БЦБО во ноември 1876 г. Стамболов е претпоследен во задниот ред.

Бил и еден од главните идеолози и организатори на комитетите „Единство” 1878-1879. Тој го помогнал и доаѓањето на германскиот принц Фердинанд I Сакс-Кобург-Готски (1861-1948) за бугарски кнез (1887), а самиот станал премиер со изразито прозападна и антируска ориентација. Бил ценет во западните држави како политичар, кој сакал да ја ослободи својата земја од зависност од Русија. Во периодот од 1 декември 1893 година до 31 мај 1894 година бил министер на народното просвештение во Кнежевство Бугарија.

Голем дел од македонските деjци биле против диктаторските методи на Стамболов и неговата протурска политика[1], па така дошло и до книшката на Вардарски (Петар Поп Арсов) „Стамболовштината во Македонија и нејзините претставници” (1894) што всушност ја претставувала програмата на тогаш основаната ТМОРО. (Види Лозарското движење)

Убиство уреди

На 15 јули 1895 година врз Стамболов бил извршен обид за убиство од Михаил Ставрев и други македонски дејци, блиски до Наум Туфекчиев, и по три дена умира од повредите. Повод за убиството била одмазда за смртта на Коста Паница – бивш сојузник на Стамболов, кој со содејство на Русија прави опид за воен преврат и како резултат на тоа е екзекутиран. Стамболов е нападнат два дена пред делегацијата за помирување со Русија да биде примена од рускиот цар Николај II.

Поврзано уреди

Наводи уреди

  1. Вардарски (Петар Поп Арсов), „Стамболовштината во Македонија и нејзините претставници“, превод, редакција, коментар и предговор д-р Ванчо Ѓорѓиев, Табернакул, Скопје 2006.

Надворешни врски уреди

Политички функции
Претходник
Константин Стоилов
Премиер на Бугарија
1887-1894
Наследник
Константин Стоилов