Сидни Поатје (англиски: Sidney Poitier; 20 февруари 1927, Мајами - 6 јануари 2022, Лос Анџелес) — американски глумец и режисер. Тој ја освоил наградата оскар за најдобар глумец, и бил првиот црн глумец што ја освоил таа награда, за која бил номиниран и по вторпат.

Сидни Поатје
Сидни Поатје во „Љубовта кон Ајви“, 1968 г.

Покрај тоа, тој бил номиниран шест пати за наградата „Златен глобус“ за најдобар глумец и наградата од Британската академија за филм и телевизиска уметност (БАФТА) за најдобар странски глумец. Од 1997 до 2007 година, тој работел како бахамски амбасадор во Јапонија .[1]

Неговото семејство живеело на Бахамите, но Поатје е роден во Мајами додека неговото семество било на патување, при што се стекнал со американско државјанство. Тој пораснал на Бахамите, и се преселил во Њујорк кога имал 16 години. Тој се зачленил в Северноамериканскиот Негро театар, со добиванње на својата успешна филмска улога како средношколец во филмот „ Табла на њунглата“ од 1955 година.

Во 1958 година, Појтиер почнал да глуми со Тони Кертис во „ The Defiant Ones“ како осудени затвореници кои бегаат од затвор и морат да соработуваат.. И двајцата добиле номинација за Оскар за најдобар глумец.[2] Поатје, исто така, добил признание за филмовите „Суво грозје на сонцето“ (1961) и „ Сина“ (1965).

Неговата кариера продолжи со уште три успешни филмови од 1967 година, секој од нив бил за расната дискриминација : До Господинот, со љубов ; Погодете кој доаѓа на вечера, и во топлината на ноќта. [3] Тој доби номинации за Златни глобуси и БАФТА за овој филм.Тој глумел во најразлични други филмови, меѓу кои и трилерот „Заговорот Вилби “ (1975), заедно со Мајкл Кејн, Појтер се свртел кон глума и режија во акционите комедии како Ајде да го сториме тоа повторно (1975) и парче од акцијата (1978). За време на една деценија подалеку, тој ги режираше успешните Промешајте Луди (1980) во кој глуми Ричард Прајор и Џејн Вајлдер. Тој и се вратил на глумата кон крајот на 1980-тите и почетокот на 90-тите години со неколку трилери и телевизиски улоги.

Поатје добил почесен витез од кралицата Елизабета Втора во 1974 година.[4][5][6][7] Во 2009 година, Поатје бил награден со претседателски медал за слобода, најголема цивилна чест на Соединетите држави .[8]

Раниот живот уреди

Сидни Појтиер бил најмладиот од седумте преживеани деца на Евелин (н.е. Оттен) и Реџиналд Џејмс Појтер,[9] Бахамисти, земјоделци кои поседувале фарма на островот Кат . Семејството отпатувало во Мајами за да продава домати и други производи. Реџиналд исто така работел како возач во Насау, Бахами .[10] Појтер е роден во Мајами додека неговото семејсво пило на патување. Неговото раѓање било два месеци предвреме и не било очекувано да преживее, но неговите родители останале во Мајами три месеци за да го негуваат неговото здравје.[11] Појтер пораснал на Бахамите, тогашна британска колонија на круната . Заради неговото раѓање во Соединетите Држави, тој автоматски добил право на американско државјанство.

Холивуд уреди

В.д. уреди

 
Сцена од претставата „Суво грозје на сонцето“ . Од лево: Луис Госет rуниор како Georgeорџ Маркисон, Руби Ди како Рут Помлад и Поатје како Валтер Помладиот.

Поитиер се приклучил на северноамериканскиот Негро театар, но бил одбиен од публиката. Наспроти она што се очекувало од црните глумци во тоа време, глувоста на тонот на Поатје го натерал да не може да пее.[12] Решил да ги рафинира своите глумечки способности и да се ослободи од забележливиот акцент на Бахам, тој ги поминал следните шест месеци посветувајќи се на постигнување театарски успех. На својот втор обид во театарот, тој бил забележан и добил водечка улога во Бродвеј.[13]

 
Поатје (лево) на март 1963 година на Вашингтон, заедно со глумците Хари Белафонте и Чарлтон Хестон

Режија уреди

Поатје режирал неколку филмови, од кои најуспешни биле Ричард Прајор - Комедија еин Вајлдер, Стир Луд, која долги години бил филм со највисок степен, во режија на личност со африканско потекло.[14] Неговото играно филмско режисерско деби бил Западниот, Бак и Проповедникот , во кој глуми и Поатје, заедно со Хари Белафонте . Поатје го заменил оригиналниот режисер, Џозеф Сарџент .

Снимање уреди

Поатје снимил албум со композиторот Фред Катц, наречен Појтер се запозна со Платон, во кој Поатје рецитира пасуси од списите на Платон .[15]

Бизнис уреди

 
Поатие на потпишување книга

Од 1995 до 2003 година Поатје бил член на управниот одбор на компанијата „Волт Дизни“ .[16]

Дипломатска служба уреди

Во април 1997 година, Поатје бил назначен за амбасадор на Бахамите во Јапонија, позиција што ја имал до 2007 година. Од 2002 до 2007 година, тој бил истовремено амбасадор на Бахамите во УНЕСКО .[1]

Личен живот уреди

 
Куќата на Сидни Поатје

Поатје бил оженет со Хуанита Харди од 29 април 1950 година, па сè до 1965 година.[17] Во 1959 година, Поатје започнал деветгодишна афера со глумицата Дајајан Керол [18], која родила ќерка во тој период. Тој е во брак со Јоана Шимкус, канадска поранешна глумица, од 23 јануари 1976 година. Тој има шест ќерки со својата прва сопруга и две со втората: Беверли,[19][20] Памела,[21] Шери,[22] Гина,[23] Аника,[24] и Сиднеј Тамија .[25]

Покрај неговите шест ќерки, Поатје има осум внуци и три паравнуци.[26]

Кога ураганот Доријан ги погоди Бахамите во септември 2019 година, семејството на Поатје имало 23 исчезнати роднини.[27]

Достигнувања и награди уреди

 
Поатје го доби Претседателскиот медал за слобода од американскиот претседател Барак Обама во август 2009 година.
  • 1958: Награда за филмска награда за британска академија за најдобар глумец во главна улога за „Нејасните“
  • 1958: Сребрена мечка за најдобар глумец ( Берлински филмски фестивал ) за непокорните лица [28]
  • 1963: Награда Златен глобус за најдобар глумец во драма со движење на слики за лилјани на полето
  • 1963: Сребрена мечка за најдобар глумец ( Берлински филмски фестивал ) за лилјани на полето [29]
  • 1964: Награда за академија (Оскар) за најдобар глумец во водечка улога за лилјани на теренот
  • 1974: почесен витез командант на редот на британската империја (КБЕ) [4][5][6]
  • 1982: Награда Златен глобус Сесил Б. Демил
  • 1992: Награда за животно дело AFI
  • 1995 година: Достигнувања на центарот Кенеди
  • 1997 година: Назначен нерезидентен амбасадор на Бахам во Јапонија
  • 1999: Награда за животно дело SAG
  • 2000: Награда на НААК за имиџ за извонреден глумец во телевизиски филм, мини-серија или драматична специјална за едноставниот живот на Ное Деарборн
  • 2001 година: Награда НАЦП за слика - Награда Дом на славните
  • Греми награда во 2001 година за најдобар говор албум - Рик Харис, Rон Рунет (продуценти) и Сидни Поатје за мерка на човек
  • 2002: почесен Оскар - „За неговите извонредни настапи и уникатно присуство на екранот и за претставување на индустријата со достоинство, стил и интелигенција“
  • 2009 година: Претседателски медал за слобода [30]
  • 2011 година: Филмското друштво на центарот Линколн Гала почит чест на неговиот живот и кариери
  • 2016 година: БАФТА стипендија

Филмографија уреди

Директор уреди

Година Наслов
1972 година Бак и Проповедник
1973 година Warm December, AA Warm December
1974 година Престана сабота вечер
1975 година Ајде да го направиме тоа повторно
1977 година Piece of the Action, AA Piece of the Action
1980 година Промешајте лудо
1982 година Ханки Панки
1985 година Брзо напред
1990 година Дух тато

Телевизија уреди

Година Наслов Улога Белешки
1962 година Вечерва емисија Paек Паар Самиот 1 епизода
1969 година Шоуто Мајк Даглас Самиот 1 епизода
1972 година Шоуто на Дик Кевет Самиот 1 епизода
1972 година Шоуто на Новиот Бил Козби Самиот 1 епизода
1975 година Шоуто Мерв Грифин Самиот 1 епизода
1979 година Шоуто Мајк Даглас Самиот 1 епизода
1991 година Одделни, но еднакви Тургуд Маршал Номинирана — награда „Премеим Еми“ за извонреден главен глумец - минисерија или филм



</br> Номиниран — Златен глобус награда за најдобар глумец - минисерии или телевизиски филм
1995 година Деца на прашина Цигански Смит Номинирана— НААЦП Награда за слика за извонреден глумец во телевизиски филм, мини-серија или драматична специјална
1996 година На господине, со Loveубов II Марк Такерај
1997 г. Мандела и де Клерк Нелсон Мандела Номиниран — Кабелска награда за најдобар глумец во филм или минисерија



</br> Номинирана— НААЦП Награда за слика за извонреден глумец во телевизиски филм, мини-серија или драматична специјална



</br> Номинирана — награда „Премеим Еми“ за извонреден главен глумец - минисерија или филм



</br> Номинирана — сателитска награда за најдобар глумец - министри или телевизиски филм



</br> Наградена еснафска награда за глумци на екрани за извонредна изведба на машки глумец во мини или телевизиски филм
1998 година Дејвид и Лиза Д-р Jackек Милер
1999 година Simple Life of Noah Dearborn, TheThe Simple Life of Noah Dearborn Ноа Дерборн Награда за слика НАACP за извонреден глумец во телевизиски филм, мини-серија или драмски специјал



</br> Номинирана — награда за црна ролна за најдобар глумец: ТВ филм / кабел
1999 година Ослободена од Еден Cleе Клејмонс
2000-2007 година Шоуто Опра Винфри Самиот 5 епизоди
2001 година Last Brickmaker in America, TheThe Last Brickmaker in America Хенри Коб
2008 година Лери Кинг во живо Самиот 1 епизода

Работи за Поатје уреди

Автобиографии уреди

Поатје има напишано три автобиографски книги:

  • Овој живот (1980)
  • Мерка на човекот: Духовна автобиографија (2000)
  • Beyивотот над мерката: Писма до мојата внука (2008 година, избор на клуб за книги на Опра )

Поатје е исто така предмет на биографијата Сидни Поатје: Човек, глумец, икона (2004) од историчарот Арам Гуддузијан.

Поатје го напишал романот Монтаро Кејн, објавен во мај 2013 година.

Филмови за Поатје уреди

  • Сидни Поатје, надворешен во Холивуд ( Сидни Поатје, аутсајдер во Холивуд ). Документарен филм од Кетрин Арно. Арте, Франција, 2008 година, 70 минути.
  • Сидни Поатје: Една светла светлина . Американски мајстори, ПБС. САД, 2000. 60 минути.

Поврзано уреди

  • Дејвид Хемптон, измамник кој се претстави како син на Појтиер „Дејвид“ во 1983 година, што инспирираше претстава и филм, Шест степени на одвојување
  • Stон Стјуарт (стрипови), суперхерој чиј дизајн се базираше на Поатје
  • Список на најраните преживеани добитници на Оскарите

Белешки уреди

  1. 1,0 1,1 „Sir [sic] Sidney Poitier, best known Bahamian, honored“. Посетено на 21 February 2015.
  2. Сидни Поатје на   Семрежната филмска база на податоци (англиски)
  3. „Top Ten Money Making Stars“. Quigley Publishing Co. Архивирано од изворникот на January 14, 2013. Посетено на August 30, 2009.
  4. 4,0 4,1 „Award of Honorary Knight Commander of the British Empire (KBE) to Sidney Poitier, actor... | The National Archives“. Discovery.nationalarchives.gov.uk. Посетено на 2020-02-05.
  5. 5,0 5,1 „CNN.com - U.S. general knighthood sparks row - May 25, 2004“.
  6. 6,0 6,1 „Reagan Now a Knight but Not a Sir : Queen Bestows Title--No Dubbing, No Kneeling Required“. Los Angeles Times. June 14, 1989.
  7. „Sidney Poitier to be Honoured with BAFTA Fellowship“ (англиски). BAFTA. 12 January 2016. Посетено на 10 June 2017.
  8. „Sidney Poitier, Sen. Ted Kennedy Among 16 Who Receive Medal of Freedom“. The Washington Post. September 13, 2009. Посетено на August 10, 2014.
  9. „Sidney Poitier Film Reference biography“. Filmreference.com. Посетено на August 10, 2014.
  10. „Davis Smiley interviews Sidney Poitier“. Архивирано од изворникот на March 16, 2009.
  11. Adam Gourmand, Sidney Poitier: Man, Actor, Icon (2004), pg. 8.
  12. Missourian; Sidney Poitier; pp. 69, 133.
  13. Poitier, Sidney (2000). The Measure of a Man (First. изд.). San Francisco: Harper. стр. 59–60. ISBN 978-0-06-135790-9.
  14. Earl G. Graves, Ltd. (December 2000). Black Enterprise. Earl G. Graves, Ltd. стр. 108.
  15. Goudsouzian, Aram, Sidney Poitier: Man, Actor, Icon, The University of North Carolina Press, 2004, p. 395.
  16. "Actor Takes Center Stage as Disney Trial Grinds On", New York Times, August 12, 2004.
  17. „Stuyvesant Outdoor Adventures“. Stuyvesant Outdoor Adventures. Посетено на September 30, 2019.
  18. Armstrong, Louis (August 4, 1980). „Guess Who's Coming to Terms at Last with His Kids, Racial Politics and Life? Sidney Poitier“. People.
  19. „Miss Beverly Marie Poitier Bride of William J. Q. Mould“. September 6, 1970 – преку NYTimes.com.
  20. „Poitier-Henderson Holds Book Signing – WLBT 3 – Jackson, MS“. Wlbt.com. August 6, 2014. Посетено на August 10, 2014.
  21. Feuer, Alan (February 12, 2005), "Hundreds Mourn Ossie Davis in Harlem", The New York Times.
  22. „Daughters of King, Malcolm X Also Have a Message“. Pqasb.pqarchiver.com. April 9, 1988. Архивирано од изворникот на 2012-11-07. Посетено на August 10, 2014.
  23. „Atlanta News, Sports, Atlanta Weather, Business News | ajc.com“. Nl.newsbank.com. Посетено на August 10, 2014.
  24. Dan Shaw (May 21, 1994). „Chronicle – New York Times“. Nytimes.com. Посетено на August 10, 2014.
  25. „Advice For Upn: Get Rid Of 'Abby' – New York Daily News“. Articles.nydailynews.com. 1969-08-09. Архивирано од изворникот на July 30, 2012. Посетено на August 10, 2014.
  26. Sidney Poitier children and grandchildren. BIFF.
  27. Dixon, Hayley; Millward, David; Maximin, Colin (2019-09-08). „Hurricane Dorian: more than 23 members of Sidney Poitier's family missing“. The Telegraph (англиски). ISSN 0307-1235. Посетено на 2019-09-09.
  28. „Berlinale 1958: Prize Winners“. berlinale.de. Архивирано од изворникот на 2019-08-30. Посетено на April 1, 2010.
  29. „Berlinale 1963: Prize Winners“. berlinale.de. Архивирано од изворникот на 2019-08-30. Посетено на 2010-02-14.
  30. "President Obama Names Medal of Freedom Recipients" Архивирано на 27 мај 2015 г., White House Office of the Press Secretary, July 30, 2009.

Надворешни врски уреди