Википедија

Руско географско друштво

Серуска невладина организација „Руско географско друштво“ (скратено ВОО „РГО“, руски: Всеросси́йская обще́ственная организа́ция «Ру́сское географи́ческое о́бщество») е научна институција со седиште во Санкт Петербург ( Русија ), чија цел е сеопфатно географско истражување, како во Русија, така и низ целиот свет.

Институцијата е основана во 1845 година. Претставува најстара невладина организација на територијата на денешна Русија и е едно од најстарите научни географски друштва во светот.

Главната задача на Руското географско друштво е собирање и ширење на географско знаење. Бројни научни експедиции организирани низ историјата на Руското географско друштво одиграле значајна улога во географските истражувања на Сибир и Далечниот Исток, Источна и Средна Азија, Кавказ, Светското Море, влијаеле врз развојот на навигацијата, довеле до бројни откритија, влијаеле врз развојот на демографијата, метеорологијата и климатологијата . Од 1956 година ВОО е полноправна членка на Меѓународната географска унија.

Зградата на седиштето на РГО во Санкт Петербург е на списокот на културното наследство на Русија, каде што е регистриран под бројот 7810026000.

Имиња низ историјата уреди

 
Амблемот на друштвото од 1915 година.
  • 1845 - 1850 година Руско географско друштво ( руски: Русское Географическое Общество, РГО)
  • 1850— 1917 година . Империјално руско географско друштво ( руски: Императорское Русское Географическое Общество, ИРГО)
  • 1917— 1925 година . Руско географско друштво ( руски: Русское Географическое Общество, РГО)
  • 1925— 1938 година . Руско географско друштво ( руски: Государственное географическое общество, ГГО)
  • 1938— 1992 година . Географско друштво на Советскиот Сојуз ( руски: Географическое общество СССР)
  • 1992— 1995 година . Руско географско друштво ( руски: Русское географическое общество, РГО)
  • од 1995 година Серуска невладина организација „Руско географско друштво“ ( руски: Всероссийская общественная организация «Русское географическое общество», ВОО «РГО»)

Основање уреди

Големиот војвода Константин Николаевич верувал дека моќна држава како тогашната Руска Империја мора да има соодветна институција која би се занимавала со организирано и сеопфатно истражување на природните и социјалните одлики на таа огромна земја. Николаевич му ја претставил својата идеја на адмиралот и истражувач Фјодор Литке (подоцнежен претседател на Руската академија на науките), и откако се сретнал со него, но и поддршката од најважните истражувачи во тоа време во Русија, Николаевич го испратил своето барање лично до царот. Руското географско друштво е официјално основано на 18 август 1845 година со одобрение од императорот Николај I Павлович .

Покрај Николајевиќ, кој бил назначен за прв претседател на РГО, меѓу основачите бил и познатите морнари, адмиралите Фјодор Литке, Иван Крузенстерн, Фердинанд Врангел и Питер Рикорд, членови на академијата на науките во Санкт Петербург, антропологот Карл Ернст фон Бехр, астрономот Фридрих Георг Вилхелм фон Струв., Геологот Георг фон Хемерсен, статистичарот Петар Кепен. Меѓу основачите имало и воени топографи: фелдмаршал Фјодор фон Берг, генерал-мајор Михаил Вронченко и генерал на пешадија Михаил Муравјов- Виленски .

Меѓу основачите на општеството биле и географот и статистичар Константин Арсениев, директор на одделот за земјоделство во Министерството за внатрешни работи Алексеј Лјовшин, патописец Платон Чихачов, лингвист и етнограф Владимир Даj, генерален гувернер на Оренбург, Василиј Перовски и патрон, принц Владимир Одојевски .

 
Официјален печат на РГО

Руското географско друштво првично било замислено како географско-статистички завод во рамките на Министерството за внатрешни работи, но со одлука на императорот било основано како посебна институција од национално значење и било наречена Географска. Главниот финансиер на компанијата била државата, која првично издвојувала 10 илјади рубли годишно за својата работа, а значителни финансиски средства исто така доаѓале од приватните спонзори на РГО.

Долгогодишниот потпретседател на РГО, познат географ и патописец Петар Семионов Тијаншански го опишал РГО со зборовите: „Ова е бесплатна и отворена организација за сите оние кои се потонати со љубов кон својата татковина, за оние кои гледаат кон иднината на руската државата и рускиот народ со непоколеблива вера! “

Активности на компанијата уреди

Примарните цели на Руското географско друштво веднаш по основањето било сеопфатно и обемно истражување на оние делови на руската држава кои беа на периферијата на Империјата, а кои сè уште биле недоволно истражени и истражување на помалку познатите територии во нивна непосредна близина РГО организирал бројни научно-истражувачки експедиции во европскиот дел на Русија, на Урал, Кавказ, Сибир и на Далечниот Исток и Средна Азија . Компанијата, исто така, организирала бројни експедиции во Иран, Индија, Нова Гвинеја, Монголија и западна Кина . Посебно внимание било посветено на истражувањето на рускиот Далечен север и Арктикот (експедиции на Чукотка, Јакут и Кољска ).

Руското географско друштво било еден од организаторите и учесниците во „Првата меѓународна поларна година 1882 година “. ( англиски: First International Polar Year; руски: Первый международный полярный год) за време на кое 15 земји учеснички спровеле сеопфатно истражување за Арктикот и Антарктикот на глобално ниво. Таа година, РГО ги основал своите први станици за поларно истражување на устието на реката Лена и во Нова Земlа .

Целото истражување го воделе некои од најголемите и најпознати истражувачи и географи во нивното време: Николај Северцов, Иван Мускетов, Петар Кропоткин, Иван Черски, Николај Пржевалски, Григориј Потанин, Михаил Певцов, Григориј и Михаил Грум-Гржимајло, Петар Семионов Тијаншански, Владимир Обручев.Петар Козлов, Николај Миклухо-Маклај, Александар Воејков, Јулиј Šокаjски, Фјодор Берг и многу други.

За време на нивното истражување, експедициите на РГО тесно соработувале со Руската Империјална армија, а припадниците на корпусот на воени топографи исто така учествувале во скоро секоја истражувачка мисија. Од самиот почеток, општеството разви соработка со Царската морнарица, меѓу полноправните членови на општеството биле бројни адмирали и поморски офицери: Петар Анжу, Василиј Завојко, Лаврентиј Загоскин, Платон Лисјански, Фјодор Матјушкин, Генадиј Невелски, Константин Посијат и Вториот Јефим . Сликарите Иван Ајвазовски и Василиј Верешчагин исто така биле членови на друштвото.

За кратко време, благодарение на бројните страници, РГО се проширило на целата територија на Империјата. Првите два регионални оддели биле отворени уште во 1851 година . во Тбилиси (оддел за истражување Кавказ) и Иркутск (оддел за истражување на Сибир). Набргу потоа, биле формирани регионални оддели во Оренбург, Вилнус, Киев, Омск, Хабаровск и Ташкент . Денес, РГО има широка мрежа на оддели во сите субјекти на Руската Федерација .

Во рамките на Руското географско друштво, денес има посебни оддели за физичка географија, математичка географија, статистика, етнографија, комитет за политички и економски истражувања и посебна комисија задолжена за истражување на Арктикот. Откако големиот земјотрес целосно го уништи денешниот град Алма-Ата (тогаш Верни), формирана е комисија за сеизмички истражувања (по иницијатива на геологот Иван Мускетов ).

Во 1917 г. во рамките на општеството, имало вкупно 17 одделенија чии активности биле главно концентрирани на истражување на периферните делови на државата. Иако РГО имале целосен монопол во спроведувањето и организацијата на географските експедиции до 1917 година, оваа улога ја презеле Националната академија на науките по основањето на Советскиот Сојуз, а Географското друштво вршело главно теоретски активности и помали локални истражувања. Во периодот 1989 - 1992 година . географското општество било поделено на Централен оддел со седиште во Ленинград и 14 републички оддели. Секоја од републичките поделби била поделена на регионални поделби.

На иницијатива на Владимир Вернадски, во текот на дваесеттиот век, во рамките на Друштвото била формирана посебна комисија за проучување на природни продуктивни добри, која имала значително влијание врз забрзаната индустријализација на руската држава. Владимир Комаров, Николај Колосовски, Николај Андрусов, Александар Карпински и Александар Ферсман дале голем придонес во работата на комисијата. ИРГО бел исто така задолжен за воспоставување на првите заштитени природни области на територијата на Русија, на иницијатива на Друштвото во 1918 година . Географскиот институт бил основан во Една година подоцна, основан бил и првиот географски музеј на територијата на Русија.

Во 1987 година Друштвото имало повеќе од 30 000 регистрирани полноправни членови.

Внатрешна организација уреди

 
Внатрешноста на седиштето на РГО со портрети на сите претседатели

Руското географско друштво ги спроведувало своите научно-истражувачки активности континуирано од основањето во 1845 година, и затоа е единствената невладина организација на територијата на Русија. Внатрешната организација на Друштвото се засновало на Уставот на организацијата, кој прецизно го одредувал начинот на функционирање на организацијата. Првиот Устав на РГО бил донесен од императорот Николај Први на 28 декември 1845 година . додека последните амандмани на Уставот биле направени на општата седница на 11 декември 2010 година . .

Иако РГО, како невладина организација, е организациски независна институција, главните покровители на Друштвото од неговото основање биле императорите од тоа време, почнувајќи од Николај Први, преку Александар Втори и Александар III, до последниот император на империјална Русија, Николај Втори . За време на постоењето на Советскиот Сојуз, немало институција што го спонзорирало Друштвото, а од 2010 година. била воведена институцијата претседател на одборот на доверители, чиј прв претседател беше Владимир Путин .

 
Првиот претседател и основач на РГО Константин Николаевич

Со работата на Здружението раководел претседателот, кој се определувал со гласањето на членовите на Здружението. Следни претседатели на РГО биле:

Одлики на Руското географско друштво уреди

Од основањето, Руското географско друштво доделувало разни признанија на своите истакнати членови, добродетели и финансиери за заслугите поврзани со работата на Друштвото. Одликите се доделувале во форма на златни, сребрени и бронзени медали, плакети и дипломи.[1] Одликите не биле доделени само во периодот од 1930 година до 1945 година.

Хиерархијата на РГО доделувања е како што следува:

  • Големи златни медали
    • Константински медал - од 1846 година . (кога бил доделен првиот медал) сè до 1929 година, највисокото одликување на РГО, кое било доделено за извонредни заслуги во развојот на географската наука и мисла на територијата на руската држава. Медалот го добил името на основачот на РГО, принцот Константин Николајевиќ. Покрај медалите, премијата вклучуала и парична вредност од 200 рубли во сребро. До 1924 г. официјалното име на медалот било „Златен медал од Константин“ ( руски: «Золотая Константиновская медаль»), а потоа до 1929 година како „Највисока награда на општеството“ ( руски: «Высшая награда общества») Во 2010 и 2011 година биле претставени копии од Златниот медал Константин, но без статус на награда.
    • Голем златен медал на географското друштво на СССР - ( руски: Большая золотая медаль географического общества СССР), највисоко одликување на Друштвото во периодот на постоење на Советскиот Сојуз. Се доделувало од 1946 година до 1998 година.
    • Голем златен медал на Руското географско друштво - ( руски: Большая золотая медаль Русского географического общества), се доделувало се од 1998 година.
    • Голем златен медал на Одделот за статистика и етнографија - ( руски: Большая золотая медаль отделений этнографии и статистики), се доделувало од 1879 година до 1930 година за извонредни заслуги во областа на етнографијата и географската статистика.
  • Меморијални златни медали
    • Златен медал Семијонов - ( руски: Золотая медаль имени П. П. Семенова, бил доделен од 1899 до 1930 година, а по 1946 година комеморативен медал во спомен на географот Петар Тјансањски .
    • Медал на грофот Литке - ( руски: Медаль имени графа Фёдора Петровича Литке, бил доделен од 1899 до 1930 година, а по 1946 година комеморативен медал во спомен на Фјодор Литке, и бил доделен на руски научници од областа на математичката и физичката географија.
    • Златен медал на Пржевалски - ( руски: Золотая медаль имени Н. М. Пржевальского, се доделувал од 1946 година како комеморативен медал во спомен на Николај Пржеваjски. Се доделувал за заслуги во географско истражување на пустински и планински области.
  • Мали златни и сребрени медали
    • Мал златен медал - ( руски: Малая золотая медаль), бил доделен во периодот 1858 - 1930 година и по 1998 година.
    • Сребрениот медал на Пржеваjски - му претходел на истоимениот златен медал, доделен во периодот 1895-1930 година.
    • Сребрен медал на Семионов
  • Некатегоризирани мали медали
    • Мал сребрен едал - ( руски: Малая Серебряная медаль), од ( 1858 - 1930 година и по 2012 година).
    • Мал бронзен медал - ( руски: Малая бронзовая медаль), доделена во периодот 1858—1930 година.
  • Плакети и дипломи
    • Плакета на Пржевалски ( руски: Премия имени Н. М. Пржевальского)
    • Плакета на Алексеј Тило ( руски: Премия Тилло) - во спомен на генерал-потполковник и географ Алексеј Тило
    • Плакета на ukуков ( руски: Жуковская премия)
    • Плакета на Дежњов ( руски: Премия имени С. И. Дежнёва) - во спомен на морепловецот Семјон Дежњов
    • Почесни награди и дипломи

Библиотека, издавачка дејност и научна архива на РГО уреди

Библиотеката на Руското географско друштво била основана во 1845 година во исто време со самото Друштво. Библиотечниот фонд со над 490 000 наслови вклучува изданија во целиот спектар на географски науки и сродни дисциплини, а покрај насловите на руски јазик, библиотечниот фонд вклучува и изданија од целиот свет.

Картографската колекција на библиотеката содржи над 42 000 изданија и, меѓу другите, содржи бројни ретки копии на мапи со ракописи и атласи. Библиотечниот фонд вклучува и книги од приватните библиотеки на членовите на Друштвото, почнувајќи од книгите донирани во библиотеката од принцот Константин Николајевиќ, до изданијата во сопственост на познатите географи Шокаjски, Павловски, Шнитников, Кондратиев и други.

Од 1938 година библиотеката на Руската академија на науките, чиј составен дел е библиотеката РГО од средината на минатиот век, исто така, активно учествува во набавка на книги за библиотеката РГО.

  •  
    Внатрешноста на библиотеката на РГО на фотографија од 1916 година.
  •  
    Влез во библиотеката на РГО
  •  
    Витраж во главната зграда на Друштвото

Најстарото печатено издание во форма на списание објавено од РГО е научното списание „Околу светот“ ( руски: Вокруг света) чие прво издание било објавено во 1861 година (дури 30 години пред првиот број на списанието Национална географија).[2] Списанието се издава на месечно ниво во тираж од над 250.000 примероци. Покрај тоа, издание на рускојезињог, објавени изданија и украинскиот и бугарскиот јазик, ова издание на Казахстан на руски јазик. Списанието Илацио не е само во периодот 1918 - 1927 година поради Револуциите во Русија, и за време на Втората светска војна .

Најстарото континуирано издание на Руското географско друштво, кое постојано се објавува од 1865 година е „Колекција на руското географско друштво“ ( руски: «Известия Русского географического общества») и е едно од најстарите географски списанија објавени во поранешниот Советски Сојуз и Русија. Списанието ги објавува сите најзначајни откритија и студии поврзани со географската наука, статиите се објавуваат исклучиво од членови на РГО, а тиражот на публикацијата е до 230 примероци.

Научната архива на РГО била основана истовремено со Друштвото во 1845 година и е најстарата специјализирана научна архива посветена на географската наука во Русија. Најстарите напишани ракописи и артефакти, документи и преписки, фотографии, дневници се чуваат во архивите.

Музеј на РГО уреди

 
Зградата на музејот РГО во Санкт Петербург

Иако првите идеи за основање музеј на Руското географско друштво се појавија во 1860 година, музејот беше официјално отворен само 126 години подоцна, на 9 октомври 1986 година . години. Музејот содржи богата изложба што претставува историски развој на Друштвото, бројни оригинални ракописи и археолошки откритија на кои истражувачите наидоа за време на нивните патувања. Посебен дел од музејот е дел посветен на некои од најголемите руски географи-истражувачи.

Центар за развој на РГО во Србија уреди

На 17 октомври 2016 година, во Свечената сала на ректоратот на Универзитетот во Белград, се одржа церемонија по повод официјалното отворање на Центарот за развој на Руското географско друштво во Србија . На церемонијата присуствуваа претседателот на Република Србија Томислав Николиќ, потпретседателот на руското географско друштво и претседателот на меѓународната географска унија (2012-2016) проф. д-р Владимир Колосов, ректор на универзитетот во Белград, академик проф. д-р Владимир Бумбасиревиќ, амбасадор на Руската Федерација во Србија Александар Цепурин, проректори, декани, професори и студенти. Церемонијата беше комплетирана со изложба на фотографии „Русија е најубавата земја“, проекција на филм за историјата на Руското географско друштво, музичка програма на Академското културно и уметничко друштво на универзитетот во Белград „Спанац“, перформанс на уметникот Љубомир Манасијевиќ и други содржини. Интегрален дел од церемонијата е потпишувањето на договорот за соработка меѓу социјалната организација Свердловск „Руско географско друштво“ и Центарот за развој на Руското географско друштво во Србија. На претседателот на Србија, Томислав Николиќ, му беше доделена титулата почесен член на РГО.

Целите поставени од Центарот за развој се размена на студенти, поддршка и организација на заеднички истражувачки, научни, промотивни и издавачки активности што ќе придонесат за понатамошен развој на научната соработка меѓу двете земји.[3][4]

Наводи уреди

  1. ↑ Перечень награжденных знаками отличия Русского географического общества (1845—2012)
  2. ↑ Официјално мрежно место на списанието Вокруг света
  3. ↑ „Николић: Настављамо да се ослањамо на Русију, нећемо увести санкције“. РТС. Посетено на 31. 10. 2016. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  4. ↑ „Николић: Србија тачка ослонца Русије“. Спутњик Србија. Архивирано од изворникот на 2016-11-01. Посетено на 31. 10. 2016. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)

Надворешни врски уреди

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Руско_географско_друштво&oldid=5061581“