Фолклорот на Русија е фолклор на Русите и на другите етнички групи на Русија .

Корените на рускиот фолклор се во паганските верувања на Старите Словени и истите се застапени во руските сказни. Епските руски билини се исто така важен дел од словенската митологија. Најстарите билини на киевскиот циклус биле запишани главно на север во Русија особено во Карелија каде што бил запишан и поголемиот дел на финскиот национален еп Калевала.

Во доцниот 19 век руските сказни почнале да се преведуваат на англиски јазик - Руски народни сказни (1873) од Вилијам Ралстон и Приказни и легенди од земјата на царот (1890) од Едит Хоџетс.

Многу руски сказни и билини биле адаптирани како анимирани или играни филмови од истакнати режисери како Александар Птушко (Илија Муромец, Садко) и Александар Ру (Морошко, Василиса Прекрасна).

Некои руски поети, меѓу кои и Петар Ершов и Леонид Филатов направиле добри адаптации на класичните руски бајки, а во некои случаи, како оној на Александар Пушкин, создале целосно оригинални сказни со голема популарност.

Дрвена скулптура на словенската божица Мокош(а)

Историја на фолклорот во Русија уреди

Народната традиција на Русија пред христијанството (Пред 987 година[1]) уреди

Организацијата на ранословенското општество во голема мера се засновало на мали градови водени од група луѓе, а не од еден водач[2] со силен акцент на семејството[3] Областа за која се тврди дека била татковина на словенските народи се наоѓа некаде околу денешна источна Полска[4][5] и се смета дека до 19 век, истата била силно пошумена[6]. Природата одиграла важна улога во ранословенската култура[4].

Ранорускиот предмет на обожавање била "Влажната Мајка Земја"[2][7][8] а подоцна можеби поврзана со божеството наречено Мокош чие име значи "влага" и може да има финско потекло[3][8]. Мокош била божицата на жените, децата и на животните и била обожавана заради нејзината поврзаност со плодноста[8]. Руската почва е генерално премногу слаба за плодно земјоделство. Врнежите се ретки и несоодветно се одвиваат во поголемиот дел од областа а сезоната на раст е релативно кратка[4]. Плодноста и влагата се особено значајни за земјоделството на чиј успех се темелело руското општество особено ако се знае дека во постарите времиња луѓето во овие подрачја повеќе се занимавале со земјоделство отколку со лов или со сточарство и не биле во добри односи со соседните народи[4] за да остваруваат успешна трговија.

Почитта кон предците бил еден од централните аспекти на племенскиот живот и служел како врска помеѓу минатото и идните генерации[3]. Анимизмот бил исто така вообичаено верување а природните и куќните духови играле централна улога во секојдневниот живот[3].

 
Русалка, Иван Билибин (1935)

Народната традиција во христијанска Русија (987 - 1917/1922 година[9]) уреди

Владимир I (или "Владимир Велики", "Свети Владимир") се преобратил во христијанството во 987 година и го прогласил за државна религија на Киевски Рус[10]. Христијанството веќе било присутно во областа[2][10] и лесно се раширило[3]. Паганските идоли биле уништени во Киев и Новгород, два града каде што Владимир претходно посветил посебно внимание во воспоставувањето на паганскиот пантеон[3]. И покрај површното искоренување на паганското верување, анимизмот и обожавањето на предците преживеале во ритуалите, приказните, уроците и практиките во селскиот живот[2][3]. Одредени пагански божества и предмети за обожување биле воведени во редовите на христијанските светци[2][3]. Некое време паганските празници останале, но биле нарекувани со нови имиња, како што е Денот на Троица, кога селанките оддавале почит на природниот дух русалка, се искажувала почитта кон минатите предци и се практикувале ритуали на гатање[3]. Друг таков празник е денот на Свети Јован, посветен на "гледање на пролетта" и вршење ритуали за да се поттикне пролетта да се врати наскоро[3][11]. Соживотот на паганските и христијанските верувања во руската култура се нарекува "двојност на религијата" или "двојност на верувањето" и било истакнато во поголемиот дел од руската селска култура[2][3].

Одредени пагански ритуали и верувања биле толерирани па дури и поддржани од Црквата[3]. Во овие случаи, обредите биле реинтерпретирани како суштинско христијански. На пример, зимскиот ритуал на постилање сено на подот се поврзува со славењето на раѓањето на Исус на Бадник[3].

Рускиот фолклор во Советска Русија (1917/1922 - 1991[12]) уреди

 
Русија има долга и разновидна музичка историја

Фолклористите денес сметаат дека златната ера на фолклорот на Советскиот Сојуз бил во 1920-тите. Новата влада која морала напорите да ги фокусира кон воспоставување на нов административен систем и градење на напредокот на економијата на нацијата не можела да се труди околу контролата на книжевноста, така што проучувањата на фолклорот во овој прпв период напредувале. Во текот на деценијата имало два основни тренда во фолклорното проучување: формалистичка и финска школа. Формализмот се фокусирал на уметничката форма на старите билини и на сказните.[13] :45 Финската школа се интересирала за врските меѓу легендите поврзани со различните региони на Источна Европа. Финските научници собрале споредливи приказни од повеќе локации и ги анализирале нивните сличности и разлики, надевајќи се дека во епските приказни ќе пронајдат миграциски шеми. [13] :46

Откако Јосиф Сталин дошол на власт и го активирал неговиот прв петгодишен план во 1928 година, советската влада почнала да ги критикува и цензурира фолклорните студии. Сталин и советскиот режим го потиснале фолклорот, верувајќи дека го поддржува стариот царски систем и капиталистичката економија. Тие го гледале како остаток од назадското руско општество што болшевиците работеле да го надминат.[14] :157 За да ги провери проучувањата на фолклорот и да ги спречи несоодветните идеи да се шират меѓу масите, владата го создала РАПП - Руската асоцијација на пролетерски писатели. РАПП посебно се фокусирал на цензурирање на бајките и на детската литература, верувајќи дека фантазиите и "буржоаската бесмисла" го нарушуваат развојот на добрите советски граѓани. Сказните биле отстранети од полиците за книги и децата биле поттикнувани да читаат книги фокусирани на природата и науката.[15] :304 РАПП на крајот го зголемил нивото на цензура и станал Сојуз на советските писатели во 1932 година.

За да продолжат со истражување и анализирање на фолклорот, интелектуалците требале да ја оправдаат неговата вредност за комунистичкиот режим. Во спротивно, збирките со фолклор, заедно со сета друга книжевност која се сметала бескорисна за целите на петгодишниот план на Сталин, би биле неприфатлив домен на проучување. Во 1934 година, Максим Горки одржал говор во Сојузот на советските писатели, тврдејќи дека фолклорот, всушност, може свесно да се користи за промовирање на комунистичките вредности. Покрај изложување на уметничката вредност на фолклорот, тој нагласил дека традиционалните легенди и сказни се ориентирани кон заедницата и би биле добар пример за советскиот граѓанин.[16] Горки објаснил дека фолклорните ликови изразувале високо ниво на оптимизам и затоа можеле да ги поттикнат читателите на позитивно да размислуваат во новиот режим.[13] :46

Јуриј Соколов, раководител со фолклорниот оддел на Сојузот на советските писатели, исто така, го промовирал проучувањето на фолклорот тврдејќи дека тој првично бил усна традиција на работниците и следствено на тоа можел да се користи за да се мотивираат и инспирираат колективните проекти помеѓу пролетеријатот.[17]:51 Ликовите во традиционалните руски народни приказни честопати биле на патот на самооткривање, процес што ги доведува да се ценат не само како поединци, туку и како неопходен дел од заедничката целина. Ставовите на таквите митски ликови биле блиски со размислувањето кое советската влада сакала да го всади во нејзините граѓани.[18]:213 Тој исто така укажал на постоењето многу приказни кои покажуваат како членови на работната класа ги надминуваат нивните сурови мајстори, со што повторно се докажувал фолклорот како вредност на советската идеологија, на нацијата и на општеството.[18]:215

Советската влада била убедена од аргументите на Горки и Соколов а Сојузот на советските писатели почнал да собира и да оценува фолклор од целата земја. Сојузот собирал и запишувал приказни кои во нивните очи доволно го промовираат колективниот дух и ги покажуваат придобивките и напредокот на советскиот режим. Потоа продолжиле да се редистрибуираат копии од одобрените приказни низ целата популација. Во меѓувреме, локални фолклорни центри се отворале во сите поголеми градови.[14] :160 Одговорни за застапување на чувството за советскиот национализам, овие организации осигурувале медиумите на систематски начин да ги објавуваат соодветните верзии на руските народни песни.[13] :46

За време на владеењето на Сталин, освен сказните и белините што ги одобрила владата, автори ги копирале соодветните советски идеологии и пишувале комунистички народни песни. Овие современи народни песни ги комбинираат структурите и мотивите на старите белини со современиот живот во Советскиот Сојуз. Нарекувани новини, овие новокомпонирани приказни се сметаат за ренесанса на рускиот еп.[14] :169 Фолклористите биле повикани да ги научат современите народни луѓе на конвенционалниот стил и структура на традиционалната белина. Тие, исто така, им објасниле на изведувачите за соодветните типови на комунистичка идеологија што треба да бидат претставени во новите приказни и песни. [14] :161

Бидејќи изведувачите често биле слабо образовани тие требало да добијат темелно разбирање на марксистичката идеологија пред да може да се очекува да им ги пренесат на луѓето на начин што одговара на советската влада. Освен што поминувале низ обемно образование, многу народни изведувачи патувале низ целата нација, со цел да добијат увид во животите на работничката класа и на тој начин да ги кажат своите приказни поефективно. [17] :54 Поради нивната клучна улога во ширењето на комунистичките идеали низ Советскиот Сојуз, на крајот некои од овие изведувачи станале високо ценети членови на советското општество. Голем број од нив, и покрај нивната неписменост, биле избрани за членови на Сојузот на советски писатели.[14] :164

Овие нови советски сказни и народни песни првенствено се фокусирале на контрастите помеѓу мизерниот живот во старата царска Русија и подобрениот под раководство на Сталин.[13] :48 Нивните ликови претставуваат идентитети за кои советските граѓани треба да се стремат, да ги образложат особините на "новиот советски човек". [16] :57 Хероите на советските приказни требало да прикажат изменета и подобрена верзија на просечниот граѓанин давајќи му на читателот јасна цел за идеалното колективно ориентирано јас. Овие нови народни песни го замениле волшепството со технологијата и натприродните сили на Сталин.[18] :220

Наместо да добиваат суштински совети од митското битие, протагонистот добивал совет од „сезнајниот Сталин“. Ако ликот го следел божествениот совет на Сталин, тој можел да биде уверен во сите негови напори и целосна трансформација во "Нов Советски Човек".[17] :55 Негативците на овие современи сказни биле неспособните, уназадени капиталисти, додека советските граѓани биле непобедливите херои.[15] :305

По смртта на Сталин во март 1953 година, фолклористите од тој период брзо ги напуштиле новите народни песни од тој период. Напишани од поединечни автори и изведувачи, новините не потекнуваат од усните традиции на работничката класа. Како резултат на тоа, денес тие се сметаат за псевдофолклор, а не вистински советски (или руски) фолклор.[14] :172 Без никаква вистинска врска со масите, немало причина новината да се смета за ништо друго освен за современа литература..[17] :64 Името на Сталин е исфрлено од неколкуте преживеани псевдо-народни песни од тој период.[14] :172 Наместо да го сметаат фолклорот под Сталин за ренесанса на традиционалниот руски еп, денес тоа генерално се смета за период на воздржаност и невистини.

Видови уреди

 
Баба Рога

Народни приказни уреди

Докази за руски народни приказни постојат уште во 12 век и укажуваат на тоа дека постоеле и од порано[3][19]. Сепак, денес не постои многу содржина од раните народни песни, главно поради потиснување на нехристијанските раскази од страна на Црквата[3]. Кажувањето на народните приказни било строго забрането уште во 12 век [3][19] а во некои случаи престапот се казнувал и со смрт [3] . Во 16 век, руските народни песни почнале да се запишуваат, а во 19 век објавила збирката со вистински руски народни песни, "Руските народни приказни" на Богдан Бронисин (1838) [3] Проучувањето на фолклорот било особено популарно кон крајот на 20 век (околу 1960-тите) [3] .

Имало неколку обиди за класификација на европскиот фолклор, а финскиот фолклорист Анти Арне започнал со еден познат систем кој подоцна го развил професорот од Ленинград Н. П. Андреев [3]. Овој систем идентификува 915 главни типови на народни песни (категоризирани според теми, заплети, ликови и други елементи на приказната)[3] Од нив, околу една третина (317 типови) биле пронајдени во источните и западноевропските приказни, од кои една третина (302) биле пронајдени исклучиво во западноевропските приказни, а една третина (296 видови) биле пронајдени исклучиво во источноевропските приказни [3] .

Народна магија уреди

Во старата и селанската руска култура имало два основни вида на магија: (1) "нечиста", или лоша магија, и (2) продуктивна, или добра магија[3] Првата е поврзана со ѓаволот и генерално се смета за непријателска[3] Втората е магија која заштитува од злото или се обидува да стори добро за корисникот[3] Некои магиски практики, како гатањето, кои традиционално се сметале за продуктивна магија, биле прераспределени како нечиста магија од страна на христијанската црква [3] Најпродуктивната магија била "хомеопатската" магија[3][11] На пример, на пролетниот ритуал на носење гранки со вештачки птици (или колачиња што ги претставуваат птиците[11]), се сметало дека ќе помогне во создавањето на птичјиот лет поврзан со доаѓањето на пролетта[3]. Магиските традиции се евидентирани како постојани до крајот на 1648 година во Москва[3] .

Празнични ритуали уреди

Практики поврзани со многу празници отпрвин биле магиски ритуали. Пеењето новогодишни песни и јолот првично биле можност за домаќинствата да покажат великодушност и на тој начин да си обезбедат просперитетна година[11] На првата ноќ по венчавката, понекогаш креветот на двојката бил поставуван во близина на добитокот, за да се поттикне плодноста на нивните животни[3] Другите свадбени традиции, како што е јадењето јајца, пеењето срамотни песни и фрлањето жито врз младенците првично биле наменети да обезбедат плодност и благосостојба за двојката во наредните години[3].

Баење[3] уреди

Баењето се магични зборови кои се користат за остварување различни задачи [11] Со баење се истерувал леши [20] На пример, едно љубовно баење: "Ќе се кренам, понизен слуга на Господ (име е наведено), ќе дојдам од куќата во вратата, од вратата до портата. . . " [11] Често има баење за да се повика Бог или некои светци [3] А баењето против забоболка гласи:

"Три патишта, дрво стои крај патот, под дрвото лежи труп, низ телото оди Св. Антониј и вели:" Зошто, лешу, лежиш тука? Дали забите те болат? Дали ребрата те болат? Дали црви те јадат? Дали тече крвта од тебе? "Ништо не боли". Отрпни го забот на Божјиот понизен слуга (името се наведува), како во трупот, за да го направиш силен, Господе, посилен од камен[21]

Едно од најстарите запишани руски баења е она во Руската хроника која датира од 10 век [11] .

 
Леши

Содржина уреди

Природни и куќни духови уреди

Духовите најчесто живеат во шума, вода, поле или дом[3][20] Често се претставени како стари луѓе, кои ја одразуваат семејната хиерархија во племенските заедници[3] Првично, природниот дух се сметало дека ги штити луѓето [3] но со тек на времето тие се сметале за неутрални или злонамерни сили, понекогаш поврзани со ѓаволот[20][22] Тие исто така често се поврзуваат со "нечиста" сила, поврзана со неприродна смрт и несоодветно погребување[3][20][22] Повеќето записи што денес постојат за природните духови се собрани по крајот на 19 век и се раскажуваат како приказни од втора рака[20]. Приказните за природните духови се од подалечното минато[20].

Леши[20] уреди

(Исто така, "шумски демон" [22] )

Леши е шумски дух кој живее во шумата. Неговиот изглед варира низ приказните, но постојано е маж [20]. Општо земено, леши е насликан како човек, но може да се појави во форма на животно или, во некој случај, печурка [20] Понекогаш тој е прикажан со крилја и опашка, како ѓаволот [20] . Неговата големина е променлива [20] Некои приказни за леши го опишуваат како да има жена и деца, имитирајќи типично селско домаќинство [20] Некои записи припишуваат повеќе леши во одредена шума и ги опишуваат како да имаат хиерархиско општество, кое повторно е слично на локалното општество [20] .

Некои велат дека леши не умее да зборува, туку само прави звуци како плескање [22] или звуци на птици, шушкави листови, ржи, итн..[20] . Други велат дека тој може да ги имитира гласовите на луѓето што ги знаете[20] .

Општо земено, тој се смета за нечесен или за зло и се вели дека ги тера луѓето да се изгубат во шумата[20][22] да се разболат, да крадат жени, па дури и да јадат луѓе [20] Неговите традиционални слабости вклучуваат оган и крст, што укажува на подоцнежна поврзаност меѓу леши и христијанскиот ѓавол[20] .

 
Водјаној, Иван Билибин 1934

Водјаној уреди

(Исто така, "воден ѓавол" [20] , "воден дух" [22])

Водјаној е машки воден дух. Се смета дека живее во некаква вода, понекогаш има место за живеење на дното на водата [20][22] Како и леши, изгледот на водјаној варира од приказна до приказна [20] Тој е генерално прикажан како стар, брадат, понекогаш син, бел или зелен[3][20] понекогаш покриена со лиги, понекогаш надуен со вода[3][20] .Често се опишува како да има на себе рибни елементи, како крлушки или опашка на риба [20] Како и леши, водјаној понекогаш е прикажан со жена [20] .

Главната функција на водојаној е да ги дави луѓето [20][22]. Други приказни за водјаној го прикажуваат како имитира гласови или расипува некого менувајќи му го изгледот [22] Некои приказни за спокојните односи меѓу луѓето и водјаној опишуваат мелници и рибари кои му даваат придонес на водјаној за да обезбедат добра среќа од неговите води [20] . За разлика од леши, водјаној се смета за недвосмислено зло [20] . Во многу случаи, тој се смета за еквивалент на ѓаволот [20] .

 
Полевој

Полевој и Полудница уреди

Полевој е машки полски дух [20] Како и другите природни духови, појавувањето на полевој обично ја одразува неговата околина. Понекогаш тој е опишан како да има темна кожа, како почвата; понекогаш со трева за коса; понекогаш облечен во бело и опкружен со ветер [20] Како и леши, полевој има променлива големина врз основа на неговата околина, и може да биде висок како несекојдневна трева во лето и мала, како што полето се јавува по жетвата [3] .

Полевоите се чини дека генерално се помалку злобни од другите духови, најлошото од неговите моќи е да ги натераат луѓето да се изгубат во полето[20] Сепак, тој генерално се смета за лош знак. Полевој има семејство и деца [20] .

Полудница е женски полски дух [20] Нејзиното појавување варира првенствено во поглед на возраста; таа е опишана како девојка или постара жена [20] Таа се смета дека го заштитува житото а му штети на секој што работи во полињата напладне [20]

Русалка уреди

(Исто така, "водна самовила" [22] ,ундона [3] )

Русалка е женски дух, често поврзан со водата [20][22] Таа обично се смета за млада, убава жена [20]. Приказните зборуваат за русалки во шумите, во полињата и по реките [20] . Обично се смета дека живее под вода, како водјаној, и ги измамува минувачите [20] Во некои места се смета дека се русалки се душите на некрстени деца, или на оние што починале со давење [3][20] .

Понекогаш нејзиното зло е безопасно [22] како леши или поливеј но некогаш се смета дека ги тера луѓето до смрт [22] или ги потопува[20] . Поврзаноста на русалка со нечистите мртви ја прави носител на нечистата сила поврзана со други природни духови [20] Понекогаш таа е поврзана директно со ѓаволот [20] Како и другите природни духови, се смета дека силата и е ослабена преку знакот на крстот [20][22] и со одредени магични зборови [20].

 
Домовој, словенски бог на домаќинството

Домовој уреди

Домовој е дух на куќата и е малку поинаков по карактер од природните духови. Се сметал за добронамерен заштитник на некое домаќинство [23] Преку него најверојатно се обожавале предците, бидејќи еден "прекар" го нарекувал "дедо", и честопати се вели дека се појавува во форма на сегашна или мината глава на домаќинството [23] Вообичаено, домовој не се гледал, туку се приметувал со звук. Тој можел да предизвика ѕидовите да крцкаат [23] Вообичаено се сметало дека домовој живее сам, но некои приказни го споменуваат со сопруга и деца [23] .

Функцијата на домовој во голема мера била да се грижи за некое домаќинство. Тој давал знаци за идни настани, како што се добро или лошо богатство, свадби или смрт во семејството [23]

Преносот на домовој била значајна работа. На пример, кога жена ќе се омажила, вообичаено било да го напушти семејството и да отиде да живее кај нејзиниот сопруг[3] При напуштање на својот дом, неопходно било да изврши ритуали за да се раздели од домашните духови на нејзиното семејство и да се запознае со семејството на нејзиниот сопруг [3] Кога некое семејство се селело во куќи, тие конкретно ги поканувале своите домовои да дојдат со нив и да останат во домаќинството[23] .

Животни уреди

Животните се појавуваат заедно со човечки ликови, како и заедно со други животни. Некои од најчестите животни пронајдени во текот на многу приказни се лисици, овци кози петли и волците. На овие животни понекогаш им се дадени човечки квалитети, вклучувајќи ја и способноста да зборуваат и со други животни, како и со човечки карактери. Тие ги имаат истите емоции како и човечките ликови. Тие добиваат човечки квалитети како што се духовитост хумор, лукавство, па дури и глупост.[24] Лисиците, на пример, обично се женски и се многу духовити и сакаат да ги измамат своите колеги. Ова може да бидат возрасни луѓе или волци, петли и мечки. Волци, од друга страна, обично се мажи и не се многу паметни. Тие често се подложни на тоа да бидат доведени во замки и да бидат измамени од лисиците.[25]

Галерија уреди

Поврзано уреди

Наводи уреди

  1. The Editors of Encyclopaedia Britannica. „Vladimir I: Grand Prince of Kiev“. Encyclopaedia Britannica. Посетено на December 19, 2018.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Andreyev, Nikolay (1962-03). „Pagan and Christian Elements in Old Russia“. Slavic Review. 21 (01): 16–23. doi:10.2307/3000540. ISSN 0037-6779. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 3,17 3,18 3,19 3,20 3,21 3,22 3,23 3,24 3,25 3,26 3,27 3,28 3,29 3,30 3,31 3,32 3,33 3,34 3,35 3,36 3,37 3,38 3,39 3,40 3,41 3,42 3,43 Sokolov, Yuriy M. (1971, ©1950). Russian Folklore. Преведено од Smith, Catherine R. Detroit: Folklore Associates. стр. 26–404. ISBN 0-8103-5020-3. Проверете ги датумските вредности во: |year= (help)
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Pipes, Richard E. (1974). Russia under the Old Regime. Charles Scribner's Sons. стр. 1–24.
  5. „Google Maps“. Посетено на December 19, 2018.
  6. Costlow, Jane T. (2013). Heart-Pine Russia: Walking and Writing the Nineteenth-Century Forest. Ithica and London: Cornell University. стр. 17–39.
  7. Tian-Shanskaia, Olga S. (1993). Village Life in Late Tsarist Russia. Indiana University. стр. 116–155. ISBN 978-0-253-20784-5.
  8. 8,0 8,1 8,2 Hellberg-Hirn, Elena (1998). Soil and Soul: The Symbolic World of Russianness. Aldershot: Ashgate. стр. 111–135. ISBN 1-85521-871-2.
  9. Pipes, Richard E.; Conquest, Robert; Dewdney, John C.; McCauley, Martin (November 15, 2018). „Soviet Union: Historical State, Eurasia“. Encyclopaedia Britannica. Посетено на December 19, 2018.
  10. 10,0 10,1 The Editors of Encyclopaedia Britannica. „Vladimir I: Grand Prince of Kiev“. Encyclopaedia Britannica. Посетено на December 19, 2018.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 11,6 Alexander, Alex E. (1975). Russian Folklore: An Anthology in English Translation. Belmont, Massachusetts: Nordland. ISBN 0-913124-06-c Проверете ја вредноста |isbn=: invalid character (help).
  12. Pipes, Richard E.; Conquest, Robert; Dewdney, John C.; McCauley, Martin (November 15, 2018). „Soviet Union: Historical State, Eurasia“. Encyclopaedia Britannica. Посетено на December 19, 2018.
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 Oinas, Felix J. (1973). „Folklore and Politics in the Soviet Union“. Slavic Review. 32.
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 14,6 Oinas, Felix J. (1975). „The Political Uses and Themes of Folklore in the Soviet Union“. Journal of the Folklore Institute. 12.
  15. 15,0 15,1 Husband, William B. (2006). „'Correcting Nature's Mistakes': Transforming the Environment and Soviet Children's Literature, 1828–1941“. Environmental History. 11.
  16. 16,0 16,1 Farrer, Grimes (1973). „The Soviet Folktale as an Ideological Strategy for Survival in International Business Relations“. Studies in Soviet Thought. 13.
  17. 17,0 17,1 17,2 17,3 Miller, Frank J. (1980). „The Image of Stalin in Soviet Russian Folklore“. Russian Review. 39.
  18. 18,0 18,1 18,2 Schlauch, Margaret (1944). „Folklore in the Soviet Union“. Science and Society. 8.
  19. 19,0 19,1 Propp, Vladimir (2012). The Russian Folktale. Преведено од Forrester, Sibelan. Detroit: Wayne State. стр. 11.
  20. 20,00 20,01 20,02 20,03 20,04 20,05 20,06 20,07 20,08 20,09 20,10 20,11 20,12 20,13 20,14 20,15 20,16 20,17 20,18 20,19 20,20 20,21 20,22 20,23 20,24 20,25 20,26 20,27 20,28 20,29 20,30 20,31 20,32 20,33 20,34 20,35 20,36 20,37 20,38 20,39 20,40 20,41 20,42 20,43 20,44 20,45 Ivanits, Linda J. (1992, © 1989). Russian Folk Belief. Armonk, New York and London, England: M. E. Sharpe. стр. 64–82. Проверете ги датумските вредности во: |year= (help)
  21. Bermejo, Iñigo; Stevenson, Matt; Cooper, Katy; Harnan, Sue; Hamilton, Jean; Clowes, Mark; Carroll, Christopher; Harrison, Tim; Saha, Shironjit (2017-09-20). „Mepolizumab for Treating Severe Eosinophilic Asthma: An Evidence Review Group Perspective of a NICE Single Technology Appraisal“. PharmacoEconomics. 36 (2): 131–144. doi:10.1007/s40273-017-0571-8. ISSN 1170-7690.
  22. 22,00 22,01 22,02 22,03 22,04 22,05 22,06 22,07 22,08 22,09 22,10 22,11 22,12 22,13 Turgenev, Ivan (1990, © 1967) [1847-1851]. Sketches from a Hunter's Album. Преведено од Freeborn, Richard. Penguin. стр. 99–120. ISBN 978-0-14-044522-0. Проверете ги датумските вредности во: |year= (help)
  23. 23,0 23,1 23,2 23,3 23,4 23,5 Ivanits, Linda J. (1992, © 1989). Russian Folk Belief. Armonk, New York and London, England: M. E. Sharpe. стр. 51–63. ISBN 0-87332-889-2. Проверете ги датумските вредности во: |year= (help)
  24. Зенковски, Серж А., уредник. Средновековна Русија епови, хроники и приказни. Второ издание. Њујорк, Е.П. Датон, 1974 година.
  25. Голдберг, Кристин. Изградба на фолк. Весник на фолклорни истражувања . Vol. 23, бр. 2/3, Специјален двоен број: Компаративен метод во фолклорот (мај 1986), стр. 163-176.

Дополнителна литература уреди

  • Alexander, Alex E. (1975). Russian Folklore: An Anthology in English Translation. Belmont, Massachusetts: Nordland.
  • Ivanits, Linda J. (1992, © 1989). Russian Folk Belief. Armonk, New York and London, England: M. E. Sharpe.
  • Propp, Vladimir Yakovlevich. The Russian Folktale edited and translated by Sibelan Forrester (Wayne State University Press; 2012) 387 pages; lectures delivered at Leningrad State University in the 1960s.
  • Sokolov, Yuriy M. (1971, © 1950). Russian Folklore. Translated by Smith, Catherine R. Detroit: Folklore Associates.