Регенерација (биологија)

Во биологијата, регенерација е процес на обновување и раст, што ги прави геномите, клетките, организмите, и екосистемите да бидат отпорни на природните флуктуации или настани кои предизвикуваат нарушување или оштетување.[1] Секој вид е способен за регенерација, од бактерии, до луѓе.[2][3] Регенерацијата може да биде комплетна, при што новото ткиво е исто како изгубеното ткиво, или нецелосна кога по некротично ткиво доаѓа фиброза. На своето најосновно ниво, регенерацијата се случува со помош на молекуларни процеси при регулација на генски експресии. Регенерација во биологија, сепак, главно се однесува на морфогенични процеси кои ја карактеризираат фонетичката пластичност на особини дозволувајќи им на мулти-клеточните организми да го поправат и одржат интегритетот на нивните физиолошки и морфолошки состојби.

Сончогледовата морска ѕвезда ги регенерира своите раце
Џуџест жолто-глав Геко со регенерирана опашка

Над генетското ниво, регенерацијата е фундаментално регулирана со асексуални клеточни процеси.[4] Регенерацијата е различна од репродукција. На пример, родот хидра врши регенерација, но репродуцира со метод на окулирање. Хидрите и планарските сплескани црви долго служеле како модел на организми за нивните високо адаптивни регенеративни способности. Откако ќе се повредат, нивните клетки стануваат активни и почнуваат да реконструираат ткива и органи назад во првобитна состојба. Видот каудата ("urodeles"; дождалец и тритон), вид на водоземци, е можеби најадаптираната ’рбетна група за регенерација, со оглед на нивната способност за регенерација на екстремитети, опашки, вилици, очи и различни внатрешни структури. Регенерацијата на органи е честа и широко распространета адаптивна способност меѓу животинските суштества. Во соодветниот контекст, и некои животни се способни да се размножуваат асексуално преку фрагментација, окулирање или делба. Родителот, на пример, ќе се стегне, ќе се подели на средината, а секоја половина генерира нов крај од кој се формираат два клона од оригиналот.[5]

Наводи уреди

  1. Birbrair, Alexander; Zhang, Tan; Wang, Zhong-Min; Messi, Maria Laura; Enikolopov, Grigori N.; Mintz, Akiva; Delbono, Osvaldo (2013-03-21). „Role of Pericytes in Skeletal Muscle Regeneration and Fat Accumulation“. Stem Cells and Development. 22 (16): 2298–2314. doi:10.1089/scd.2012.0647. ISSN 1547-3287. PMC 3730538. PMID 23517218.
  2. Carlson, B. M. (2007). Principles of Regenerative Biology. Elsevier Inc. стр. 400. ISBN 978-0-12-369439-3.
  3. Gabor, M. H.; Hotchkiss, R. D. (1979). „Parameters governing bacterial regeneration and genetic recombination after fusion of Bacillus subtilis protoplasts“. Journal of Bacteriology. 137 (3): 1346–1353. PMC 218319. PMID 108246. Архивирано од изворникот на 2008-07-24. Посетено на 2018-04-18.
  4. Brokes, J. P.; Kumar, A. (2008). „Comparative Aspects of Animal Regeneration“. Annu. Rev. Cell Dev. Biol. 28: 525–549. doi:10.1146/annurev.cellbio.24.110707.175336.
  5. Campbell, N. A. Biology (4. изд.). California: The Benjamin Cummings Publishing Company, Inc. стр. 1206.