Протуберанција — голема, светла, гасовита целина која се издолжува кон надворешниот дел од површината на Сонцето, често во формата на Короналниот циклус.Протуберанцијата е зацврстена за површината на Сонцето во фотосферата, и се истегнува нандвор кон Сончевата корона.Додека короната се состои од екстремно жешки јонизирани гасови, познати како плазма, кои не емитуваат многу од видливата светлина, протуберанцијата содржи многу поладна плазма, слична во составот со таа во хромосферата.Плазмата во протуберанцијата е најчесто стотици пати поладна и погуста од короналната плазма. Протуберанцијата се образува во текот на еден ден,а може да издржи во короната неколку недели или месеци.Некои протуберанции се распаѓаат и тогаш можат да создадат исфрлање на масата од короната.Научниците проучуваат како и зошто протуберанциите се формираат.

Solar Prominence with images of Jupiter and Earth for size comparison.

Протуберанцијата се формира во текот на еден ден,а може да издржи во короната неколку недели или месеци,разделувајќи и одврзувајќи се илјадници милји во вселената.

Материјалот кој свети во црвена боја е плазма,топол гас кој се состои од електрично наполнети водород и хелиум. Протуберанцијата се разлева низ заплеткани и искривени структури во магнетните полиња генерирани од сончевата внатрешна сила.Ерупција на протуберанцијата се случува кога таквата структура станува нестабилна и експлодира однадвор,ослободувајќи ја плазмата.

просечната протуберанциија се протега неколку илјадници километри, најголемата досега измерена и предвидена протуберанциија имала должина од 800.000 км[1] – грубо колку полупречникот на Сонцето.

Историски уреди

Првиот детализиран опис на сончевата протуберанција бил во 14-ти векКодексот на Лаурентиан,кој ја опишувал затемнувањето на Сонцето на 1 мај 1185 г. Тие биле опишани како "пламени јазици на живата искра".[2][3]

Протуберанција и филаменти уреди

Кога протуберанцијата е набљудувана од различни перспективи така што е насочена спроти Сонцето,а не наспроти вселената,изгледа потемна отколку околината која ја опкружува.Ваквото формирање е наречено сончев филамент.[1] Веројатно е проектирањето да биде и филамент и протуберанција.Некои протуберанции се толку моќни што исфрлаат маса од Сонцето во вселената со брзини кои достигнуваат од 600 км/s до повеќе од 1000 км/s. Други протуберанции од огромни разврзувања или колони на наклон од светлечки гасови над сончевите точки што можат да достигнат висини од стотици илјади километри.Протуберанциите можат да опстанат од неколку дена до неколку месеци.[4]

Videos уреди

Solar prominence video clip.
An eclipse followed by an unusually large, dark prominence.
On September 23, 2012 the sun emitted a large blast of plasma in the form of a prominence.
On September 16, 2012 the sun had a beautiful prominence that slowly twisted and dissipated over several hours.
On the final day of 2012, the sun presented a beautiful twisting prominence that rose high into the corona for about 3 hours.


Images уреди

Види уреди

Наводи уреди

  1. 1,0 1,1 Atkinson, Nancy (6 August 2012). „Huge Solar Filament Stretches Across the Sun“. Universe Today. Посетено на 11 August 2012.
  2. „1185: The first description of solar prominences“. Great Moments in the History of Solar Physics. Université de Montréal. 2008. Посетено на March 30, 2015. See pdf version here (accessed 21 August 2015).
  3. Poitevin, Patrick; Edmonds, Joanne (2003). „Solar Eclipse Newsletter“ (PDF). 8 (5). Patrick Poitevin. Посетено на March 30, 2015. Наводот journal бара |journal= (help) Original text cited at „Лаврентьевская летопись“. Izbornik. Leningrad: USSR Academy of Sciences. 1927. стр. 396. Посетено на 30 March 2015.
  4. „About Filaments and Prominences“. solar.physics.montana.edu. Посетено на 2 January 2010.

Further reading уреди


Предлошка:Sun-stub